Николоев Юрий Александрович (14. 12. 1923, Самарқанд — 07. 01. 1977, Владимир), муаррихи советй, док- тори илмхои таь- рих (1972), проф. (1974). Аъзои КПСС аз соли 1951. Аз оилаи хизматчии ҳарбӣ. Солҳои 1941—1942 курсантн Омӯзишгоҳи ҳарбии инженерии Москва. Иштирокчии мудофиаи Москва. Баъди хатми омӯзишгоҳ ба Фронти Волхов фиристода шуд. Солҳои 1943—44 дар Институти обу ҳавосанчии Харков, 1944—1948 дар Институти таъриху архиви Москва таҳсил мекунад.
Солҳои 1948—1949 сардори Архиви марказии давлатии Тоҷикистон, 1949—1950 лаборанти калони кафедраи марксизми-ленинизми УДТ, 1949 —1952 аспирант Институти давлатии педагогии Душанбе, 1952—1958 муаллими калон, дотсента кафедраи таърихи СССР-и Институти мазкур, 1958—1960 дотсенти кафедраи марксизмим-ленинизми УДТ, 1960—1963 мудири сектори таърихи ҷамъияти советии Институти таърих ва этнографияи АФ РСС Тоҷикистон, 1963—1969 дотсенти кафедраи таърихи КПСС-и УДТ. Солҳои 1973—1977 профессор, мудири кафедраи таърихи КПСС ва коммунизми илмии Институти политехникии шаҳри Владимир. Николаев муаллифи як қатор асарҳои илмӣ, аз ҷумла яке аз муаллифони «Дар муҳорибаҳо барои Тоҷикистони Советӣ» (1956), «Очеркҳои таърихи Тоҷикистони Советӣ, солҳои 1917 — 1957» (1957), «Барои Ҳокимияти Советҳо» (1958), «Таърихи халқи тоҷик» (ҷ. 3, кит., 1, М., 1965), «Очеркҳои таърихи Партияи Коммунистии Тоҷикистон» (1968) ва ғайра мебошад. Бо ордени Ҷанги Ватанӣ (дараҷаи
2), медалу Грамотаҳои Президиуми Совети Олии РСС Тоҷикистон мукофотонида шудааст.
Ас.: Формирование ярост индустриальных кадров в Таджикистане (1928— 1940), Д., 197-4.