Илм

РЕАНИМАТОЛОГИЯ (аз ре… лот. ашша1о — чон, рух, нафс, хаёт ва …логия), як сохаи илми тиб буда, конуниятхои асосии таназзул ва тачаддуди организми инсонро меомузад. Реаниматология хамчун як фасли мустакили илмию амалии тиб дар миёнаи асри 20 ба вучуд омад. Дар ташаккул ва тараккиёти Реаниматология олимони рус ва совети П. …

РЕВМАТОЛОГИЯ (аз юнони гЬеиша-115108 — шоридан, луоб ва …логия), тарбодшиноси, як кисмати илми тиб буда беморихои тарбоди (дарди системавии бофтахои пайвасткунанда — тарбод, склеродермия ё дагалпусти, дерматомиозит ва гайра), артритхо (артрити тарбоди), остеоартрозхо ва гайраро меомузад. Бо масъ-алахои Ревматология клинисистхо, морфологхо, иммунологхо, биохимикхо, физиологхо, радиологхо ва дигар мутахассисон машгуланд. Ревматология …

РЕАКТОРИ ЯДРОИИ САРЕЪНЕЙТРОН, реактори ядроиеро гу- янд, ки дар он реаксияи ядроии мусалсал дар натичаи аз тарафи яд- рохон атомхои таркиби сузишвории ядрои фуру бурдани нейтронхои сареъ (нейтронхои энергияашон зиёда аз 100 кэВ) руй медихад. Дар Реактори ядроии сареънейрон ба сифати сузишвории ядрои плутоний ё урани бо изотопи м511 ганишуда  …

РЕАКТОРИ ЯДРОИ, реактори а т о м и, олатест, ки дар он дар натичаи пора шудани ядрохои таркиби сузишвории ядрои реаксияи ядроии мусалсали идорапазир руй медихад. Реактори ядрои олатест, ки хорич сохтани энергияи дохилиядроиро имконназир мегардонад. Тархи зонаи фаъоли реактори ядрои: 1 — контури зонаи фаъол, 2— милахои гармохоричкунанда (сузишвории …

РЕАКСИЯ (аз лотини ге — хиссачае, ки маънои такрор ва азнавбаркароршавиро дорад ва асНо — фаъолият), 1) харакат, холат ё просессест, ки аз таъсири ангезанда ба вучуд меояд (масалан, реаксияхои химияви ядрои, реаксияхо дар психология); 2) тадкикоти эксперименталиест, ки бо рохи таъсири химияви, физики ё биологи мухайё кардани шароити муайян …

РЕАЛИЗМИ ТАНКИДИ, равияи эчоди дар адабиёту санъати реалистии асрхои 19—20. Мафхуми Реализми танкидиро Максим Горкий соли 1934 барои таъкид кардани чихатхои ифшогаронаи ада- биёти реалистии асри 19 истифода намуда буд. Сипас ин мафхум дар адабиётшиноси ва санъатшиносии совети роич гардид. Реализми танкиди  хусусияти фошкунандаги дошта, эътирози халкро бар зидди муносибатхои …

РЕАЛИЯТ (лотини гоаИз — модди, вокеи), ашёи дар хакикат вучуддоштаро гуянд. Дар материализми диалектики Реалият дар ду маъни истифода мешавад; 1) Реалияти объективи, яъне материя. 2) Реалияти субъективи, яъне ходисахои шуур.

РЕ, Ро (-»), харфи дахуми алиф- араби ва дувоздахуми алифбои арабиасоси точики. Дар абчад ба 200 баробар аст. Харфи «Ре» аз хар-  фи «Реш» (Д)-и алифбои финики  пайдо шудааст. Маънои калимаи  «реш» «сар» мебошад. Дар адаблёти  классикии форс-точик гохо бадалшавии шевагии харфи «ре» ба хар- фи «л» мушохида мешавад. Масалан, …

РАНГ (немиси rang — катор)-и мат­риса (дар математика), тартиби олитарини аз сифр фарккунандаи минорхои ин матрисаро гуянд. Ранг ба калонтарин адади сатрхо (ё сунтунхо)-и хатти новобастаи хамон матриса баробар мебошад. Ранг хангоми табдилоти матриса (иваз на мудани чои сатр ё сутун, ба адади гайрисифр зарб намудани сатр ё сутун ва …

РАДИОФИЗИКА, як фасли физи­ка аст, ки асосхои физикии радиотехника ва сохахои ба он муштараки техникаро меомузад. Радиофизика ба тадкикоти просессхое, ки бо лаппишхои электромагнити ва диапазони радиомавчи алокаманданд (масалан, ангезиш, пахноиш, кабул кардан ва табдил додани басомади онхо, хамчунии ходисоте, ки аз таъсири мутакобили пайдоихои электриву магнити бо зарядхои дар …