Гуногун

СТАРИКОВ Алексей Аркадьевич (30. 11. 1892, Москва—1. 3. 1962, ҳамон ҷо), шарқшинос-эроншиноси советӣ. Аз оилаи инженер. Курсҳои махсуси Институти забонҳои Шарқи Лазарев (1915) ва факултети ҳуқуқшиносии Университети Москваро (1916) хатм кардааст. Муаллими Институти шарқшиносии Москва (1938—56), факултети филологияи Университети давлатии Москва (1943—56), Институти забонҳои Шарқ (ҳозира Институти Осиё ва Африкаи …

СТАРИКОВ Виктор Андреевич (7. 9. 1898, шаҳри Марғелони Ресспубликаи Совети Сотсиалистии Узбакистон —17. 7. 1983, шаҳри Ленинград), гидроэнергетик, аъзокоррспонденти Академияи Фанҳои  Ресспубликаи Совети Сотсиалистии Тоҷикистон (1953), Ирригатори Хизматнишондодаи Ресспубликаи Совети Сотсиалистии Тоҷикистон. (1951). Иштирокчии ҷанги гражданӣ (1918—20). Стариков соли 1925 Институти инженерии нақлиёти Ленинградро хатм кард. Солҳои 1925—27 инженери корҳои …

СТАНСИЯҲОИ ҚУТБӢ дар Арктика ва Антарктида, мушоҳидаҳои пайдарҳами аэрометеорологӣ, актинометрӣ, геомагнетӣ, гидрологӣ, глясиологӣ ва дар баъзе мавридҳо биологӣ ва тиббиро ба амал мебароранд. Аввалин Стансияҳои қутбӣ дар давраи якумин соли байналхалқии қутб (1882—33) сохта шуда буданд. Ҳоло (1980) дар Арктика тақрибан 120 Стансияҳои қутбӣ (аз ҷумла 101-тоашон советӣ) кор мекарданд. …

СТАНЮКОВИЧ Кирилл Владимирович (19. 8. 1911, Санкт-Летербург —17. 2. 1986, шаҳри Душанбе), ботаник ва географи советӣ, доктори илмҳои биология (1954), профессор (1955), аъзо-коррспонденти Академияи Фанҳои Ресспубликаи Совети Сотсиалистии Тоҷикистон (1978), Ходими Хизматнишондодаи Илми Ресспубликаи Совети Сотсиалистии Тоҷикистон (1971). Мудири сектори географияи Шӯъбаи муҳофизати табиат дар назди Президиуми Академияи Фанҳои Ресспубликаи …

СТАНСИЯҲОИ ЗИЛЗИЛАСАНҶ, сейсмостанция, истгоҳҳои санҷишгаранд, ки ҳангоми зилзила лаппишҳои сатҳи заминро ба воситаи сейсмографҳо сабт мекунанд. Стансияи зилзиласнҷро дар маҳалҳои аз шаҳр хеле дур ё дар атрофи шаҳр месозанд. Стансияи зилзиласнҷ асосан ду навъ мешаванд 1) станцияҳои телесейсмоӣ, ки асосан сигналҳои сейсмоиро дар ҳудуди эписентри зилзила (аз 2000 км зиёд) …

СТАНСИЯҲОИ ТАҶРИБАВИИ ХОҶАГИИ ҚИШЛОҚ, муассисаҳои тадқиқотианд, ки дар шароити ба истеҳсолот наздик, тарзу услубҳои илман асосноки киштукори растаниҳои хоҷагии қишлоқ ва дар хоҷагиҳои хизматрасони маҳал ҷорӣ намудани чорводориро мавриди баррасии илмӣ қарор додаанд. Усулҳои асосии тадқиқотии Стансияҳои таҷрибавии хоҷагии қишлоқ: дар саҳро ё фермаҳо, инчунин лабораторияҳо гузаронидани таҷриба.

СТАНЦИЯИ ЭЛЕКТРӢ, истгоҳи барқӣ, электростансия, корхонаест, ки энергияи электр ва дар мавридҳои ҷудогона энергияи гармӣ низ (ТЭЦ) истеҳсол мекунад; аз маҷмӯи таҷҳизоту дастгоҳҳо ва биною иншооте иборат аст, ки бевосита барои истеҳсоли энергия истифода мешаванд. Вобаста ба манбаи энергия стансиҳои электриро ба навъҳои зерин ҷудо мекунанд: ҳароратӣ (паротурбинӣ, газотурбинӣ, дизелӣ), …

СТАНСИЯИ ЭЛЕКТРУ ГАРМӢ, маркази электру гармӣ (теплоэлектросентрал, ТЭЦ), стансияи электрии ҳароратиест, ки ҳам энергияи электр ва ҳам гармӣ (буғу оби гарм) истеҳсол мекунад. Стансияи электру гармӣ аз ҷиҳати иқтисодӣ аз стансияи электрии ҳароратие, ки фақат энергияи электр ҳосил мекунад, бартари дорад, дар он 20—25% камтар сӯзишворӣ (ангишт, газ, мазут ва …

СТАНСИЯИ ЭЛЕКТРИИ ҲАРОРАТИ (ТЭС), исттоҳи барқиест, ки энергияи ҳароратии сӯзишвориро ба энергияи электр табдил медиҳад. Стансияи электрии ҳарорати ду навъ мешавад: станцияи электрии конденсационӣ (фақат барои истеҳсоли энергияи электр хизмат мекунад) ва станцияи электру гармӣ (ҳам энергияи электр ва ҳам буғу оби гарм истеҳсол мекунад). Аввалин Стансияи электрии ҳарорати дар …

СТАНСИЯИ ЭЛЕКТРИИ ОБӢ, истгоҳи барқи обӣ, гидроэлектростанция (ГЭС), маҷмӯи иншооту таҷҳизотест барои ба энергияи электр табдил додани энергияи ҷараёни об. Иншооти асосии ГЭС инҳоанд: а) сарбанд, ё худ иншооте, ки маҷрои дарёро баста, фишори даркорӣ ҳосил мекунад; б) канали деривасионӣ барои ба бинои ГЭС расондани об, ғулбаҳои тазйиқии обгузар, олоту …