Биология

Нектар (юн. nektar), 1) дар асотири Юнони Кадим шарбате будааст ба мисоли нушдору, ки факат худоён менушидаанд; 2) моей ширини шахддон. Ниг. низ Гулшахд.

Нектон (аз юн. nektos — шиновар), мачмуи хайвонхое, ки дар об зиндаги карда, хуб шино мекунанд. Ба Нектон мохи, калмархо, белпойхо, морхои оби; сангпушт, пингвин ва гайра мансубанд. Узвхои харакати онхо нагз инкишоф ёфтааст.

Нематодаи гандум (Anguina tritici), кирмчаест, ки касалии ангуллюлинози гандумро ба вучуд меорад. Ба чав, чавдор, сули ва гайра низ зарар мерасонад. Нематодаи гандум дар Догистон, Арманистон, Озарбойчон, Гурчистони Шарки, кишвари Краснодар, инчунин дар Осиёи Миёна, аз чумла дар Точикчистон вомехурад. Растани хангоми аз Нематодаи гандум осеб дидан тамоман аз сабзиш …

Нематодаи шоли, лундакирми паразит аз оплан Tylenchidae, ки касалихои шоли (масалан, урфу)-ро ба вучуд меорад. Дарозиаш 0,7—1,2 милиметр (модинааш 0,6—1,1 милиметр). Дар Хиндустон (Бангола ва дигар музофотхо), Миср, мамлакатхои нимчазираи Малак­ка ва гайра пахн шудааст. Дар СССР (зараррасони карантини) нест (1978). Дар бари барг, зери пулакчахои хуша ва нуктахои сабзиш …

Нематодахо (Nematoda), лундакирмхо, синфи кирмхо аз типи нахустковокхо. Кариб 500 хазор намудашон дар тамоми дунё пахн шудаанд. Дарозии танашон аз якчанд хиссаи мм то 8,5 метр мешавад. Нематодахо, Нематодахои гайрипаразит: 1 — Mononchus раpillatus (дарраяда); 2—Steinerla mirabllis. Паразити хайвонот ва одам; 9 — Tetrameres sp. (а — модина, б — …

Нематосидахои, нематисидахо (аз нематодахо ва лотини саеdo — мекушам, махв мекунам), моддахои химияви барон махви нематодахои растанихури зараррасон. Махсусан Нематосидахои хлорпикрин, бромиди метил, немагон, препаратп ДД, карботион, ки хусусияти фумиганти (хангоми дар холати газу бут ба воситаи узвхои нафас ба организми немато­да дохил шудан захролуд мекунад) доранд, пайвастхои фосфорорганикии контакти …

Нахи пахта, нахест, ки пунбадонаро пушондааст; хучайраи дарозруяи эпидермиси пуст (дарозиаш 20—50 миллиметр), ки асосан аз целлюлоза иборат аст. Дар як пояи растани 4— 15 хазор нах инкишоф меёбад. Шакли Нахи пахта тасмаи чилодори печони сафед ё дар баъзе навъхо зардтоб, сабзтоб ва кахваранг аст. Нархи пахта 1/3 хиссаи массаи …

Нахлихо (Агесасеае ё Palme), оилаи растанихои дарахтмонанди якпаллаги. 240 чинси Нахлихо, ки кариб 3400 намудро дарбар мегирад, асо­сан дар тропика ва субтропика пахн шудааст. Бисьёр намудхои Нахлихо дар Осиё (Индонезия), Африка ва Аме­рикаи Чануби, факат 1 намуди онхо (Chamac rops) дар Европа (Ис­пания, Франциян Чануби) меруянд. Нахлихо аксаран шох намеронанд. …

Нашагул (Rudbeckia), чинси растанихои як, ду ё бисёрсолаи алафи, мансуби мураккабгулхо По­яи баланд, барги пурра ё паршакл, гултудаи сабатак, гулчояи барчастаи думчабаргаш нугтез дорад. Забончагулаш бесамар, одатан зард ё норинчи буда, найчагулаш дучинсаи бештар кирмизи мебошад. Кариб 30 намуди Нашагул асосан дар даштхои Америкаи Шимо- ли меруяд. Аксар  намудхои Нашагул …

Нахчир, нахчир, бузи кухи, бузи шахгард, оху (Cap­ra (Ibex) sibirica), хайвони вахшии чуфтсумест аз чинси буз. Дар РСС Точикистон як зернамуди Нахчир (С. s. alaiana) маълум аст. Нахчир калончусса буда, рангаш ашхаби буртоб ё сиёхтоб, ду пахлу ва гарданаш хол-хол, вазнаш аз 40—60 киллограмм (моданахчир) то 100—130 киллограмм (нарнахчир), шохаш …