САНҶИД, ҷигда (Б1аекоиа), ҷинси буттаву дарахтест аз оилаи санҷидиҳо. Аз 5 то 12 метр қад мекашад. Баргашро пулакчаҳои нуқратоб пӯшидааст, гулаш дуҷинса, зангӯлачашакл ё қифмонанди 4-барга, хушбӯй ва сершаҳд. Мева (чӯбдона)-аш иборат аз пӯст, «ор- дак»-и сафеди ширин ва донақ; сентябр- октябр мепазад. Дар Европа, Осиё ва Америкаи Шимолӣ. 40 …

САНҶ ( русиш Лира), бурҷест дар Нимкураи шимолии осмон. Ситораи муниртаринаш Насри Воқеъ (қадри ситоравиаш 0,0) мебо- шад. Ай хоки Иттифоқи Республикаҳои Советии Сотсиалистӣ Союз Советских Социалистических Республик СССР махсусан фасли баҳор, тобистон ва тирамоҳ нағз намудор аст. Нигаред, низ Осмон.

САНҶАРИ ОҲУБАРРА (соли таваллуд ва вафот номаълум), ҳофиз, бастакор ва навозандаи асрҳои 16— 17 тоҷик. Дар Бухоро ба дунё омада, санъати мусиқиро аз устод Муҳаррами Чангии Бухороӣ омӯхт. Санҷари Оҳубарра махсусан созҳон чанг, қонун ва танбӯрро ҳуб менавохт. Ӯ дар сурудхонӣ низ устод буда, мушкилтарин қисматҳои созию овозии мақомҳоро иҷро …

САНҶАР (1086—1157, Марв), Муиззуддии Абӯҳорис Аҳмад ибни Маликшоҳ, султони ҳаштумини сулолаи Салҷуқиён. Солҳои 1097—1118 ҳокими Хуросон, солҳои 1118—1157 султони Салҷуқиёни бузург. Баъди вафоти Султон Маликшоҳ ва кушта шудани Низомулмулк дар дохили давлати ягонаи Салҷуқиён барои тахту тоҷ мубориза сар шуд, ки ин боиси ба қисмҳо ҷудо шудани давлат гардид. Дар …

САНЪО пойтахти Республикаи Ямани Араб. Маркази асосии тиҷорату нақлиёт ва саноати мамлакат. Дар водии кӯҳӣ, дар баландии 2400 метр аз сатҳи баҳр воқеъ аст. Иқлимаш тропикӣ; ҳарорати миёнаи январ 13,7°Селсия, июн 21Селсия, боришоти солона 600 миллиметр. Аҳолиаш беш аз 200 ҳазор нафар (1983). Ба воситаи роҳҳои автомобилгард бо бандари Ҳудайда …

САНЪАТҲОИ МАЪНАВӢ, санъатҳои бадеие, ки ба калима тобишҳои гуногуни «маънавӣ дода, мазмуни маънавии шеърро амиқтар ва рехтатар мекунанд. Ташбеҳ, маҷоз, истиора, киноя, муболиға, тавсиф, тазод, таҷнисҳои маънавӣ, иҳом, бозгашт, гардиш, нидо, суолу ҷавоб, таҷоҳули ориф, ташхис, талмеҳ, тафсир, ҷамъу тафриқу тақсим, ирсоли масал, ҳусни матлаъ, ҳусни тахаллус ва ғайра аз …

САНЪАТҲОИ ЛАФЗӢ, санъатҳои бадеие, ки бештар барои зебоии сухан истифода мешаванд. Тарсеъ, навъҳои таҷнисоти лафзӣ, қалб, навъҳои саҷъ, акс, илтизом, мураддаф, такрор,. талаввун, мураббаъ, мудаввар, мушокила аз ҷумлаи Санъатҳои лафзӣ ҳастанд. Қисми зиёди Санъатҳои лафзӣ бо тақозои шаклу мазмуни шеър ба вуҷуд омадаанд. Масалан, санъати такрор дар шеър, пеш аз …

САНЪАТҲОИ БАДЕӢ, яке аз воситаҳои муҳими тасвири бадеӣ, ки бо ёрии онҳо санъаткор фикр, ғояву мақсад ва мазмунеро дар шакли мӯъҷазу таъсирбахш ифода менамояд. Санъатҳои бадеӣ воситаи муҳим ороиши сухан буда, дар адабиёти бадеӣ ҳамчун унсу- ри шакл сохти нисбатан устувори анъанавӣ доранд. Санъатҳои бадеиро дар адабиётшиносии гузаяша илми бадеъ …

САНЪАТШИНОСӢ, ба маънои васеаш маҷмӯи фанҳои ҷамъяятиест, ки умуман санъат, маданияти бадеии ҷамъият ва намудҳои ҷудогонаи санъат, муносибати онҳоро ба воқеият, қонунияти инкишоф ва робитаи мутақобилаашонро бо ҳаёти иҷ- тимоӣ ва дигар зуҳуроти мухталифи тамаддун, инчунин ҳамаи масъалаҳои ба шаклу мазмуни асари бадеӣ алоқамандро мавриди омӯзиш қарор медиҳад. Санъатшоносӣ соҳаҳои …

САНЪАТИЗОДАИ КИРМОНӢ Абдулҳусайн (1885, Кирмон—12. 9. 1973, Париж), нависандан эронӣ. Падараш хоҷа Алиакбари Санъатӣ марди озодихоҳ буд. Санъатизодаи Кирмонӣ дар мадраса таҳсил кардааст. Аз 12-солагӣ дар дӯкони атторӣ шогирд истод. Пас ба Теҳрон рафт ва он ҷо дӯкони китоб кушод. Санъатизодаи Кирмонӣ муаллифи романҳои таърихӣ ва повестҳои саргузаштист. Аввалин романи …