Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ЦИЛИНДР (аз юн. kylindros — навард, галтак), кисмест, ки бо сатхи цилиндрии сарбаст ва ду хамвории параллел махдуд шудааст (расм). Хамворихоро асос чои Цилиндр меноманд. Агар асосхои Цилиндр ба ташкилдиханда перпендикуляр бошанд, Цилиндри рост меноманд; агар асосхои Цилиндр доирахо бошанд, онро Цилиндри доимии рост ё Цилиндри мудаввар ва ё содда …

ХУШГУ Биндробан Дос (с.тав. номаълум, Хиндустон-ваф. 1757, ш. Патнаи Бихор), шоир ва тазкиранависи форсизабони Хиндустон. Дар чавони дар дарбор хидмат кардааст. Пас аз 40-солаги тарки хидмат карда, ба кори эчоди машгул шудааст. Xушгу бо Бедил ва диг. шоирони маъруфи муосираш робитаи дусти ва эчоди доштааст. Дар шеър ба тозагуи ва …

ХУШЕКАТ, дехаест дар С. к. Айнии раёни Айни, вил. Ленинобод. Дар худуди колхози ба номи Я. М. Свердлов. Аз деха то маркази район 5 км. Ахолиаш 1620 наф. (1986). Сохахои хочагиаш галлакори, тамокую сабзавоткори ва кирмаку чорводорист.

ХУРШЕДИ     (с. тав. ва ваф.номаълум), шоир ва адиби форс-точик (асри 11). Илмхои расмии даври худ, махсусан, улуми адабиро ба хуби фаро гирифта буд. Аз осораш абёти пароканда боки мондааст. Байти зерини у дар «Ал-муъчам»-и Шамси Кайси Рози омадааст: То кай гирйи зи ишку то кай ноли? Суд надорад гиристан, чи …

ХУТБА (ар. — хитоб, суханрони), таблигест, ки ба воситаи хатиб баён мешавад. Он дар маросимхои динии ислом макоми хос дорад. Барои таблигу тахкими дин воситаи мухиме буда, ба диндорон таъсири зиёде мерасонад. Дар ислом Xутба хар хафта дар намози чумъа ва дар идхои рамазон, курбон, хангоми гирифтани Офтоб, наборидани борон …