Илм

МАЙДОНИ ЭЛЕКТРОМАГНИТИ, майдони физикии зарядхои электрии мутахаррик. Майдони электромагнитиро электродинамикаи классики ва электродинамикаи кванти меомузад. Хосияти духела (мавчи ва дискрети) дорад. Кванти Майдони электромагнитиро фотон меноманд. Асосгузори назарияи Майдони электромагнити Ч. К. Максвелл мебошад. Майдони электромагнити дар хар нуктаи фазо бо 2 бузурги: вектори шиддатнокии майдони электри (Е) ва вектори …

ШАХС, яке аз категорияхои грамматикии феъл аст, ки бо категорияя шумора якчоя истифода мешавад. Воситахои грамматикии ифодаи Q1. ва шумора бандакхои феъли ва хабари меоошанд. Феъл се Шахс дорад. Шахси якуми танхо ва чамъ—гуянда (ман, мо, моён), Шахси дуюми танхо ва чамъ — шунаванда (ту, шумо, шумоён) ва Шахси сеюми …

«АБУМУСЛИМНОМА», яке аз нахустин асархои насри омиёнаи форси- точикист. Аз нигохи навъи адаби (жанр) ин асар достони размию таърихи буда, падидахову руйдодхои хам вокеиву хам хаёлиро фаро гирифтааст. Кахрамони марказии дос­тон шахси таърихи, пешвои шуриши зидди Хилофати Умавиён Абумусли­ми Хуросонист. Дар миёнаи асри 8 дар сарзаминхое, ки мардуми эронинажод, аз …

ШАРИФОВ Исмат (1915, дехаи Этаркаи р-ни Дангараи вил. Кулоб— 1944), Кахрамони Иттифоки Совети (1944, баъди ваф.), аскари катори. То oгози Чанги Бузурги Ватани колхозчии к-зи «Коминтерн». Аз февр. 1942 дар хизмати харби. Шарифов дар Фронти 2-юми Украина дар хайати собик Полки 861-уми тирандозии Дивизияи 294-уми тирандози чангид. Хангоми аз истилогарони …

ШАРКШИНОСИ, ориенталистика, илмест, ки таърих, иктисодиёт, забонхо, адабиёт, этнография, санъат, маданият, адьён, фалсафа, осори мадании модди ва маънавии Шаркро ба таври чомеъ меомузад. Дар дохили Шаркшиноси сохахои чудогонаи регионали: мисршиноси, ошуршиноси, сомишиноси, арабшиноси, эроншиноси, туркшиноси, хитойшиноси, мугулшиноси, хиндшиноси, японшиноси ва г. ба вучуд омадаанд. Кадимтарии сохаи Шаркшиноси эроншиносист, зеро юнониёни …

ШАМОЗИТ (аз номи дехаи Шамозони Швейцария), минералест аз зерсинфи силикатхои ва рация, (Fe3+ FeV), (AlSijO.oJ – (ОН)2  (FeMg)3 1(0, ОН)6. Ба шакли гурушахои майдан лунда ва сабзранг дучор мешавад. Сахтиаш 3; зичиаш 3—3,4 г/ см3. Пайдоишаш асосан тахшини. Маъдани охан мебошад.

«ШАКЛ-УЛ-КУТОЪ», яке аз асархои математикии Насируддини Туси. Номи пурраи асар «Кашф-ул-Киноъ ан асрори «шакл- ил-кутоъ» аст. Он ба забони форси-точики таълиф шудааст. Тарчумаи араби низ дорад. Асар аз (?) китоб (хар яки он аз якчанд боб) иборат буда, масъалахои назарияи нисбати таркиби, назарияи чоркунчаи пурраи хамвор, мукаддимаи назарияи чоркунчаи пурраи …

ШАККОКИЯ (ар.     — шаккоки, нобовари, шубха), скептицизм, чараёни фалсафиест, ки ба имконияти маърифати вокеияти объективи бовари надорад. Мувофики таълимоти Шакокия одам ба дарки сабаби ходисахо кодир нест, лекин окибати онхоро донистану ба эътибор гирифтанаш мумкин аст. Шаккокиён ба маърифати мохияти ашё ва касби дониши муътамад шубха доштанд, вале фаъолияти окилонаи …

ШАКЛ, дар математика, бисёрузваи якчанд тагйирёбандаро гуянд, ки дарачаи узвхои он якхелаанд (дарачаи якузваи (вормул) -ро меноманд). Назарияи Шакл дар геометрияи алгебрави, назарияи ададхо, геометрияи диффереициали, механика ва диг. сохахои математика истифода мешавад. Шаклро вобаста ба адади тагйирёбандахо бинарй (т = = 2), тернари (гп — 3) ва г., вобаста …

ШАКЛ ВА МАЗМУН, категорияхои фалсафиеро гуянд, ки дар ягонагии диалектики вучуд дошта, мазмун тамоми унсурхои таркиби ва чихати асосии ин ягонагиро фаро мегирад, шакл бошад, тарзи фарохам омадани мазмун ва алокамандии нисбатан устувору зарурии унсурхои таркибии онро ифода мекунад. Ин категорияхоро аввалин шуда намояндагони фалсафаи атикаи Юнон тадкик намуда буданд. …