Орбели Иосиф Абгарович (20. 3. 1887, Кутаиси —2. 2. 1961, Ленин­град), шарқшинос ва ҳодими ҷамъиятии советӣ, акад.емики  Академияи Фанҳои СССР (1935), академики Академияи Фанҳои Республикаи Советии Сотсиалистии  Арманистон ва президенти нахустини он (1943—47). Соли 1911 Университети Пе- тербургро хатм кардааст. Солҳои 1914—31 досент ва профессори Университети Пе­тербург, баъдтар Университети давлатии …

Ораши Камонгир, номи паҳлавонест аз лашкари Манучеҳр, ки тирандози моҳире буд. Қиссаи Ораш яке аз қадимтарин достонҳои ҳамосии халқҳои эронист. Дар Авесто («Тиштр-яшт») аз Ораш ва аз кӯҳи Айнрйо-Хшута ба сӯи Хванвант тир андохтани ӯ ёд шудааст. Тирро Аҳуромаздо, Митра (Меҳр) ва эзидони дигар то дар кӯҳи Хвапвант фуруд омаданаш …

Оратория (лотинӣ oratoreum — ибодатгоҳ), асари калони «мусиқиест, ки одатан дорои сюжети драмавӣ буда, барои сарояндагон (солистон), хор ва оркестр эҷод мешавад. Оратория бо кантата қаробат дорад, вале аз он бо ҳаҷм, хусусияти эпикию драмавӣ ва сюжет фарқ мекунад. Оратория дар асрҳои 16—17 дар Италия пайдо шудааст. Ба ташаккули Оратория …

Ораонҳо, д х а н г а р (худ к урух гӯянд), халқест, дар пуштакӯҳи Чхота-Нагпур (Ҳиндустон) дар банки халқҳои мунда. Дар Ҳиндустон гурӯҳҳои начандон калони Ораонҳо дар штати Орисса, Бенгали Ғарбӣ, Ассам маскунанд. Шумораашон 1,4 миллион нафар (1978). Забони Ораонҳо ба оилаи за­бонҳои дравидӣ мансуб аст. Дар дини Ораонҳо …

Оранский Иосиф Михайлович (3. 5. 1923, Петроград —16. 5. 1977, Ленинград), шарқшинос-эроншиноси советӣ, доктори илмҳои филологӣ (1963). Иштирокчии Ҷанги Бузурги Ватанӣ. Аз оилаи хизматчӣ. Университети давлатии Ленинградро хатм кардааст (1948). Солҳои 1951—55 муаллими Университети Давлатии Тоҷикистон, 1955—59 муаллими Институти давлятии педагогии Душанбе буд. Аз соли 1959 то поёни умр дар …

Орангутан (малаӣ orang-utan — одами ҷангалӣ), (Pongo pygmaeus), маймуни калони одамшакл; намояндаи ягонаи ҷинси Pongo. Ду зернамудаш дар ҷазираҳои Ка­лимантан (Р. р. ру- gmaeus) ва Сумат­ра (Р. р. abelii) паҳн шудааст.  Орангутани наринаи болиғ (қадаш 130—150 сантиетр, вазнаш то 100— 150 килограмм) нисбат ба модинааш калонтар аст. Мӯяш зарди сурхчатоб, …

Оран, шаҳрест дар шимоли ғарбии Алҷазоир, дар соҳили баҳри Миёназамин. Маркази маъмурии вилояти Оран. Аҳолии шаҳр бо атрофаш 440 ҳазор нафар (1970). Узели роҳҳои нақлиёт, маркази саноату савдо, бандари ка­лон. Ба воситаи бандар ба хориҷа вино, меваю сабзавот ва дигар мадсулоти хоҷагии қишлоқ бароварда мешавад. Корхонаҳои саноати хӯрокворӣ, коркарди металл, …

«Орази Наво» номи яке аз шӯъбаҳои «Шашмақом» аст, ки дар қисмати насрии мақоми «Наво» (ҷои 14-ум) амал дорад. Аз рӯи ху­сусиятҳои оҳангӣ, усули дойра ва роҳи хониш ба мақом «Наво» наздик аст. Дар асоси шӯъбаҳои «Орази Наво» ва «Орази Дутоҳ» авҷи «Намуди ораз» тасниф гардидааст.

«Ораз» (арабӣ сг А* — рухсора, чеҳ­ра), 1) номи шӯъбаест дар системаи «Дувоздаҳмақом». Дар қисмати насрии мақомҳои «Наво» ва «Дугоҳ»-и «Шашмақом» амал дошта, бо номи «Орази Наво» ва «Орази Дутоҳ» маъмул аст. Усули дойра, сохти оҳангӣ ва ченаки шеърии «Ораз» дар ҳарду мақом якхела буда, ба пардаҳои ҳар ду мувофиқат …

Оптимизм ва пессимизм (аз лотинӣ optimus — беҳтарин ва pes- simus—бадтарин), ду муносибати зидди ҳамдигар ба рафти ҳодисаҳо; оптимизм боварӣ ба ояндаи нек, имкони тантанаи некӣ бар бадӣ, адолат бар беадолагист, пессимизм — анҷоми бади ҳодисаҳо, рӯҳафтодагӣ, нобоварӣ ба тантанаи некӣ бар бадист. Дар таърихи фалсафа ҷаҳонбинии оптимистиро бисёр мутафаккирон …