Техника

МУҲАРРИКИ РАКЕТИИ СТАРТӢ, муҳаррики ракетии ёрирасонро гӯ-янд, ки дар аппарати париш бо мақсади тезонидани стари он гузошта мешавад. Муҳаррики ракетаи стартӣ назар ба муҳаррики асоси нисбатан кам амал карда, ба массаи ибтидоии аппарат париш қувваи болобардории зиёде медиҳад (барои Муҳаррики ракетаи стартӣ, ки дар ракетаҳо гузошта мешаванд). Ба сифати Муҳаррики …

МУҲАРРИКИ РАКЕТИИ РУЛӢ, муҳаррикеро гӯянд, ки барои аз рӯи программаи додашуда идора кардани ракета хизмат мекунад. Иқтидори Муҳаррики ракетии рулӣ на он қадар зиёд буда, одатан дар ҳар як ракета 2 (баъзан аз ин ҳам зиёд) муҳаррик мешинонанд. Ҳангоми гардиши Муҳаррики ракетии рулӣ моменти паҳлӯӣ, вале дар вақти ноҷунбон насб …

МУҲАРРИКИ КИШТӢ ба таркиби таҷҳизоти энергетикии киштӣ дохил мешавад. Муҳаррики асосии киштӣ (ки ҳаракатро таъмин менамояд) ва ёрирасон (барои ба ҳаракат овардани электрогенераторҳо, насосҳо, вен-тиляторҳо ва ғайра) мавҷуданд. Ба сифати Муҳаррики киштӣ муҳаррикҳои дарунсӯз (МД), турбинаҳои буғӣ ва турбинаҳои газиро истифода мебаранд. За-хираи калон, қобилияти реверсиронӣ, истифодаи навъҳои сӯзишвории вазнин, …

МУҲАРРИКИ ДАРУНСӮЗ, муҳаррики ҳароратиеро гӯянд, ки энергияи химиявии сӯзишвориро ба кори механикӣ табдил медиҳад. Аввалив Муҳаррики дарунсӯзи газии қобили истифодаро механики франсавӣ Э. Ленуар (1860) сохтааст; ихтироъкори немис Н. Отто Муҳаррики д.арунсӯзи мукаммали 4-тактаро (1876) сохт. Солҳои 80 асри 19 дар Россия О. С. Костович аввалин Муҳаррики дарунсӯзи карбюратории бо …

МУҲАРРИКИ ГИДРАВЛИКӢ, мошинест, ки энергияи механикии сели моеъро ба энергияи механикии звенои пайрав (навард, шток) табдил медиҳад. Муҳаррики гидравликӣ вобаста ба принсипи кораш ду навъ мешавад. Ба навъи якум муҳаррикҳое мансубанд, ки дар онҳо звенои пайрав дар натиҷаи тағйир ёфтани моменти миқдори ҳаракати сели моеъ (гидротурбина, чархи об) ҷой иваз …

МУҲАРРИКИ ГАЗӢ, як навъ муҳаррики дарунсӯзест, ки бо сӯзишвории газшакл: амсоли газҳои табиӣ ва гази моеъ (омехтаи пропану бутан), инчунин газҳои домнаву генераторӣ ва ғайра кор мекунад. Муҳаррики газӣ аз муҳаррикҳои бо сӯзишвории моеъ коркунанда дида афзалият дорад: ба туфайли пурра махлут шудани сӯзишворӣ ва дар камера нағз сӯхтани он …

МУҲАРРИКИ ГАЗОТУРБИНИ (МГТ), муҳаррики ҳароратиест, ки дар он газ фишурда шуда метафсад Муқаррики газотурбина: 1—компрессор; 2 — камераи сӯзиш; 3 — форсунка; 4 — агрегати сопло; 6 — чархи кории турбина; б — найчаи баромади газҳои тафсон. ва энергияи ин гази тафсон дар наварди турбинаи газӣ ба кори механикӣ табдил …

МУҲАРРИКИ ВАНКЕЛ, муҳаррики дарунсӯзи роторию поршениро гӯянд, ки конструксияашро соли 1957 инженер Ф. Ванкел (F. Wankel, РФГ) ихтироъ кардааст. Дар Муҳаррики  Ванкел ротори (поршени) чархзананда ис­тифода мешавад, ки сатҳи он шакли эпитрохоидаро (ниг. Трохоида)  до рад. Ротори ба навард насбшуда ба чархи дандонадор, чарх бошад дар навбати худ ба шестернаи …

МУХҲАРРИКИ АВТОМОБИЛ, муҳаррике, ки барои ба ҳаракат овардани автомобил хизмат мекунад (му­ҳаррики дарунсӯз, дизел ва ғайра) Муҳаррики автомобил 4, 6, 8 ва 12-силиндра мешавад, ки онҳоро қатор ё V-шакл ҷойгир мекунанд. Поршенҳои муҳаррикҳои дарунсӯзи карбюраторӣ аксар аа хулаҳои алюминий  ва поршенҳои дизел аз ҷӯян сохта мешавад. Муҳаррики автомобили замонавии аз …

МУҲАРРИКИ АВИАТСИОНӢ, муҳаррикест барои ба ҳаракат оварда­ни аппаратҳои парши (дар ҳаво), мисли самолёт, вертолёт, дирижабл ва ғайра. Нахустин Муҳаррики авиатсионӣ муҳаррики буғии самолёти А. Ф. Можайский (1885) буд. Баъд Муҳаррики авиатсионӣ дар асосӣ муҳаррики дарунсӯзи поршенӣ сохта шуд. Зарурати зиёд кардани суръату борбардории самолёт, омили асосии тараққии Муҳаррики авиатсионӣ гардид. …