РАДЛОВ Василий Ва­силевич

РАДЛОВ (Radloff) Василий Ва­силевич (Фридрих Вилҳелм; 5. 1. 1837, Берлин —12. 5. 1918, Петро­град), шарқшинос, этнограф ва ар­хеологи рус; акад. АФ Петербург (1884). Университети Берлинро хатм карда­аст (1858). Директори Музеи Осиёи АФ (1885—1890), Музейи антропология ва этнографияи АФ (1894—1918), яке аз ташаббускорон ва раиси Ко­митети русии омӯзиши Осиёи Шарқӣ ва Миёна (1903—1918) буд. Солҳои 1860—1870 ба Олтой, Сибир, Қазоқистон в а Осиёи Миёна экспедитсияҳо ташкил карда, доир ба забон, фолк­лор, этнография ва археологияи халқҳои турк материал ҷамъ овард. Соли 1891 роҳбари экспедитсияи АФ дар Урхон (Муғулистон) буд. Соли 1898 бо роҳбарии Д. А. Клементс ба Турфон (Осиёи Марказӣ) экспеди­тсия ташкил намуд. Аввалин шуда катибаҳои қадимии туркиро хонда, ба омӯзиш ва нашри осори қадимии уйгурӣ, ки Д. А. Клементс ёфта буд, cap кард.

Радлов яке аз асосгузорони омӯзиши муқоисавӣ-таърихии забонҳои туркист («Грамматикаи муқоисавии забонҳои шимолии туркӣ», ҷилди 1, 1882; «Катибаҳои туркии қадимии Муғулистон», 1894—1895; «Мадхали тавсифи морфоло­гияи забонҳои туркӣ», 1911). Матнҳои зиёди забонҳои туркиро ба табъ расонидааст («Намунаҳои адабиёти халқии қавмҳои турк», ҷилдҳои 1—10, I860—1907; «Луғати лаҳҷаҳои тур­кӣ», ҷилдҳои 1—4, 1882—1909). Чанде аз асарҳои Радлов ба таснифот, шевашиносии таърихии забонҳои туркӣ ва ғайра бахшида шудаанд.