Гуногун

МУШОҲИДОНИ ДИПЛОМАТӢ, шахсоне (ё гурӯҳи шахсон), ки давлат ё ташкилоти байналхалқӣ барои мушоҳидаи кори конференсияҳои байналхалқӣ, ташкилоту органҳо, инчунин барои мушоҳидаи иҷрои шарт-номаю қаpopҳои ташкилотҳои байналхалқӣ мефиристад, Мушоҳидони дипломатӣ дар ҳолатҳое истифода мешаванд, ки давлати манфиатдор ба кори ягон конференсия, ташкилот ва органҳои байналхалқӣ аъзо мебошад. Мушоҳидони дипломатӣ ҳуқуқ доранд, …

МУШОҲИДА, мушоҳада (арабӣ  — ба чашми худ дидан), идроки бомаромест, ки пайваста ба мақсаду вазифаҳои фаъолияти одам сурат мегирад. Мушоҳида таърихан ҳамчун қисми таркибии амалиёти меҳнати инкишоф меёбад, ки ба воситаи он мувофиқати маҳсули меҳнат бо нақшаи идеалии он муқоиса карда мешавад. Баробари мураккаб гардидани воқеияти иҷтимоӣ ва амалиёти меҳнатӣ …

МУШКЕТОВ, пирях дар Тиёншони Марказӣ (Республикаи Советии Сотсиалистии Қирғизистон). Дар нишебии шимолии қаторкӯхи Сариҷаз воқеъ гаштааст. Тӯлаш 20,5 километр, бараш аз 1 то 1,8 километр, масоҳат 49,25 километр кв. Нуқтаи баландтарини пирях 8550 метр, баландии хати барф 4200 метр, қисми поёнии пирях (5 километр) бо морена пӯшида шудааст. Аз пиряхи …

МУШАЪШАЪ (арабӣ — шаъшаанок, шуоъдор, равшан; лақаби сайид Муҳаммад) (соли таваллуд номаълум — вафот 1465/66), роҳбари як ҷараёни шиа, асосгузори давлати хурде дар Хузистон. Худро дар ҷавонӣ саромади Маҳдӣ ва баъзан Маҳдӣ меномид. Соли 1440 (ё 1441) ба шӯриши чанде аз қабилаҳои араб дар ҷануби Ироқ роҳбарӣ кард. Ба шӯриш …

МУШ, мушмонандщо (Muri-dae), оилаи ҳайвони ширхӯр аз хояндаҳо. Мушмонандҳо қариб 165 намудро (мансуби 7 зероила) дар бар мегиранд, ки асосан дар Евросиё, Африка ва Австралия паҳн шудаанд. Муши хонагӣ (1) ва бешагӣ (2). Мушро ба Америкаи Шимолӣ ва Ҷануби одамон овардаанд. Дар Тоҷикистон аз мушмонандҳо ду намуди Муш ва се …

МУХЧАЛОНӢ, як навъ ангури миёнсолӣ. Селексияи халқӣ. Асосан дар водии Ҳисори Республикаи Советии Сотсиалистии Тоҷикистон, инчунин вилоятҳои Тошкент, Самарқанд ва Фарғонаи Республикаи Советии Сотсиалистии Ӯзбекистон паҳн шудааст. Токаш тезсабз, 35— 40%-и навдаҳояш ҳосилдеҳ. Баргаш калони 3 — 5-парра, мудаввар, гулаш дуҷинса, хӯшааш калону зичиаш миёна, 230— 730 грамм, баъзан то …

МУХТОРИЯТ (аз арабӣ— ихтиёр кардашуда, соҳибихтиёр), ҳуқуқи худидоракунӣ, ҳалли мустақилонаи масъалаҳои давлатӣ дар доираи ҳуқукҳои худ. Мухторияти советӣ натиҷаи Револютсияи Октябр аст. Дар территорияи баъзе республикаҳои иттифоқи ғайр аз миллатҳое, ки номи онҳо ба республика гузошта шудааст, дигар халқҳои гурӯҳҳои миллӣ якҷоя зиндагӣ менамоянд, ки онҳо бо хусусиятҳои хоси тараққиёти …

«МУХТОРИЯИ ҚӮҚАНД», ҳукумати буржуазии миллатчии Туркистон, ки Съезди 4-уми Фавқулодаи мусулмонони кишвар дар Қӯқанд (9—12 декабри 1917) эълон кард. Миллатчиёни Туркистон дар атрофи ташкилотҳои аксулинқилобии Алаш, Шурои исломия ва Шӯрои уламо муттаҳид шуда, шиори болшевиконро оид ба ҳуқуқи худмуайянкунии миллатҳо ба манфиати худ истифода бурданӣ шуданд. Онҳо Программаи дар Туркистон …

МУХОТАБ (арабӣ — хитобшаванда), калима ва ибораест, ки шахс ва ё предмети муроҷиатшударо номбар мекунад. Ба вазифаи Мухотаб исмҳои хосу ҷинс, ҷондору беҷон, ҷонишинҳои шахсӣ ва дҳма калимаҳое, ки ба маънои исм истифода мешаванд, омада метавонанд. Мухотаб бо аъзоҳои ҷумла алоқа надорад ва аъзои ҷумла низ шуда наметавонад; дар аввал, …

МУФЛОН (франсавӣ mouflon, италявӣ muflone), гӯсфанди ваҳшӣ (Ovis orientalis), ҳайвони ҷуфтсуми ваҳшист аз ҷинси гӯсфанд. Муфлон миёнҷусса, дарозиаш то 115 сантиметр, баландиаш то 83 сантиметр, пойҳои дароз, шохи нисбатан сабуки камоншакл (дарозии шохи Муфлони нар то 75 сантиметр) дорад. Муфлони мода одатан бешох аст. Вазни Муфлони нар 50—70 килограмм ва …