РАБЕЪУССОНИ (apаби—миёнаи бахор), мохи чоруми соли хичрии камари ва дуюмин мохи бахор, ки аз 30 руз иборат аст.
Муфассал »ПУРИЗМ
ПУРИЗМ (франсави purisme, аз лотини purus— тоза), кушиши теза кардани забон аз калимахои иктибосии забонхои дигар, неологизмхо ва пешгирии воридоти унсурхои лексики ва грамматикии берун аз нормаи забон (масалан, калимахои гуфтугуи, шеваги ва гайра). Пуризм дар давраи баркарор гардидани нормахои забони адаби зухур мекунад ва ба чараёнхои нави сиёси ва …
Муфассал »ПУАЗ
ПУАЗ, (франсави Poise), вохиди гилзати динамики дар системаи вохидхои СГС. П. ба гилзати моеъе баробар аст, ки ба харакати мутакобили ду кабати моеи масохаташон 1 см2, фосилаашон 1 см ва нисбат ба якдигар бо суръати 1 см/сон чой ивазкунанда бо кувваи 1 дина мукобилат нишон медихад. Мавсум ба Ж. Л. …
Муфассал »ПУРРАГИ
ПУРРАГИ, дар м а н т и к хосияти назарияи илмиеро гуянд, ки дар он воситахои ифодави ё дедуктиви барои баёни максади муайян кофи бошад. Пурраги дар системаи мантики барои галат истифода нашудани маънои калима (семантика) хангоми таъбиру таъвил (интерпретатсия) ба кор бурда мешавад. Системаи мантики хамои вакт пурра хисобида …
Муфассал »ПСИММИТХО
ПСИММИТХО (юнони psammites—реги, аз psаmmos — peг), ч и н с х о и реги, чинсхоеро гуянд, ки зиёда аз 50%-и онхоро донахои минерал ва чинспорахои андозаашон аз 0,05 то 1 мм ташкил медиханд. Хелхои пошхурандаи Псиммитхоро рег ва хелхои сементшудаи онро регсанз меноманд. Псиммитхо таркибан ба чннсхои мономинерали (бештар …
Муфассал »ПСЕВДОМОРФОЗА
ПСЕВДОМОРФОЗА (аэ псевдо… ва юнони morphe — намуд, шакл), шакли калбакии минералхоеро гуянд, ки таркиб ва сохти дарунии онхо бо намуди зохириашон мувофикат надорад. Псевдоморфоза бо рохи пур кардани чои минерале шусташуда ё чойивазкунии химияви ба вучуд меояд. Дар хар ду маврид хам шакли минерали аввали нигох дошта мешавад. Дар …
Муфассал »ПСЕФИТХО
ПСЕФИТХО (аз юнони psephos — сангреза), чинспорахои калон, чинсхои тахшиниеро гуянд, ки зиёда аз 50%-и таркибашон аз чинспорахои калон (диаметрашон аз 2 мм зиёд) иборат аст. Чинспорахо нисбатан лунда (харсангхо, кайроксангхо, сангчол, чигил) ва киррадор (харсангхои пахлудор, сангмайда) мешаванд. Псефитхоро ба чинсхои пошхуранда (шагал, чигил) ва сементшуда (конгломерат, брекчия, чигилсанг) …
Муфассал »ПРУСТИТ
ПРУСТИТ (аз номи химики франсави Ж. Л. Пруст), минерал. Системаи кристаллбандиаш тригонали. Дар шакли кристалл, агрегатхои дона-дона ва хяклухт вомехурад. Рангаш сурхча; чилояш алмоси. Сахтааш 2—2,5; зичиаш 5570—5670 кг/м3; мурт. Чараёни электрро намегузаронад. Прустит асосан дар конхои гидротермалии сурбу рух ва нукра пайдо мешавад. Маъдани асосии нукра аст. Конхои он …
Муфассал »ПРОСЕССХОИ ЭКЗОГЕНИ
ПРОСЕССХОИ ЭКЗОГЕНИ, просессхое, ки дар руи Замин аз таъсири кувваи радиатсияи офтоб, кувваи вазн ва хаётгузаронии организмхо ба амал меоянд. Ходисахои фарсоиш, эрозия, мавчхои ба сохил латмазанандаи бахр, фаъолияти пиряххою шамолхои сахт ва обхои зеризамини ба Просессхои экзогени мансубият доранд. Просессхои экзогени якчоя бо просессхои эндогени релефи Заминро ташаккул медиханд, …
Муфассал »ПРОСЕССХОИ ЭНДОГЕНИ
ПРОСЕССХОИ ЭНДОГЕНИ, просессхои химиявию физикие, ки дар каъри Замин ба амал меоянд. Ба Просессхои эндогени кохиши моддахои радиоактиви, реаксияхои гуногуни химияви ва табаддулоти полиморфи ба энергияи гарми мубаддал гардидани энергияи механики, чойивазкунии массахои зери кишри Замин, ногахон бархам хурдани шиддатхои руйдиханда (хангоми зилзила) тааллук доранд. Просессхои эндогени дар шакли просессхои …
Муфассал »