ФАДЕЕВ Александр Александрович (24. 12. 1901, Кимры, ҳоло вилояти Калинин—13. 5. 1956, Москва), нависандаи советии рус, ходими ҷамъияти. Аъзои КПСС аз соли 1918. Дар оилаи революсионерони касбӣ ба камол расид. Аз соли 1908 дар Шарқи Дур зистааст. Ҳангоми таҳсил дар Омузишгоҳи савдои Владивосток (1912—18) бо болшевикон шиносои пайдо кард. Дар …

ФАДЕЕВ Людвиг Дмитриевич (таваллуд 23. 3. 1934, Ленинград), математик ва физики назариётчии советӣ, академики Академияи Фанҳои СССР (1976). Аз соли1976 муовини директори Шӯъбаи ленинградии Институти математикаи Академияи Фанҳои СССР ба номи В. А. Стеклов. Асарҳои Фадеев ба математика ва физикаи назариявӣ оиданд. У ҳалли масъалаи се ҷисмро дар механикаи квантӣ …

ФАГОСИТҲО (аз юнонӣ рhagos — фурӯбаранда ва кitos — ғунҷоишгоҳ, дар ин ҷо ҳуҷайра), ҳуҷайраҳои муҳофизатии ҳайвонот ва одамро гӯянд, ки қобили фогоситозанд. Баъзе лейкоситҳо ва ҳуҷайраҳои ретикулоэндотелӣ низ ба Фагоситҳо мансубанд.

ФАДАМ (арабӣ — гаронзабон), дар тибби қадим касеро меномиданд, ки дар талаффуз душворӣ кашад, яъне сақав бошад.

ФАГОСИТОЗ, ҳуҷайраҳои зинда ва зарраҳои ғайризиндаро фаъолона доштану фурӯ бурдани организмҳои якҳуҷайра 8 фагоситуост. Фагоситозро И. И. Мечников кашф карда, мавқеи онро дар реаксияи муҳофизатии организми ҷонварони дараҷаи олӣ ва одам муайян намуд.

ФАГОТЕРАПИЯ дар тиб, муолиҷаи баъзе касалиҳои бактериявӣ (домана, дизентерия, вабо ва ғайра) ба воситаи бактериофагҳои махсус. Фаготерапия дар ветеринария ҳангоми салмонеллёзи ҳайвонот, колибактериози гӯсола ва хукбачаҳо истифода мешавад.

ФАГ (аз юнонӣ рhagos — фурӯбаранда, хӯранда), қисми калимаҳои мураккаберо гӯянд, ки хӯрдан, фурӯ бурданро ифода менамояд (масалан, бактериофаг).

ФАВҚИИ ЯЗДӢ Фавқуддин Аҳмад (соли таваллуд ва вафот номаълум), шоири эронӣ (асри 17). Дар шаҳри Тафти наздикии Язд ба дунё омадааст. Дар ҳаҷв ҳунари баланд дошт. Куллиети шоир, ки ду нусхаи он дар Эрон маҳфуз аст, асарҳон зайлро дар бар мегирад: дебочаи насрӣ, «Нағамот», достони «Фарҳод ва Ширин», «Соқинома», қасоид …

ФАВУС, дар байторӣ (ветеринария) дарди калиро гӯянд. Фавуси мурғонро занбӯруғи Тrichophuton gallinae (Асhorion gallinae) ва Фавуси ширхӯронро завбӯруги Т. quinskeanum ба вуҷуд меорад Чӯҷаҳои мур* ва мурғи марҷон бештар гирифтор мешаванд. Мурғи касал хароб мешавад ва мемbрад. Барои муолиҷа маҳлули 2%-и формалин ва ғайраро истифода мебаранд.

ФАВТӢ Ал -Фавтӣ Қамолуддин ибни Муҳаммади Собунӣ, маъруф ба Ибни Фавтӣ (1245, Бағдод — 1323, ҳамон ҷо), олим ва донишманди араб. Ба Марв барои таҳсил омадааст. Ҳангоми ҳамлаи муғул дар ин шаҳр асир шуда, баъдтар бо ёрии Насируддини Тӯсӣ озод мешавад ва дар назди ӯ улуми замонаро меомӯзад. Муддате вазифаи …