Биология

Мурдихо, (Myrtaceae), оилаи рас­танихои дупалагии дарахти, бутта ё буттачахои аксар хамешасабз. Бар­ги оддии мукобили хамдигар (баъзан пай дар пай) чойгиршуда ва донакмева доранд. Гулашон дучинсаи актиноморфи буда, бештар дар хушагул чойгир шудааст. Косабарг ва гулбаргашон 4—5-тои; гардбаргашон бисёр аст. Кариб 100 чинсу 3000 намудашон асосан дар мивтакахои тропики ва субтропикии …

Мурча (Formicidae), як оилаи хашарот, ки ба катори пардаболхо мансуб буда, ба таври ичтимои зипндаги мекунад. Мурча хелхоп гуногуни морфологи (модина ва наринахои болдор, модонаи бебол — «малика», Мурчахои коргар ва гайра) дорад. Бадани Мурча аз cap, сина ва шикам иборат аст; пойхояш се чуфт мебошанд; муйлабчахояш бориканд; рагдавонии болхояш …

ЛОЧИН (Falco peregrinus), паррандаи сохибчанголест аз оилаи Falconidae ва уро ба забони русси «Сапсан» мегуянд. Дарозии танаш 40—50 см; вазнаш 500—1000 грамм. Лочин модина аз Лочин нарина калонтар аст. Ранги Лочин хокистарии сиёхтоб бу­да, дар шикам ва пушташ хатхои кундаланг дорад. Болхояш дарози тез, дар хама чо (гайр аз Антарктика …

ЛОМИСА – ин як намуди кобилияти хискунии инсон ва ё чонварон мебошад. Яъне панч намуди хискуни хаст ва яке аз онхо «Ломиса» мебошад. Ломиса таъсири мухити беруниро бо ёрии аъзои ломиса (ретсепторхои пуст, мушак, банд, луобпардахои забону лаб ва гайра) дарк кардан мебошад. Ба забони русси Ломисаро «Осязание» ва ба …

ГУЛИ ЛОЛА (Tulipa – Тюльпан), чунин растанихои бисьёрсолаи пиёзакбехест аз оилаи занбакихо гули маъмули худруест, ки зиёда аз 4 000 навъхои гуногуни бустони дорад. Одатан 2— 4 (баъзан 1 ва 12) барг, 1—15 гули 6- гулбарга, гузаи хушк ва тухми дорчини сегуша дорад. Лола аз кишвархои бахри Миёназамин то Шарки …

МАМБА (Dendroaspis), чинси морхои захрдорест аз оилаи аспидхо. Морхои Мамба 4 намуд дорад ва дар Африка пахн шудааст, ки дарозиаш аз 2 то 4 метр, рангаш асасан сабзча, баъзан холхои сиёх (гайри сиёх мамба — D. polylepis) дорад. Бештар дар дарахту бутта дучор меояд. Морхои Мамба тухм мегузоранд. Хайвони майда баъди …

ЛОШАХУРХО (Silphidae), оилаи гамбускхо. Дарозии танаашон аз 6 то 40 мм. Кирминаи онхо пахни серхаракат буда, ба хараки хоки монанд аст. Зиёда аз 500 (80 намудаш, дар Точикистон муайян карда нашудааст) намуди Лошахурхо дар хаман китъахо, асосан дар мамлакатхои иклимашон муътадил пахн гаштаанд. Бисьёрии Лошахурхо лошахоро мехуранд (масалан, гурковакхо), баъзеашон …

ЛИАНАХО (аз фаронсави «liane», «Lier» — бастан) ин гурухи растанихое, ки кобилияти танаашонро мустакилона рост (дар холати амуди) нигох доштан надоранд ва растанихои ба дигар, харсанг, девор ва гайраро чун такягох истифода мебаранд, мебошанд. Ба забони точики Лианаро ин хамон алафи Печак, Зардпечак ва монанди хаминхоро меноманд.  Аксари Лианахо растанихои …

ЛИФТОК (ба забони англиси Ampelopsis), чинси лианахои хазонрез, мансуби ангурихо (Vitaceae). Гули гуногуичинсаи гулбаргхояш сафед, нилтоб ё норинчи доранд. Кариб 20 намуди Лифток, асосан дар Америкаи Шимоли ва Осиё пахн гаштааст. Ба забони русси ба ин растаниро “Ампелопсис” меноманд. Инчунин дар шахрхои калону хурд ин растаниро барои соя намудан ва ё …

ЛИФ (ба забони русси «флоэма») – ин бофтаи мураккаби растанихои дарачаи оли, ки дар байни кабатхои камбий ва перицикл чойгир шуда, вазифаи ба узвхои гуногуни растани гузаронидани моддахои органики ва минерали, инчунин функцияхои захира кардани моддахо, механики ва чудокуниро ичро мекунад. Лиф аа найчахои гузаронанда (элакшакл), паренхимаи лифи ва наххои …