Наср Ибни Аҳмад Ибни Асади Сомонӣ (Насри I, соли таваллуд номаълум — вафот 893), саромади сулолаи Сомониён, ҳокими Самарқанд (864—892). Ӯ дар соҳили дарёи Нодир дар шаҳри Ҳайлам таваллуд ёфтааст. Халқи Бухоро бар зидди зулми Ху­сайн ибни Тоҳир (бародари ҳокими Хуросон — Муҳаммад ибни Тоҳир), ки соли 874 ба Бухоро …

Наср (ар. — каломи ғайриманзум, сухани пошида), яке аз ду навъи асари адабист, ки бе вазну қофия навишта мешавад. Дар гузашта Насри бадеӣ аз навъҳои Насри илмӣ фарқи куллӣ надошт. Хусусияти асосии шакли зоҳирии Наср мутобиқати он ба қонуну қоидаҳои забони гуфтугӯист. Наср ва назм шаклан аз якдигар фарқ мекунанд, …

«Наср» (ар. — ёрӣ; нусрат, ғалаба), 1) яке аз шӯъбаҳои таронавии «Шашмақом». Шумораи «Наср»-ҳо чордаҳто буда, баъд аз шӯъбаҳои «Талқин» бо усули дойраи ченаки зарбиаш 6/4(4/4,2/4) иҷро мегарданд. Дар ҳар мақом бо номи махсус зикр мешаванд: дар мақоми «Бузург» — «Насри уззол», «Насруллоҳӣ»; дар мақоми «Рост» — «Насри ушшоқ», «Наврӯзи …

Насос, 1) таҷҳизоти гидравликиест, барои таҳти таъсири энергияи беруна (потенциалӣ ва кинетикӣ) бо тазйиқ рондани моеъ. Насосро шартан ба ду гурӯҳ: насос-мошинҳо (бо ёрии муҳаррикҳо ба кор андохта мешавад) ва насос-аппаратҳо (аз ҳисоби дигар манбаъҳои энергия кор мекунанд ва худ механизми ҳаракатовар надоранд) ҷудо кардан мумкин аст. Насос-мошинҳо паррагй (марказгурез, …

Насос (лот. Antlia), бурҷест дар Нямкураи шимолии осмон. Қадри ситоравии зоҳирии муниртарин ситорааш аз 4,0 зиёд аст. Шароити мусоиди мушоҳида моҳи феврал. Аз мавзеъҳои марказӣ ва ҷанубӣ СССР мушоҳида кардан мумкин аст.

Насонов Николай Викторович (26. 2. 1855, Москва —11. 2. 1939, ҳамон ҷо), зоологи советӣ, академик АФ Петербург (1906; аъзо-корреспондент 1897). Соли 1879 Университети Москваро хатм кардааст. Солҳои 1889—1906 профессори Университети Вар­шава, 1906—21 директори Музеи зо­ология ва 1921—31 мудири лабора­торияи зоологияи таҷрвбавии АФ СССР. Н. асосан морфология, систе­матика, зоогеография, экология ва …

Насонов Дмитрий Николаевич (10. 7. 1895, Варшава — 21. 12. .1957, Ленинград), патофизиологи советӣ, аъзо-корреспондент АФ СССР (1943), академик АИТ СССР (1945). Писари Н. В. На­сонов. С. 1919 баъди хатми Университети Петроград дар ҳамон ҷо ва дар Институти умумииттифоқии тибби тақрибавӣ (1933—50) кор кардааст. Аз соли 1935 профессор Университети давлатии …

Наследовит, минерал, таркиби химиявиаш: (Pb, Mn, Mg, Zn). Ба шарафи Б. Н. Наследов номида шудааст. Наследовит дар тарқишҳои байни ҷинсҳои гранодиорит-порфир дар шакли агрегатҳои лӯндаи оолитӣ ёфт шудааст. Наследовитро нахустии бор М. Р. Еникеев дар наздикии Олтинтопгаи ёфтааст. Рангаш сафед. Сахтиаш тақрибаи 2, зичиаш 3069 кг /ас3. Наследовит дар натиҷаи …

Наследов Борис Николаевич (4. 11. 1885 — 17. 11. 1942), геологи советӣ, профессор (1939). Соли 1915 Институти кӯҳкории Петербургро хатм намуд. Аз соли 1906 дар корхонаҳои гуногуни ге­ологию конҳои сарвати зеризаминии Урали Ҷанубӣ, Олтой, Сибир кор кардааст. Аз соли 1917 аъзои шӯъбаи Оренбургии Ҷамъияти геогра­фии рус. Солҳои 1921—22 сардори управленияи …

Наслдиҳи ҳайвонот, насловарӣ, қобилияти насл оварда тавонистани ҳайвонот, ки ба дар як намуди он хос буда, дар ҷараёни эволюция пайдо шудааст. Он дар ҳай­воноти гуногуннасл ҳар хел мешавад. Ҳайвоноти яксикла, яъне дар давоми ҳаёти худ як маротиба наслдиҳанда, одатан сернасланд; ҳайвоноти серсикла, ки модинаашон якчанд бор насл медиҳад, камнасланд. Ҳайвоноти …