«Мӯъҷам- ул-Булдон» асари 10-ҷилдаи географ ва сайёҳи асри 13 Ёқути Ҳамавӣ, ки соли 1224 бо ёрй ва ҳамкории олим, файласуф ва муррихи араб Ибни Қифтӣ таълиф шудааст. Муаллиф дар навиштани «Мӯъҷам- ул-Булдон» зиёда аз 50 асари олимони Юнон (Афлотув, Пифагор, Батлимус), географҳои Шарқ (Ибни Хурдодбеҳ, Ибни Возеҳ, Абузайди Балхӣ) ва …

Мӯътод (одаткарда;, акклиматизатсия (аз лотини ad— ба, барои ва юн. klima — иқлим), ба шароити нав мутобиқшавии организмҳо. Мӯхтод одатан ҳангоми тағйироти физиологии морфологии организм ба вуҷуд меояд. Тағйироти физиологӣ (дигаргуншавии мубодилаи модда) дар даруни орга­низм аз таъсири шароитҳои тағйирёфтаи муҳити берунӣ (рушноӣ, харо- рат, намии ҳаво, режими хӯрок ва …

Мӯътаман Зайнулобидин (таваллудаш 1914), адабиётшинос ва нависандаи эронӣ. Аз солҳои 30 ба арсаи адабиёт қадам ниҳодааст. «Таҳавулли шеъри форсӣ» (1950) ва «Шеъру адаби форсӣ» (1953) аз ҷумлаи тадқиқоти беҳтарини у мебошавд. «Ашъори баргузидаи Соиб» ва «Гулчини Соиб»-ро ба нашр ҳозир кардааст. Романи таърихии «Ошёнаи уқоб», ки аа воқеаҳои замони Салчуқиён …

Мӯътазилия (азлшуда, дуршуда, ҷудошуда), мӯътазила, ҷараёнест дар ислом. Ба эътирофи аксари манбаъҳои диннию фалсафии асримиёнагӣ Восил ибни Ато (699—748) асосгузори он мебошад. Восил ибни Ато шогирди Ҳасани Басрӣ будааст ва гуё ҳангоми баҳсе аз адолати худо бо гурӯҳе аз дарси устодаш ҷудо (азл) шу­да, адидаи худро бебокона изҳор кардааст. Бинобар …

Мӯъминова Назокат (таваллуд 30. 06. 1925, деҳаи Унҷии ҳозира pайони Ху­ҷанд, вилояти Ленинобод), пахтакор, Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ (1948). Аъзов КПСС аз соли 1951. Солҳои 1940—1945 колхозчии колхози ба номи М. Горкий, pайони Колхозобод, 1945—1949 сардори звено, 1949—1953 бригадир, 1953—1954 муовини раис, 1954—1956 мудири яслӣ, 1956—1960 сардори бригадаи пах­такорӣ ва аз соли …

Мӯминов Ҷӯрабой (11. 02. 1932, деҳаи Шайдони райони Ашт —16. 03. 1971, птш. Адрасмон, вилояти Ленинобод), кӯҳкан, яке аз ташаббускорони мусобиқаи сотсиалистӣ ва ҳаракати меҳнати коммунистӣ, Қахрамони Меҳнати Сотсиалистӣ (I960). Аъзои КПСС аз соли 1954. Солҳои 1955—1958 куҳкан, 1958 сардори бригадаи комплексии Экспе­дитсияи геологии Конимавсур ва аз соли 1959 сардори …

Деҳаест дар Совети қишлоқ Эскигузари pайони Орҷоникидзеободи РСС Тоҷикистон Территорияи колхози ба номи Карим Исмоилов. Аз Мӯъминибоди Поён то маркази Совети қишлоқ 1,5 км, то район 6,5 км; роҳ асфалтпӯш. Аҳолиаш 560 нафар (1981), тоҷикон. Деҳа магазин дорад. Соҳаи асосии хоҷагӣ — пахта­корӣ. Заминҳо аз канали Кофарни­ҳон обёрӣ мешаванд.

Деҳаест дар Совети қишлоқ Эскигузари pайони Орҷоникидзеободи РСС Тоҷикистон Территория  колхози ба номи Карим Исмоилов. Аз Мӯъминободи Боло то маркази Совети қишлоқ 1 км; то район 6 км; роҳ асфалтпӯш. Аҳолиаш 505 нафар (1981), тоҷикон. Соҳаи асосии хоҷагӣ — пахтакорӣ. Заминҳо аз канали Кофарниҳон обёрӣ мешаванд.

Мӯминобод обанборест дар pайони Ленингради вилояти Кӯлоб. Мӯяминобод аҳамияти энергетикӣ надошта, танҳо барои ирригатсия пешбинӣ шудааст.  Сохтмони обанбор соли 1956 cap шу­да, 1959 анҷом ёфт. Мӯъминобод обро ба воситаи канал аз деҳаи Сурхак мегирад. Оби обанбор барои обёрии заминҳои обчакорию зироати хӯроки чорвов pайони Ленинград ва пахтазори райони Кӯлоб сарф …

Мӯъминобод, деҳаест дар Совети қишлоқ Мискинободи pайони Файзободи РСС Тоҷикистон Терреторияи совхози ба номи Ҳамза Ҳакимзода. Аз Мӯъминобод то маркази Совети  қишлоқ 3 км,ӣто район 39 км. Аҳолиаш 620 нафар (1981), тоҷикон. Деҳа мактаби 8-сола ва клуб дорад. Соҳаи асосии хо- ҷагӣ — чорводорӣ. Сокинони деҳа аз чашмаи Ҳавзак истифода …