Пайвастҳои асиклӣ

Пайвастҳои асиклӣ, п а йв а с т ҳо и  ғ а й р и тасалсул, пай­ва с т ҳ о и ало ф а т к, пайвастдои органикие, ки молекулаашон аз силсилаи «кушод» иборат аст. Пайвастҳои асиклие, ки дар онҳо атомҳои карбон дар як хат ҷойгир шудаанд (масалан, м-бугган GH3—С&2—СН*—СНэ), пайвастҳои нормалӣ ва Пайвастҳои ароматие, ки дар онҳо атомҳои карбон шоха-шоха ҷойгир шудаанд (масалан, спирти изобутил cHa/CH””*СН*ОН), изопайвастҳо номида мешававд. Дарозии силсилаи Пайвастҳои ароматӣ гуногун аст.

Дар айни замон карбогидриди силсилааш иборат аз 100 атоми карбон ҳосил карда шудааст: СН*(СН*)мСНз. Пайвастҳои ароматӣ ва сикли ба якдигар табдил ёфта (метавонанд. Масалан, аз асетилен (CH^eGH) дар як шароит карбогидриди  асиклии вилиласетилен (СН₂– =СН—С^ИСН) ва дар шароити дигар карбогидриди сиклии бензол (CefHe) ҳосил кардан мумкин аст. Ба карбогидридҳот ароматӣ (бензол ва гомологҳои он) табдил ёфтани карбогидридхои асиклии сер аҳамияти калони амалӣ дорад. Инчунин якчанд усулҳои аз пайвастҳои сиклӣ ҳосил кардани Пайвастҳои ароматӣ низ маълуманд. Масалан, аз оксиди этилен дар зери таъсири об ҳосил кардани этиленгликол:

ОН*—СН₂ 4- НгО

Спиртҳо, кетонҳо, кислотаҳо, аминҳо ва дигар пайвастҳое, ки ҳосилаҳои карбогидридҳои сер ё носер силсилаашон кушод мебошанд.ба Пайвастҳои ароматӣ мансубанд. Манбаи асосии Пайвастҳои ароматӣ нефт ва маҳсулоти коркарди он ба шумор меравад. Бисёри Пайвастҳои ароматӣ дар саноат аз этилен ва гомоглоҳои он, аксетилен, оксиди карбон ва дигар пайвастҳо ҳосил мекунанд.