Чамъият

ПРОЛЕТАРИАТ (немиси Proletariat, аз лотини proletarius — пролетарий), яке аз синфхои асосии чамъияти буржуази, ки аз олот ва воситахои истехсолот хамчун моликияти худ махрум аст; коргарони кироя, ки аз хисоои ба капиталист (синфи дигари асосии чамъияти буржуази) фурухтани кувваи корти худ зиндаги мекунанд. Ниг. низ Синфи коргар.

ПРОЛЕТКУЛТ, номи кутох кардашудаи ташкилоти адабию бадеи ва маданию маърифатии «Проле­тарская култура». Ин ташкилот дар арафаи Револютсияи Кабири Сотсиалистии Октябр ба вучуд омада, солхои 1917—1920 фаъолона амал кардааст. Назариётчиёни Пролеткулт акидаи бунёди маданиятн «сирф» пролетариро таргиб мекарданд, ки он ба марксизм мухолиф буд. Инкор намудани алокаи маданияти пролетари бо маданияти …

ПРОГРАММАИ АГРАРИИ КПСС, кисми таркибии программам умумии Партияи коммунисти, ки вазифахои асосии партияро аз руи масъалаи аграри муайян мекунад. Дар давраи тайёр карданн револютсияи буржуази-демократи дар Россия (1903—1917) Программа ба нест кардани хама гуна бокимондахои феодали-крепостнои дар муносибатхои аграрии Россия нигаронда шуда буд ва талаб мекард, ки тамоми замин ба …

ПРАПОРШИК (аз славянии ка­дим прапор — байрак), рутбаи харби дар Куввахои Мусаллахи СССР, ки аз 1 январи 1972 чорист. Прапоршик дар Армияи халкии Чехословакия низ вучуд дорад. Дар армияи пешазреволютсионии рус Прапоршик — мансаби хурди офисери. Аввал Прапоршик байракбардор буд. Дар Россия мансаби Прапоршик аввали асри 18 чори гашт. Соли …

ПРЕЗИДЕНТ, (аз лотини praesidens— сарвар, сардор), 1) дар як катор муассисахои чамъиятию илми, таш­килотхо (аз чумла ташкилотхои байналхалки) ва гайра рохбари интихоби, раис (масалан, президенти АФ СССР, президенти Совети байналхалкии иттифокхои илми, президенти Академияи байналхалкии астронавтика, президенти Чамъияти дустии СССР — Франсия). 2) рохбари давлат дар баъзе мамлакатхо, ки сохти …

ПРЕЗИДИУМИ КМ КПСС, солхои 1952—1966 аз тарафи КМ КПСС барои рохбари ба кори партия дар байни пленумхои КМ интихоб карда мешуд. То соли 1952 ва баъди 1966 рохбариро ба кори партия Бюрои Сиёсии КМ КПСС ба амал мебарорад.

ПРЕЗИДИУМИ СОВЕТИ ОЛИИ РСС ТОЧИКИСТОН, органи доимоамалкунандаи Совети Олии РСС Точикистон. Онро Совети Олии республика интихоб мекунад. Ин орган дар давоми тамоми фаъолияташ ба Совета Оли хисобот дода, дар давраи байни сессияхо вазифахои органи олии хо­кимияти давлатии РСС Точикистонро дар доирае, ки Конститутсияи республи­ка мукаррар кардааст, ичро мекунад. Президент аз …

ПРЕЗИДИУМИ СОВЕТИ ОЛИИ СССР, органи доимоамалкунандаи Совети Олии СССР. Президиум аз тарафи Со­вети Олии СССР дар мачлиси якчояи хар ду палата дар сессияи якуми даъвати навбати аз хисоби депутатхо интихоб мешавад. Ин орган дар давоми тамоми фаъолияташ ба Со­вети Оли хисобот дода, дар давраи байни сессияхо вазифахои органи олии хокимияти …

ПРЕЗИДИУМИ СУД, дар СССР органи коллегиали дар судхои кишвари, вилояти, шахри, вилоятхои автономи ва округхои автономи, республикахо, ки вазифаи назорати судиро амали мегардонад. Аз раиси суд, чонишинони у ва аъзоёни суд иборат мебошад. Хайати Президиуми суди шахри ва вилоятиро комитетхои ичроияи шахрию вилоятии Совети депутатхои халки, хайати Президиуми суди республикахои …

ПРЕЗИНЧАНТРОП (саромади зинчантроп: аз лотини рrае — пеш, дар пеш), номи шартии приматхои оли, ки бокимондаи устухонхои онхоро соли 1960 антрополог ва бостоншиноси англис Л. Лики дар дараи Олдовай (Танзания) кашф намуд. Барои он чунин номида шудааст, ки дар кабати нисбат ба кабати устухонхои зинчантропдор кадимтар ба даст омадааст. Презинчантроп …