Биология

КАФАСИ СИНА, як кисми скелетро гуянд. К. с. аз кисми синагии сутунмухра, 12 чуфт кабурга ва устухони туш иборат аст. К. о.-и одам шакли конуси сарбуридаро дошта, аз болою поён сурохи дорад. Вобаста ба чинс, синну сол ва чусса шакли К- низ гуногун мешавад; мас. К. с.-и мардон конусшакл ва …

КАШКА, 1) кураки нимпухта ва нимшукуфта (нимбоз)-и пахта; 2) холи сафедест дар пешонаи баъзе аспхо; 3) холест, ки хиндувон дар пешонаи худ бо ранг мебароранд.  

КАМЧИНАКПОЙХО (Pedi palpi), як гурухи тортанакшаклхоро гуянд. Чуфти якуми пойхояшон мисли камчинак буда, вазифаи аъзои ломисаро адо мекунад. К. 3 катор (тортанаккаждумхо, тортанакхои камчинакпой ва тартаридхо) -ро дар бар мегиранд.

КАМЧИНАКДОРХО организмхои якхучайра ва колониявиро гуянд, ки аъзои харакаташон камчинак аст. Оид ба растани ё хайвон будани баъзе гурухи К. алхол фикри ягона вучуд надорад. Мач., ботаникхо эвгленаихоро растани ва зоологхо хайвон мешуморанд. 1) Дар ботаника К. (Flagella-tae) пештар чун шуъба (тип), ки аз якчанд синф иборат буд, омухта мешуданд. …

КАМЧИНАК, як навъ узви аксари бактерияхо, зооспорахо, нутфаи хайвоноту растани ва хамаи камчинакдоронро гуянд. Як катор мавчудоти соддатарин, кирминаи рудаковокхою исфанчхо, кирмхои муякбадан, баъзе хучайрахои чонварони мухрадор ва одам (мас., эпителияи роххои нафас, бачадон, найчаи тухмгузар ва г.) мижгонак доранд, ки ба К. монанд аст. Мижгонак узви борики дилшакл ё …

КАМИШ (Schoenoplectus), як чинси гиёххои яксола ва бисьёрсоларо гуянд, ки ба оилаи гешаихо мансуб аст. Пояаш сабз, одатан бебарг. Хушагулаш дуббамонанд ё чатршакл. Гулаш дучинса (дар хушачахои майдача гирифта аст). «Чормагзак»-аш секирра, буртоб. Дар дуньё беш аз 250 намуди К- маълум аст. Дар «Флораи РСС Точикистон» (руси; М.—Л., 1963, д. …

КАМИШАК, лундакамиш (Во1-boschoenus), як чинси гиёххои бисьёрсоларо гуянд, ки дар решапояхои ачиридмонанди дарози онхо лундахо хосил мешаванд; ба оилаи гешаихo мансуб аст. Пояаш серкирра, баргаш дарози борик, хушагулаш чатршакл, гулаш дучинса, мевааш «чормагзак»-и секирра (аз ду тараф барчаста). К. (4—5 намуд) махсусан дар нохияхои гарми дуньё фаровон аст. Дар Точикистон …

КАЛАМФУР, кaланфул, каламфул, занчабил (Capsicum annuum), гиёхи бисьёрсолаест аз оилаи авранчихо. Дар шароити киштукор зироати яксола аст. Пояаш роста сершох, то 1 м кад мекашад. Баргаш байзашакл ё нештаршакли думчадор, гулаш сафед, зард ё бунафш, хосилаш сертухми бештар сурх, зард, норинчи, бунафши сиёхтоб (аз 0,26 то 190 г). К-и худруй …

КАЛАМФУРИ, як навъ ангури махаллист. Токаш тезсабз; 38,5%-и навдахояш хосил медихад. Баргаш мудаввар, 5-парра, гулаш дучинса, хушааш калон (вазнаш 320—350 г), донааш калон, байзашакли дарозруя, сурхи сиёхтоб, Серобу хуштаъм (кандаш 21—23%, туршиаш 8—9 г/), пусташ гафс (2—3-то тухм дорад). Даври нашваш 150 —155 руз. Аз хар га токзор 90—110 ц …

КАЛАМЧА як кисми растаниро гуянд, ки барои афзоиши нашви (ниг. Афзоиш) истифода мебаранд. К-ро aз растанихои хубу серхосил мегиранд. Нихоли аз К. руида хусусиятхои хамон растаниеро дорад, ки аз он К гирифтаанд. Аз бех, навда ва барги растани К. мебуранд. Хангоми дар шароити муайян парваридани К аз К-и бех, мурча, …