Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

МУХИИ ХИСОРИ Мухиуддини Абдулазиз (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), насрнависи форс-точик. Дар асри 15 зиндаги кардааст. Чузъиёти тарчумаи холаш дар манбаъхои адаби зикр нагардидааст. Асаре бо номи «Сияр-ун-наби» (соли таълифаш 1418) дорад, ки аз 12 боб иборат аст. Боби охирини он хикояти фавти Мухаммад ва таърихи мухтасари хукмронии чахор халифаи …

МУХАРРИКИ ГИДРАВЛИКИ, мошинест, ки энергияи механикии сели моеъро ба энергияи механикии звенои пайрав (навард, шток) табдил медихад. Мухаррики гидравлики вобаста ба принсипи кораш ду навъ мешавад. Ба навъи якум мухаррикхое мансубанд, ки дар онхо звенои пайрав дар натичаи тагйир ёфтани моменти микдори харакати сели моеъ (гидротурбина, чархи об) чой иваз …

МУХАРРИКХОИ  ХАРОРАТИ, мухаррикхоеанд, ки дар онхо энергияи гарми ба кори механики табдил дода мешавад. Мухаррикхои харорати захирахои энергетикии табииро дар намуди сузишвории химияви ё ядрои истифода мебаранд. Мухаррикхои харорати ба мухаррикхои поршени, рото-ри ва реактиви чудо мешаванд. Истифодаи муштараки онхо низ имконпазир аст (масалан, мухаррики турбореактиви). Мухаррикхои хароратиро аз руи …

МУХАССИЛОНА аз араби  чамъоварандаи андоз), андозест, ки дар Осиёи Миёна мухассил ба фондаи худ аз дехконон меситонд. Азбаски мухассилон аз хокимияти маркази маош намегирифтанд, онхо хангоми гундоштани андози давлати бо ичозати амир (шох) ба фондаи худ бо номи Mухассилона андозе меруёнданд. Mухассилона дар адхи Темуриён бо фармони султон Хусайн (солхои …

МУХАРРИКИ КИШТИ ба таркиби тачхизоти энергетикии кишти дохил мешавад. Мухаррики асосии кишти (ки харакатро таъмин менамояд) ва ёрирасон (барои ба харакат овардани электрогенераторхо, насосхо, вен-тиляторхо ва гайра) мавчуданд. Ба сифати Мухаррики кишти мухаррикхои дарунсуз (МД), турбинахои буги ва турбинахои газиро истифода мебаранд. За-хираи калон, кобилияти реверсирони, истифодаи навъхои сузишвории вазнин, …