Илм

Петрография (аз юн. реtros— сайт ва …графил), илмест дар бораи чинсхои кухи, таркиби минерали ва химиявии онхо, структура ва тексту­ра, шароити чойгиршави, конунияти пайдоиш, тагйирёби ва пахншавии чинсхои кухи дар кишр ва руи Замин. Петрография ба силсилаи илмхои геологи мансуб буда, бо минералогия, гео­химия, вулконшиноси, тектоника, стратиграфия ва таълимот оид …

Петрология (аз юн. рetros — санг ва …логия), илм оид ба пайдоиш, таркиб ва чойгиршавии чинсхои кухи. Петрология бо тектоника, минера­логия ва илми оид ба сарватхои зеризамини зич алокаманд буда, ба инкишофи онхо хисса мегузорад. Дар СССР кисме аз олимон (Ф. Ю. Левинсон-Лессинг, Д. С. Белянкин ва дигарон) чунин мешуморанд, …

Пероксидхо п а й в а с т х о и пероксиди, пайвастхое, ки атомхои оксигени бевосита ба хамдигар пайвастшуда доранд. Пероксид ду хел мешаванд: органики ва гайриорганики. Пероксиди органи ки дар таркибашон гурухи—О—О -доранд, ки бо як ё ду атоми карбон пайваст шудаанд, масалан, Периксиди алкили ё арили (R—О— …

Пенисиллинхо антибиотикхоеро гуянд, ки пенисиллхо ба вучуд меоранд. Соли 1929 микробиологи анлис А. Флеминг кашф кардааст. Пенисиллин чун дору барои муоличаи пневмония (газаки шуш), сироятхои фасоднок ва гайра истифода мешаванд. Пенисиллинро бо таври сунъи низ хосил мекунанд.

Педология (аз юн. ра1^08 — ба­ча ва … логия), илмест оид ба бачахо, аслан — мачмуи акидахои номураттаби анатомияи психологи, би­ологи ва сотсиологиест дар бобати инкишофи бачахо. Педология охири асри 19 ва аввали асри 20 ба вучуд омадааст. Дар СССР шабакаи муассисахои педологи вусъат ёфт, конференсия (1927) ва съезди педологхо …

Пастереллахо (ба шарафи Л. Пастер номида шудаанд), як чинси бактерияхои иллатангезро гуянд, ки барангезандаи амрози си­роятии одам ва хайвонот мебошанд, масалан. пастереллёз; анаэробхо (ба­рои сабзиши онхо оксиген лозим нест), чубчашаклу бехаракатанд. Харорати оптималии сабзиши Пастереллахо 37°С аст. Pasterelle pestis барангезандан тоуни одам ва баъзе хояндахо мебошад.

Парсек (аз ихтисори калимахои параллакс — ихтилофи манзар ва секунда—сония), вохиди астроно­мии масофа. Парсек масофаест, ки аз он нимдиаметри мадори Замин тадти кунчи 1″ намоён аст ё масофаест то ситора, ки параллакси он ба 1″ ба­робар мебошад. Ишоратадп пс ё пк. 1 пс = 3.260 соли рушной = 3,0857X ХЮ,в …

«Пайдоиши оила, моликияти хусуси ва давлат» асари Фридрих Энгелс буда, бори аввал ба немиси соли 1884 ба табъ расидааст. Дар ин acap чамъияти инсони аз худи зинахои аввали инкишофаш cap карда аз мавкеи диалектикию материалисти тахлил шуда, просесси заволи сохти – авлоди ва дар заминаи моликияти хусусm пайдо шуданb муносибатхои …

Пайса, 1) тангаи хиндии aсри 18 ва 19; 2) пули майдаи фулузии Хиндустон ва Покистон. То гузаштан ба сисгтемаи пули дахи Пайса ба ‘/64 рупия, баъди гузаштан (дар Хиндустон соли 1957, Покистон 1961) ба 1/ioo рупия баробар буд.

Пайвастхои мудохил, пай­вастхои химиявие, ки дар натичаи ба ковокии панчараи кристалли ё молекулаи ягон модда даромадани молекулаи моддаи дигар хосил меша­ванд; молекулахои кабулшававда бояд конфигурасияе дошта бошанд, ки ба шакли „ковоки мувофик, ояд. Молекулахои дохилгаштаро дар Пайвастхои мудохил куввахои байни молекулави нигох медоранд. Пайвастхои мудохил  моддахои ноустувор буда, дар махлулхо …