РАДЗИЕВСКИЙ Алексей Иванович (таваллудаш 13. 8. 1911, шаҳри Уман), ходими ҳарбии советӣ, генерали армия (1972) профессори (1961). Қаҳрамони Иттифоқи Советӣ (1978). Аз оилаи деҳқон. Аъзои КПСС аз солт 1931. Дар армияи Сурх аз соли 1929. Мактаби аскарони савора (1931), Академияи ҳарбии ба номи М. В. Фрунзе (1938), Академиям ҳарбии Штаби …
Муфассал »РАДАР
РАДАР (англисӣ radar — ихтисораи калимаҳии англисии radio defecting and ranging ба воситаи радио дарёфтан ва муайян карданл масофа), истилоҳоест, ки баъзан дар адабиёти тарҷумавӣ ва махсусан дар адабиёти илмии оммавӣ ба ҷои истилоҳи стансияи радиолокатсионӣ истифода мешавад.
Муфассал »РABҒАНИ ПАХТА
Р AB Ғ АНИ ПАХТА , р а в т а н и пупбадона, навъе аз равғани растанист, ки аз пунбадона (чигит) мекашанд. Ҷузъи таркибии махсусн Равғани ПАХТА пигменти госсипол (моддаи заҳрнок) буда, ранг ва сифати равған ба он вобаста аст. Равғани пахтаи н о п о к сурхи сиёҳтоб, …
Муфассал »РАВҒАНИ ОФТОБПАРАСТ
РАВҒАНИ ОФТОБПАРАСТ , навъе аз равғани растанист, ки аз мағзи офтобпараст мекашанд. Равғани офтобпарасти хом бӯй ва таъми хуш дорад. Зичиаш дар 10°С 920—827 кг/м3. Ҳарорати яхбандиаш аз —16 то — 19°G, гоэдеҳии кинематикиаш дар 20°С 60,6. 10—6 м2/сон. Миқдори кислотаҳои Равған дар таркиби Равғани офтобпараст (ба ҳисоби %) чунин …
Муфассал »РАВҒАНИ КУНҶИД
РАВҒАНИ КУНҶИД, равғани с и м с и м, навъе аз равғани растанист, ки аз дони кунҷид мекашанд. Равғани кунҷид таъми хуш ва бӯи хеле паст дорад. Миқдори кислотаҳои равған (ба ҳисоби %) дар таркиби Равғани кунҷид чунин аст: стеаринат 4—6,5, палмитинат 7—8, миристинат қариб 0,1, арахинат то 1,0, олеинат …
Муфассал »РАВҒАНИ КАНАКУНҶИД
РАВҒАНИ КАНАКУНҶИД, равғани канадона, равғани беда н ҷ и р, навъе аз равғани растанист, ки аз дони канакунҷид мекашанд. Равғани моеъ ях намебандад; кислотаҳои олеинат (3—9%), линолат (3—5%) ва на камтар аз 80% ритсинолат дорад. Хусусияти ғоздиҳии кинематикии Равғани канакунҷид баланд (дар 50°С зиёда аз 110 -10-6 м2/сон) аст, ки …
Муфассал »РАВҒАНИ ЗАҒИР
РАВҒАНИ ЗАҒИР, навъе аз равғани растанист, ки аз дони зағир мекашанд. Равғани зағир зуд ях мебандад, зеро бо оксигени ҳаво тез полимеризатсия («хушк») мешавад. Ин хосият аз сабаби зиёд будани миқдори кислотаҳои равғани носер (ба ҳисоби %) аст: лияолат 15—30, линоленат 44—61, олеинат 13—29. Миқдори кислотаҳои сер 9—11% мебошад. Равғани …
Муфассал »РАВҒАНИ ЗАЙТУН
РАВҒ АНИ ЗАЙТУН , р а в ғ а н и зайт, з а й т, навъе аз равғани растанист, ки аз мағзи зайтун мекашанд; ба Равғани зайт миқдори зиёди глитсридҳои кислотаҳои олеинӣ (қариб 80%) ва миқдори ками глитсеридҳои кислотаҳои линолат (қариб 7%) ва глидеридҳои кислотлҳои сер (қариб 10%) хос …
Муфассал »РАВҒАН
РАВҒАН, 1) ранғани ростанӣ, маҳсулотест, ки аз ашёи хоми равғандор мегиранд ва асосан (95— 97%) аз триглитсеридҳо — пайвастҳои органикӣ, эфирҳои мураккаби глитсерин ва кислотаҳои равған таркиб ёфтааст. Илова ба ин Равғани растанӣ муму фосфатидҳо, инчунин кислотаҳои озоди равған, липохромҳо, токоферолҳо, витаминҳо ва дигар моддаҳои рангдеҳ, таъм ва буй дорад. …
Муфассал »РАВНАҚИИ БАДАХШОНӢ
РАВНАҚИИ БАДАХШОНӢ (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), шоири тоҷик (асри 16). Зодгоҳаш Бадахшон. Дар ҳамин ҷо таҳсил карда, ба силки шоирони доираи адабии Бадахшон дохил гардидааст. Мувофиқи маълумоти тазкираҳо, аз ҷумла «Музаккиргул-аҳбоб»-и Хоҷа Ҳасани Нисории Бухороӣ Равнақии Бадахшонӣ яке аз шуарои боистеъдод ва писандидаи даври худ буд. Аз Равнақии Бадахшонӣ …
Муфассал »