МИРЗОШАМСИ БУХОРОӢ (таваллуд 1804 — соли вафот номаълум), муаррихи тоҷик. Аз оилаи мансабдори дарбор. Мирзошамси Бухороӣ чанд муддат дар дарбори амир Насруллоҳ хизмат кард. Ба сабаби низоъҳои дарбориён аз дарбор дур гашта бо тиҷорат машғул шуд. Соли 1859 «Баёни баъзе ҳаводисоти Бухоро, Хуқанд ва Қошғар» ном асаре навишт, ки он таърихи ба тахт нишастани амир Гайдар, тасвири юриши ӯ ба Марв тасвири ошӯбҳои қипчоқҳо, зиддиятҳои дарбори ва ёдгориҳои меъмории шаҳрҳои Осиёи Миёнаро дар бар мегирад. Китоб аз асарҳои анъанавии муаррихони гузашта фарқи ҷиддӣ дорад. Дар таълифи он маъхазҳои мӯътамад истифода нашуданд. Дар асар баъзе ҳодисаву воқеаҳо барғалат, танҳо аз рӯи нақли шахсони ҷудогона ва ривоятҳо шарҳ ёфтаанд. Сарфи назар аз камбудиҳо, асар қимати муайяни илмӣ дорад. Он бо лаҳҷаи тоҷикони Бухоро навишта шудааст. Аз ин рӯ, асарро ҳамчун маъхаз роҷеъ ба таърихи забон истифода бурдан мумкин аст.
Ад.: Ученые записки Императорского Казанского университета, кн. I, Казань. 1861.
Қ. Вобоев.