Маданият ва санъат

СЮРРЕАЛИЗМ (франсузиsurrealisme — реализми фавкулода), чараёни авангардисти дар адабиёту санъат, ки ибтидои асри 20 дар Франция пайдо шуда, пас дар Белгия. Чехословакия, Югославия, ШМА, Мексика, Япония пахн шудааст. Нахустин асари назарияви доир ба Сюрреализм «Манифести сюрреализм»-и А. Бреточ (1924) ва нашрияи он «Lа revolution-Surrealiste») («Революцияи сюрреалисти», 1924—29) буд. Истилохи мазкурро …

РЕПЕТИСИЯ (аз лотини гереИИо — такрор), 1) шакли асосии тайёр кардани спектакл (консерт, бариомахои эстради, программахои сирк). Аз тарафи артистон тахти рохбарии режиссёр (дар театрхои мусики — дирижёр) гузарнида мешавад. Дар театри балет ба Репетисия балетмейстер сарвари мекунад. Намудхои зерини Репетисия-монтажи (санчидан ва чо ба чо гузоштани хамаи чузъхои ороишоти …

РЕПРИЗА (франсави герпэе — гашта гирифтан, баркарор кардан), дар мусики такрори ин ё он кисми асарро гуянд. Махсусан сохти репризавии секисма ахамияти мухим дорад. Баробари Репризахои дакик Репризахои шаклан тагйирёфтаро низ ба кор мебаранд.

РЕПЕРТУАР (аз лотини герег1ог1иш—руйхат, номгуй), мачмуи асархои драмави, мусики ва гайраи дар театр, консерти эстради ва гайра ичрошаванда, инчунин номгуи ролхое, ки актёр бози мекунад. Мафхумхои «Репертуари муосир» ва «Репертуари классики» низ мавчуданд (аксаран барои ифодаи Репертуари театрхо). Вобаста ба намуди театрхо (масалан, операви, эстради), услубу жанр (мазхакави, романтики) Репертуар …

РЕГИСТОН, майдони расми ва марказии шахрхои калони Осиёи Марказиро номанд. Регитонхои Самарканд ва Бухоро аз чумлаи иншооти машхури шахрсозии асрхои миёна мебошанд. Махсусан Регистони Самарк а н д яке аз иншооти намоёни меъмори ба хисоб меравад. Он аз замонхои кадим вучуд доштааст. Дар чои хозираи Регистон аввал бозор, устохонаю дуконхои …

РЕАЛИЗМИ СОТСИАЛИСТИ, методи эчоди дар адабиёт ва санъат аст, ки аз санъаткор тасвири хаккони, таърихи-конкретии зиндагиро дар инкишофи револютсионии он дар партави идеалхои сотсиалисти, тарбияи мехнаткашон дар рухи сотсиализм ва коммунизм талаб менамояд. Пайдоиш ва инкишофи Реализми сотсиалисти ба пахншавии гояхои сотсиалисти дар мамлакатхои гуногун, ба инкишофи харакати коргарии револютсиони …

РЕАЛИ3МИ ТАНКИДИ, чараёни идеалистиест дар фалсафаи америкоии солхои 20-и асри 20. Дар чараёни муборизаи гояви бо неорализм пайдо шудалст. Намояндагони асосиаш Д. Дрейк, А. Лавджой, Дж. Пратт, А. Роджерс, Дж. Сантажна, Р. В. Селлерс, Ч. Стронг мебошанд. Фарки байии Реализми танкиди ва неореализм махсусан дар назарияи маърифат барчаста зохир мешавад. …

«РАХОВИ» (номи махал дар Рум), 1) номи яке аз макомхои «Дувоздахмаком». Маъхазхои мусики маънои Раховиро бо калимахои «рах», «рох» ифода мекунанд. Дар мусикии халки Раховиро гохо «Сувора» ё «Сувори» ном мегиранд. Аз ин ру, шакли то имруз расидаи Рахови мумкин аст «Сувора» («Сувори») бошад. Каторовоз- хои Рахови 70 доираро ташкил …

РАЧАЗ (араби — изтироб, суръат), номи бахрест аз 19 бахри аруз. Рукни аслии он мустафъилун (— V—) буда, маъмултарин зохофхои он 8-то мебошанд (махбун — мафоилун, матви — муфтаилун, мактуъ — мафъулун, музол — мустафъилон, матвии музол — муфтаилон, махбуни музол — мафоилон, мураффал — мус- тафъилотун,    муттавал — мустафъилотон). …

«РАМАЯНА», достони эпикии хиндии кадим ба санскрит; ба шахси ривояти, шоири Хиндустони Кадим Вадмики нисбат дода мешавад. Такрибан дар асри 4 то мелод дар Хиндустони Шарки офарида шудааст; нусхаи имрузааш дар асри 2 мураттаб гардидааст. Дар асрхои миёна «Рамаяна» яке аз китобхои мукаддаси виш­нуизм гардид. «Рамаяна» аз кахрамонихои Рама хикоят …