Теги: Дин

ҚИЁМАТ (ар.     — бархостан, растохез), мувофиқи таълимоти дини ислом рӯзест, ки гуё тамоми мурдаҳо аз нав зинда шуда, аз кору кирдорашон ба пурсандаҳо (мункару нақир) ҳисобот медиҳанд. Тасаввуроти рузи Қ. қариб дар ҳамаи динҳои ҷаҳон мавҷуд аст. Дар дини ислом он аз динҳои пешин мерос мондааст. Масъалаҳои асосии ҷаннату дузах …

ҚАЗОВУ ҚАДАР (ар.  ҳукм, амр ва — қудрат, тавоноӣ), истилоҳоти динию фалсафии Шарқро гуянд. Дар аҳди аввали ислом истилоҳи Қ. қ- ба маънои сиришту сарнавишт истифода гашта, «қазо» маъмулан муродифи амри абадию азалӣ, куллӣ ва сифати зотии худо, «қадар» бошад, зуҳури ирода, амр ё Ҳукми махсуси уро ифода мекард. Мас., …

ЮПИТЕР, худои олӣ дар асотир ва дини Рими Қадим. Дар ибтидо худои нур, равшанӣ буд. Ю.-ро худои раъду барқ ҳам меҳисобиданд. Баробари дар байни ҷамоаи Италия ба ҷои якум баромадани Рим Ю.-ро ҳомии Давлати Рим донистанд; вай гӯё дар муҳориба ба ҷанговарони Рим матонат бахшида, онҳоро бар душман ғолиб мегардонд. …

ШОФЕИЯ як мазҳаби равяи суннии дини исломро гӯянд, ки бо номи асоогузораш Абуабдуллоҳи Шофеӣ (767—820) маъмул аст. Аввал он дар Бағдод ва Қоҳира интишор ёфта буд. А-ҳои 9—10 маркази Ш. Макка ва Мадина шуд. Минбаъд дар Сурия, Кирмони Эрон, Бухоро, қисми зиёди Хуросону Мовароуннаҳр паҳн гардид. Дар аҳди Фотимиён исмоилия …

ШИА (ар. — тарафдорон, гуруҳ), як равияи дини исломро гуянд, ки Алӣ ва авлоди бевоситаи уро баъди Муҳаммад ворисони ҳақиқии хилофат медонад. Ш. а. 7 дар натиҷаи муборизаи феодалон барои ҳокимият ҳамчун гуруҳи сиёсӣ ба вуҷуд омадааст. Аввалҳо дар Хилофати араб давлатро мувофиқи нишондоди Қуръон ва суннат халифа идора мекард. …

ШАМАНИЗМ, як шакли этиқоди динист, ки дар ҷамъияти авлодию қабилавӣ ба вуҷуд омадааст. Ба Шаминизм эътиқоди анимистӣ, алалхусус эътиқод ба «руҳи шарир» хос аст. Ба одамон талқин намудани мавҷудияти қувваҳои фавқуттабиӣ, кушиши ба тақдири одамон таъсир расондан ва эмин доштани онҳо аз дарду бало ва ноумедиҳо мазмуни асосии Шаманизм мебошад. …

ХУДО, аллоҳ, илоҳ, холиқ, парвардигор, эзид, яздон, мавҷуди фавқуттабииеро гўянд, ки ба ақидаи аҳли дин гўё ҷаҳон ва ҷаҳониёнро офарида, низоми тамоми оламро дар даст доштааст. Xудо ҳамчун образи тахайюлӣ инкишофи тўлониро аз cap гузарондааст. Дар динҳои ибтидоӣ эътиқод ба образҳои асотирӣ ва дигар мавҷудоти гуногуни беҷон вуҷуд дошт. Таълимот …

СОМ, Сим (аз яҳудии қадим Шем), дар асотири Библия яке аз се писари Нӯҳ, «саромад»-и эламиҳо, ошуриҳо ва дигарон. Номи сомиён низ аз Сом бармеояд.

СИКХИЗМ (аз санскрит сикх-шогирд), мазҳабест дар индуия, ки баъзан ҳамчун дини мустақил амал карда, асосан дар Панҷоб интишоор ёфтааст. Асосгузори он гуру (мураббӣ) Нанак (1469—1539). Сикхизм таълимоти монотеистӣ буда, аз тасаввуф низ истифода бурдааст. Сикхизм яккахудоиро талқин намуда ба тақсимоин кастагӣ муқобил мебарояд, баробарии сикхҳоро дар назди худо эътироф мекунад …

АБУБАКР Абдуллоҳ ибни Усмон ибни Омир ибни Амру ибни Каъб ибни Саъд ибни Таям ибни Мурра (тақрибан соли 572/73, Макка – 23 8. 634, Мадина), нахустин халифа аз хулафои рошидин, тоҷири сарватманд ва бонуфузи Макка, дӯст ва аз ахли саҳобаи Паёмбар (с). Падараш Абуқаҳофа Усмон (вафот 645) ва модараш Уммулхайр …