Илм

МОНОЦЕНТРИЗМ (аз моно… ва лот. centrum — чамъшави, марказ), таълимотест дар бораи дар чои муайяни курраи Замин аз як шакли охани кадима пайдо шудани одами хозиразамон (Homo sapiens) ва нажодхои он (ниг. Нажод, Антропогенез, Полицентризм).  

МОНОГРАФИЯ (аз моно… ва графия), асари тадкикотиест дар бораи як мавзуи муайяни илми, хаёт ва фаъолияти ин ё он олим ё нависанда. Дар Монография адабиёти доир ба масъалаи тадкикшаванда тахлилу чамъбаст шуда, халли нави масъала, фаразияхои тахриккунандаи пешрафти илм гузориш меёбанд. Монография аксаран руйхати васеи адабиёт, тавзехоту мулхакот ва г.-ро …

МОНОМЕРНО (аз моно… ва юн. nifiros-кисм), моддахои хурдмолекула, ки молекулахояшон кодиранд бо хамдигар ё молекулахои моддахои дигар пайваст шуда, дар чараёни полимеризация (реакцияхое, ки дар натичаи онхо аз ду ё якчанд молекулаи як модда як пайвасте, ки вазни молекулааш зиёд аст, вале таркибаш аз моддаи аввала фарк намекунад, хосил мешавад) …

МОНОПОЛИЯИ САВДОИ БЕРУНИ, шакли асосии робитахои иктисодии давлатхои социалисти бо давлатхои хоричи, ки тамоми муомилоти тичоратиро бо хорича органи махсуси давлати ба чо меоварад. Давлати социалисти тавассути Монополияи савдои беруни бозори дохилии худро аз тачовузи капитали хоричи мухофизат намуда, тамоми савдои беруниро барои тараккиёти босуръати хочагии халки мамлакат истифода мекунад. …

МОНОГЕНИЗМ (аз моно… ва юн. genos — пайдоиш), дар антропология таълимотест дар бораи ягонагии пайдоиши одам ва хешу табории нажодхои гуногуни инсон. Мувофики Моногенизи инсонияти хозира чинси ягона (Homo sapiens) буда, нажодхои инсони бошанд, гуруххои дохили чинсианд, ки дар натичаи минтакахои гуногуни географиро ишгол кардани инсони хозиразамон ба вучуд омадаанд. …

МОНЖ (Mongo) Гаспар (10. 5. 1746, Бон Кот-д Ор — 28. 7. 1818, Париж), математик ва ходими чамъиятии Франция, аъзои АФ Париж (1780). Яке аз асосгузорони Мактаби политехникии Париж ва (аз 1794) профессор. Асархои асосиаш ба геометрия сиданд. Гояи ба ду хамвории ба хамдигар перпеадикуляр проектиронидани предметхоро истифода намуда, методи …

МОННЕЗИОЗ, касалии киччаи хайвони жованда, ки онро тасмакирми чинси Moniezia ба вучуд меорад. Ба Моннезиоз барра, бузгола, гусола ва г. гирифтор мешавад. Дарозии паразит 6—10 м буда, асосан дар рудаи борики хайвонхо паразити мекунад. Дар аксари кишвархои дунё вомехурад. Моннезиоз дар организми канахои хоки (орибатид) инкишоф меёбад. Хайвон хангоми бо …

МОНИЛИОЗ, меватосак, карраи мева, пусидани мева, касалиест, ки занбуругдон Monilia дар дарахтони мевадор ба вучуд меоранд. Дар СССР бештар занбуругхои Монилиоз cinerea, М. fructigena, М. mail ва М. cydonia пахн шудааст. Ба Монилиоз асосан дарахтони меваашон донакдор (зардолу, шафтолу, олу, олуча, гелос) ва тухмакдор (себ, нок, биди) дучор мешаванд. Хангоми …

МОНО (Monod) Жак Люсьен (1910—1976), биохимик ва микробиологи франсави, факултети табиатшиносии Университети Парижро (1934) хатм карда дар хамон чо ба кор монд. Аз соли 1945 мудири лабореторияи физиологияи микробхо, аз 1953 рохбари шуъбаи биохимияи хучайра ва аз 1971 директори Институти ба номи Пестери Париж. Тадкикотхои асосии илмии Монилиоз ба инкишофи …

МОМРОЗ (Carpinus), чинси дарахтхои хазонрез, баъзан бутта аз оилаи Corylaceae. Танаи Момроз пустлохи суфтаи хокистари ва шоху барги зич дорад. Баргхояш пай дар пай сода, гулхояш чудочинсаи якхонаги мебошанд. Меваи Момроз чормагзаки яктухма буда, лифофаи баргшакл дорад. Кариб 50 намуди Момроз дар Европа, Осиёи Шарки ва Америкаи Шимоли меруяд. Дар …