Без рубрики

Патунӣ (Petunia hybrida), гули маъмулест аз оилаи авранҷиҳо. Нигаред Гули патунӣ.

Паттаарча, паттабурс (Juniperiis sibii ica), буттаи сӯзанбарги ҳамеша сабзест аз оилаи сарвиҳо. Дар кӯҳҳои Тоҷикистон Паттаарча асосан дар баландии 2500—3700 метр аз сатҳи баҳр месабзад. Дар баъзе мавзеъҳои Помиру Олой («масалан, дар Ванҷ ва дар қисми шарқи қаторкӯҳи Петри 1) паттаарчазорҳои анбӯҳ ҳастанд. Нигаред низ Арча.

Патрисийҳо (лотинӣ patricii, аз pa­ter— падар), аввалҳо дар Рими Қа­дим шояд ҳамаи аҳолии тагҷоиро мегуфгаанд, ки халқи Римро ташкил медод ва ба плебейҳо муқобил меистод. Дар давраҳои ташаккули чамъияти синфӣ ва давлат (охири асри6 то милод) Патрисийҳо ба синф-табақаи ҳукмрони Республикаи Рим табдил ёфтанд; асоси иқтидори иқтисодии онҳоро ҳуқуки номаҳдуд …

Патронаж (франсавӣ patronage — пуштибонӣ), дар СССР як шакли ко­ри муассисаҳои муолиҷавию профилактикист. Патронаж дар хона гузаронидани чорабиниҳои профилактикӣ, ҷорӣ кардани қоидаҳои гигиенаи шахсӣ ва беҳтар намудани шароити са­нитарию гигиении рӯзгорро дар бар мегирад. Патронажро духтурҳо, ҳамшираҳои шафқати поликлиникаҳо, фелдшер ва акушерҳои консултасияҳои занона иҷро менамоянд. Патронажи занони ҳомила ва …

Патресак (Physalis), ҷинси гиёҳҳои яксола ё бисёрсолаест аз оилаи авранҷиҳо. Нигаред Пардаарӯсак.

Патон Евгений Оскарович (4. 3. 1870, Нисса —12. 8. 1953, Киев) олими советӣ дар соҳаи кафшер ва сохтмони пул, академики Академияи Фанҳои Республикаи Советии Сотсиалистии Украина (1929), ноиб-президенти Академияи Фанҳои Республикаи Советии Сотсиалистии Украина АФ РССУ (1945— 52), Қаҳра мони Меҳнати Сотсиа­листӣ (1943). Аъзои КПСС аз соли 1944. Институти поли- …

Патон Борис Евгеневич (таваллуд 27. 11. 1918, Киев), олими советӣ дар соҳаи металлургия ва кафшер, академики Академияи Фанҳои Республикаи Советии Сотсиалистии Украина (1958), аз 1962 президенти он, академики Академияи Фанҳои СССР (1962), аз 1963 аъзои Президиуми он. Ду ка­рат Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ (1969, 1978), писари Е. О. Патон. Аъзои КПСС …

Паталогияи селлюлярӣ (аз лотинӣ cellula — ҳуҷрача, дар ин ҷо ҳу- ҷайра), назарияи тиббиест, ки мувофиқи он заминай моддии ҳама гу­на беморӣ ҳуҷайра мебошад. Нуқтаҳои асосии Патологияи селлюляриро Р. Вирхов солҳои 1855—58 баён намуда, ба он бунёд гузошт. Нуқтаҳои асосии назарияи Вирхов инҳоянд: 1) ҳуҷайра элементи ниҳоии морфологии Т31М0МИ организмҳои …

Патология (аз пато… ва …ло- гия), илмест дар бораи бемориҳо, пайдоишу ҷараён ва оқибати онҳо. Патология таърихи хеле қадим дорад. Ҳанӯз дар давраҳои ибтидоӣ рӯй до­дани бемориро ҳодисаи фавқуттабиа ва амри илоҳӣ медонистанд. Баъдтар дар тиб назарияи гуморалӣ (хилтӣ) ба миён омад, ки он пайдоиши бемо­риро натиҷаи вайроншавии таносуби мӯътадили …

Патогенез (аз пато… ва …генез), таълимотест дар бораи тарз ва тариқи пайдоиш, инкишоф ва андоми беморӣ; як соҳаи илми патоло­гия. Масъалаҳои аз чӣ (этиология) ва чи тавр (патогенез) пайдо шудани касалӣ бисёр мароқангез ва муҳим буда, аз қадимулайём фикру зикри табибонро ба худ мекашанд. Дар худи аҳди деле қадим (то …