Маданият ва санъат

ТЕАТРИ ДРАМАИ МУСИКИИ УЗБЕКИИ раёни нов, соли 1934 дар заминаи дастаи хаваскорони санъат ташкил ёфт. Хунарпешагон ва режиссёрони аввалини он иштироккунандагони махфили театри буданд. Намоишномахои нахустини театр «Халима»-и Р. Зафари (1934), «Адола т»-и А. Икромов (1935), «Кори Умурзоков»-и Д. Дилбар (1937), «Худситони Г. Гелдиев, «Хаёти талх»-и Х. Хамза (1938) бому …

ТЕАТРИ ДРАМАИ МУСИКИ ба номи Рудакии шахри Хоруг (то соли 1940 Театри мусики ва аз соли 1958 драмаи мусикии ба номи Рудаки), коллективи эчоди, ки соли 1996 дар заминаи дастаи хаваскорони санъати шахр ташкил ёфт. Аввалин артистони театр —Г. Гуломалиев, Б. Карамхудоев. Г. Кадамшоева, Д. Бекова, А. Ибодуллоеаа, К. Ноёбшоев. …

ТАЪРИЗ (араби — эътироз кардан) як навъ киноя буда дар шеър ба байт ё якчанд байти шоири дигар эрод гирифтан аст. Эродхо ниобат ба хариф бештар бо суханони тамасхуромез бо киноягуи ва сарзаниш изхор мешаванд. Масалан дар «Чахор макола»-и Низомии Арузии Самарканди омалааст, ки рузе вакти набудани Рашидии Самарканди подшох …

ТАХТИ ЧАМШЕД, Порсо, Персеполис, шахре дармузофоти Форси Эрон, вокеъ дар шимолу шарктари Шероз (50 км дуртар). Яке аз пойтахтхои давлати Хахоманишиён буд. Дар ривоятхои эрони баромади номи Тахти Чамшедро ба шохи афсонавии Эрон Чамшед нисбат медиханд. Тахти Чамшед асосан солхои 520—460 то мелод дар ахди Дорои I ва Хашиёршощ дар …

ТАШБЕХ (араби — монанд кардан, монанди), яке аз санъатхои бадеи, монанд ё мукоиса кардани чизхо ва холатхо дар асари бадеи. Таркиби ташбех, аз се чузъи асоси иборат аст; мушаббах (монанда, ташбехшаванда); 2) адоти ташбех (ёридихандаи ташбех); 3) мушаббахунбихи (монанд,- ташбехкунанда). Масалан, дар ин байти Рудаки «май» —Монанда, «равон ёкути ноб» …

ТАШБИБ (араби — зикри айёми чавони), дар шеъри классикии форс-точик чузъе аз касидаи мадхист, ки дар он айёми шабоб (чавони)-и шоир ёд мешавад. Дар ашъори шоирони гузаштаи форс-точик бисёр ташбибхое пеш меоянд, ки дар онхо гохе аз ишку чавони, гохе аз вазъи зиндагии шоир сухан меравад. Чунин ташбибхо барои омухтани …

ТАСНИФ (араби — таълиф кардан, тартиб додан), шакли охангиест дар силсилаи «Шашмаком». Тасниф дар аввали кисми «Мушкилот» (сози) омада, асоси охангии дигар шаклхо (Тарчеъ, Гардун, Мухаммас ва Сакил)-ро ташкил медихад. Яъне дигар шаклхо асоси мавауи худро аз тасниф мегиранд. Тасниф дар хар маком бо номи он илова шуда меояд. Масалан, …

ТАХАЛЛУС (араби —халос шудан), 1) дар илми бадеи классикии точик чузъи касидаи мадхия, номи дигари гурез. 2) номи иловагии махсуси шоир дар шеър, ки тадричан бо он ном машхур мегардад. Масалан, Рудаки, Фирдавси, Дакики, Фаррухи, Саъди, Хофиз. Чоми на гайра номи хакикии онхо набуда, балки тахаллуси шоирии онхост. Интихоби тахаллус …

ТАХТИ СУЛАЙМОН, мачмуи маъбадхо ва касрхои мансуб ба асрхои 2 то м.—14 м., ки 1,5 км дуртар аз дехаи Нусратободи Озарбойчони Эрон вокеъ аст. Хайати муштараки хаффории илмии бостоншиносии Эрон ва РФГ омухтааст. Тахти Сулаймон калонтарин маркази динии шоханшохии Эрон ва як кисми шахри Шизи Озарбойчони Эрон то замони хукмронии …

ТАХОРИСТОН   яке аз вилоятхои таърихие, ки дар собик сарзамини Бохтари Кадим дар байни куххоихои Помир, дарёхои Мургобу Харируд ва куххои Хиндукушу Хисор (дар худуди хозираи чануби Точикистон вилояти Сурхондарёи РСС Узбакистон ва шимоли Афгонистон) вокеъ гардида буд. Тахористон номи худро аз номи кабилаи бодиянишини тахориён гирифтааст, ки дар асри 2 …