ТАШБЕҲ (арабӣ — монанд кардан, монандӣ), яке аз санъатҳои бадеӣ, монанд ё муқоиса кардани чизҳо ва ҳолатҳо дар асари бадеӣ. Таркиби ташбеҳ, аз се ҷузъи асосӣ иборат аст; мушаббаҳ (монанда, ташбеҳшаванда); 2) адоти ташбеҳ (ёридиҳандаи ташбеҳ); 3) мушаббаҳунбиҳӣ (монанд,- ташбеҳкунанда). Масалан, дар ин байти Рӯдакӣ «май» —Монанда, «равон ёқути ноб» …

ТАШАННУҶ, нигаред Рагкашӣ.

ТАШАЙЙӮЪ (арабӣ — шиагарӣ), нигаред Шиа.

ТАШАББУСИ ҚОНУНГУЗОРӢ, ҳуқуқи ба муҳокимаи органи қонунбарор пешниҳод кардани лоиҳаи қонунро гӯянд, ки он органҳои мазкурро ба муҳокимаи лоиҳаи қонун вазифадор мекунад ва мувофиқи он қарор мебарорад. Ташаббуси қонунгузорӣ марҳилаи аввали просеоси қонунгузорист. Ҳуқуқи Ташаббуси қонунгузориро одатан конститусияҳо ё дигар актҳои қонунгузорӣ (муайян мекунанд. Дар СССР ҳар ду палатаи Совети …

ТАШ, номи дигари каланд.

«ТАШАББУСИ БУЗУРГ» (Дар бораи қаҳрамонии коргарон дар ақибгоҳ. Дар хусуси «шанбегиҳои коммунистӣ»), номи яке аз мақолаҳои В. И. Ленин (Асарҳо, ҷилди 29, соли 437—464), ки ба масъалаҳои ташаккули муносибатҳои нави истеҳсолӣ, интизоми нави меҳнат дар просеоси сохтмони сосиализм оид аст. Аввалин маротиба июли 1919 дар Москва ба шакли китобчаи алоҳида …

ТАЦИТ Публий (?) Корнелий (Р. Соrnelius Тасitus) (тақрибан 58—баъди 117), муаррих, нависанда ва нотиқи Рим. Аз оилаи ашрофи музофоти Рим. Мансабҳои муҳими давлати (претор, консул, проконсули Осиё)-ро ишғол кардааст. «Атрикола» (соли таълифаш 97—98), «Германия» (98), «Муколамаи нотиқон» (102—107) барин асарҳо ба қалами Тацит тааллуқ доранд ва онҳо таърих, ҷуғрофия этнографияи …

ТАХФИФ, (арабӣ —сабук кардан; кам кародан), редуксия дар биология, хурд ва содда шудани узгаҳо, аксаран барҳам хӯрдани вазифаи онҳо дар ҷараёни инкишофи фардӣ (онтогенез) ё таърихии (филогенез) организмҳо. Баъзан пурра нест шудани узв ё бофтаро низ тахфиф меноманд.

ТАХТИ ҶАМШЕД, Порсо, Персеполис, шаҳре дармузофоти Форси Эрон, воқеъ дар шимолу шарқтари Шероз (50 км дуртар). Яке аз пойтахтҳои давлати Ҳахоманишиён буд. Дар ривоятҳои эронӣ баромади номи Тахти Ҷамшедро ба шоҳи афсонавии Эрон Ҷамшед нисбат медиҳанд. Тахти Ҷамшед асосан солҳои 520—460 то мелод дар аҳди Дорои I ва Хашиёршощ дар …

ТАХТИРАВОН, 1) тахти хобест, ки дар вай пирон ва беморонро хобонда, чор кас бар сари даст бардошта раванд; 2) хоначаест бар болои фил, ки подшоҳони Ҳиндустон дар он нишаста сафар мекарданд.