Маданият ва санъат

«Навруз»  дар мусики, но­ми яке аз овозахо дар системаи «Дувоздахмаком»; инчунин кисми таркибии номи якчанд шуъбахои «Дувоздахмаком» аст. Масалан, дар сис­темаи «Дувоздахмаком» «Наврузи Ачам», «Наврузи хоро», «Наврузи сабо» барии шуъбахо вучуд дошта аст.  «Наврузи сабо», «Наврузи Ачам» ва «Наврузи хоро» то хол дар кисмати насри шуъбахои «Шашмаком» амал доранд.

«Наврузи ачам» яке аз шуъбахои «Дувоздахмаком». Мансуби макоми «Рахови» ва овозаи «Шахноз» буда, ду гуша — «Хумоюи» ва «Нухуфт»-ро дар» бар мегирад. Мутобики зарби «Фохтаи кабир». Дар «Шашмаком» низ амал дорад.

«Наврузи хурдак» 1) оханг, суруди мавсими-маросими, аз таснифоти Борбади Марви. 2) Шуъбаи овози дар, «Хаштмаком». 3) Гушаи мусики дар «Дувоздахмаком», ки дар кисматхои созии шуъбахои «Наврузи Ачам», «Наврузи араб», «Наврузи сабо» ва «Наврузи хоро» амал намуда, барои пурра кардани чузъиёти созии ин шуъбахо хизмат мекунад. Дар мусикии асрхои миё- на …

«Наврузи сабо» яке аз шуъбахои «Дувоздахмаком». Мансуби макоми «Буслик» ва овозаи «Гардония» буда, ду гуша — «Хусайнй» ва «Дугохи Ачам»-ро дар бар меги­рад. Мутобитси аарби «Рамали тавил». Дар «Шашмаком» хам амал до­рад.

Навъии Хабушони  Мулло Мухаммадризо (1562/1563, шахри Хабушони Хуросон —1610/1611, шахри Бурхонпур), шоири эрони. Аз оилаи савдогар (баъдтар шайхи бузург). Дар чавони бо падараш ба Кошон сафар карда, шогирди Мавлоно Музрташами Кошонй мешавад. Сипае хамрохи падар Хиндустонро саёхат кар­да, муддате дар Гучарот муким мегардад. Баъди баргаштан ба ватан дар Машхад умр …

«Наврузи кайкубод »  1) оханги маросими-мавсими, аз таснифоти Борбади Марви, ки ба шарафи чашни Навруз эчод намудааст. 2) Шуъбаи сози дар «хаштмаком». 3) Гушаи мусики дар «Дувоздахмаком», ки дар дохили шуъбахои «Наврузи сабо», «Наврузи хоро» ва «Наврузи Ачам» амал дошт.

Навха Мулло Мухаммадсолех (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), шоири точик. Дар нимаи дуюми асри 19 ва ибтидои асри 20 дар Бухоро умр ба cap бурдааст. Навха мувофики маълумоти «Тазкират-уш-шуаро»-и Мухтарам дар замони таълифи тазкира бархаёт будааст. Навха сохиби хати хуб буда, бо китобат руз мегузаронид. Абёти бокимондаи шоир (дар тазкираву …

Наапет  Кучак  (cолитаваллудаш номаълум — вафот такрибан 1592), шоири армани. Чузъиёти тарчумаи холаш норавшан аст. Аз руи ривояте дар дехаи Харакониси, назди Ван таваллуд ёфтааст. Хусусиятхои забони ва номхоичугрофии ашъораш шаходат медиханд, ки зодгохаш кисмигарбии Арманистон аст. Наапет  Кучак асосан айрена— сурудхое, ки аз дубайтииборат буда, хар як мисрааш- 15 …

Мухсини Казнави (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), шоири нимаи аввали асри 11 форс- точик. Дар сурудани китъа, касида ва рубои махорате доштааст. Шоир дар тавсифи мевахо, маю шароб воситахои тоза ва гуногуни тасвироти бадеиро мохирона истифода бурдааст. Ашъори бокимондаи Мухсини Казнави камшумор аст. Намунае аз эчодиёти Мухсини Казвини: Оташ диди, …

Мухтарам Мулломухаммад хочи Неъматуллох ибни кози Шара- фуддин (соли таваллуд номаълум, Бухоро — вафот 1920, хамон чо), тазкиранависиточик. Дар Бухоро камоли касб кардааст. Дар дарбори амир Абдулахад хизмат мекард. Аввалхо «Нозук» тахаллус дошта, баъди ба дарбор омадан тахаллуси<Мухтарам»-ро гирифт. Мероси адабии Мухтарамро «Тазкират-уш-шуаро»,ки ба кавли худи у аз ду кисм …