Илм

Нептунизм (аз лот. Neptunus — Нептун, номи худои бахру об дар асотири римиён), таълимотест, ки охири асри 18 — аввали асри 19 дар илми геология хукмфармо буд ва мувофики ин таълимот гуё тамоми чинсхои кухи (аз чумла чинсхои фишонда: базалт, гранит ва гайра) дар мухити об бо рохи тахшияшави е …

Неокантчиги, чараёни идеалистие, ки нимаи дуюми асри 19 дар Германия тахти шиори «Ба кафо, ру ба Кант!» пайдо шудааст. Шиори мазкурро О. Либман ва Ф. А. Ланге ба миён гузоштаанд. Неокантчиги дар Франсия (Ш. Ренуве, Амлен), Италия (Кантони, Токко) ва Россия (А. И. Введенский, Г. И. Челпанов — «Марксистони легали») …

Нервизм, акидаест дар бораи ахамияти калони фаъолияти систе­маи асаб дар танзими функсияхои физиологи ва просессхои дар организми зинда содиршаванда. Нервизм бар вобастагии хамдигарии фаъолияти узву бофта ва алокаи мунтазами организм бо мухити беруна асос ёфтааст. Нервизм дар назария ва амалияи биологияву тиб принсипи асоси ба шумор меравад.

Неокласситсизм, неоклассика истилохест дар санъатшиноси ва кисман адабиётшиносии совети, ки  барои баёни ходисоти бадеии аз чихати гояхои ичтимоиву мундарифаи мафкурави гуногуни охири асри 19 ва асри 20 кабул шудааст. Рагбат ба анънахои санъати атика, санъати давраи Эхё ва классисизм хоси Неокласситсизм аст. Истилохи «Неокласситсизм» (асосан дар санъатшиносии хорича) инчунин барои …

Нерон Клавдии Тсезар (Claudi­us Caesar Nero) (37—68), императори Рим (аз соли 54) аз сулолаи Юлий Клавдийхо. Солхои аввал бо ризоияти сенат хукмрони карда, баъд сиёсати таъкиб ва мусодиракуниро пеш гирифт. Чавобан ба ин на танхо аъёну ашрофи сенат, балки табакахои дигар низ ба мукобили у хуруч карданд. Дар натича бисьёр …

Неоконфусийчиги, мактаби идеалистин фалсафаи Хитой, ки асо­сан дар давраи Сун (асрхои 10—13) дар рафти мубориза бо буддоия ва даосизм ташаккул ёфта, дар айни хол худ низ ба таъсири онхо дучор омадааст. Саромадони Неоконфусийчиги нависанда на файласуфи асрхои 8—9 Хан Юя ва шогирдаш Ли Ао бо максади бартараф намудани таъсири таълимоти …

Несмеянов Александр Николае­вич (таваллудаш 09. 09. 1899, Москва), химикорганики совети, акад. АФ СССР (1943; аъзо-корр. 1939), ходими чамъияти. Ду карат Кахрамони Мехнати Сотсиалисти (1969, 1979). Аъзои КПСС аз соли 1944. Несмеянов баъди хатми Университети Москва (1922) то соли 1951 (солхои 1948—1951 ректор) дар хамон чо кор кард ва дар як …

Неолит (аз нео… ва lilhos — санг), асри нави санг, давраи охирини асри cанг. Неолит хазорахои 10—4 то милодро дарбар мегирад. Дар территорияи Осиёи Миёна, аз чумла Точикистони имруза ба хазораи 5—3 то милод тааллук дорад. Дар даврахои аввали Неолит одамон аз лой зарфхо сохта, дар оташ мепухтанд. Дар ин …

Неологизм (аз нео… ва logos — калима), калима, таркиб, ибора ва мафхумхои нав дар забон. Таркиби лугавии забон хамеша дар инкишоф аст ва вобаста ба инкишофи доимии забон баъзе калимахо маънои нав мегиранд. Аз тарафи дигар, дар за­бон бисёр калимахои нав — Неологизмхо пайдо мешаванд. Неологизм мафхуми таърихист. Бисёр калима …

Неон (лот. Neonum), Ne, элементи химиявии гурухи VIII системаи даврии Менделеев, мансуби газхои инертй; раками ат. 10, массаи ат. 20,179. Асосан дар атмосфера меша­вад ва микдори он ба 7а1 • 10″ т ба­робар аст. Неони атмосфера аз омехтаи 3 изотопи собит 20Ne, 2‘No, MNe ибо­рат буда, 20Ne бештар (90,92%) аст. …