САРОМОС, с у р х б о д, х у м р а, бемории сироятиест иборат аз газаки пуст, рагхои лимфавии пуст ва пардахои луоби. Одам дар натичаи аз пусти захмдор ба бадан дохил шудани стрептококкхои хунобкунанда сироят меёбад. Хангоми заиф шудани бадани одам (вайрон шудани мубодилаи моддахо, хунукхури, гуруснамони, …

САРРОФХОНА, дукон ё муассисаест, ки ба майда кардан ва савдои пул машгул буда, пули махаллиро ба пули хоричи ва пули хоричиро ба пули махалли иваз мекунад. Саррофхона дар Юнони Кадим, Рими Кадим ва дигар мамлакатхо маълум буд. Дар асрхои миёна Саррофхона дар бисёр шахрхои Европа низ вучуд дошт. Парокандагии пулбарори …

САРТ, с а р т х о, номест, ки кабилахои бодиянишини турку мугул ба ахолии мукимии Осиёи Маркази — сугдиён ва ворисони онхо — точикон додаанд. Сонитар ин номро ба кабилахои мукиминишиншудаи туркхо (узбекхо) низ нисбат кардаанд. Дар за- бони туркии кадим калимаи Сарт ба маънои «савдогар», «пешвои корвон» истифода …

САРОС, даврест, ки баъди гузаштани он аз руи хамон як пайдарпаии муайян Офтоб ва Мох такроран мегиранд. Дар натичаи дар кураи осмон даври такрон шудани мавкеи мутакобили Офтоб, Мох ва гиреххоги Мадори Мох ба амал меояд. Сарос такрибан ба 6585 1/3 шаборуз баробар аст. Нигаред, низ Гирифт.

САРОЯН Уилям (31. 8. 1908, Фресмо, Каллфорния —18. 5. 1981; мувофики васияташ хокистари уро дар боги Комитаси шахри Ереван дафн карданд), нависандаи америкои. Аз оилаи арманхои мухочир. Аз соли 1960 дар Европа зиндаги кардааст. Мачмуаи аввалинаш «Чавон- (марди дорбоз» (1934). Сипас мачмуахои дигари Сароян— «Нафасгири ва нафасбарори» (1936), «Бачахо» (1937), …

САРМИСОЛИК, дехаест дар Совети кишлоки Нофарочи райони Уротеппа, вилояти Ленинобод. Территорияи совхози «Шахристон-3». Аз деха то маркаэи Совети кишлок 15 километр, то район 27 километр; рохаш асфалтпуш. Ахолиаш 315 нафар (1981), точикон. Мактаби 8-сола, чойхона-кироатхона ва сартарошхона дорад. Сохаи асосии хочаги чорводорист. Сокинони деха аз оби чашмахо истифода мебаранд.

САРМОБАРДОРИИ РАСТАНИ, аз сармон кутох ё дарозмуддат талаф нашуда ба хунуки тоб овардани растаниро гуянд. Дар растанихои зимистонгузарон сармобардори хар сол дар натичаи тайёрии дарозмуддат ва мураккаби онхо ба зимистон инкишоф меёбад (нигаред. Обутоби растани). Дар давраи гарми сол, вакте ки растанихо месабзанд, кобилияти сармобардории онхо кам ва дар давраи …

САРМОЗАНИИ РАСТАНИ, нобуд шудани растани ё узвхои он дар натичаи ях бастани бофтахо. Об дар харорати пасттар аз —1*Селсия дар хучайрахои растани ва байни хучайрахо ях мекунад, ях сохти дарунии хучайрахоро вайрон намуда, онхоро нобуд месозад. Об дар байни хучайра ва дар протоплазма ях мебандад. Вобаста ба намуд, навъ ва …

САРСАЗАН, нимбуттаест аз оилаи о. То 60 сантиметр кад мекашад, пояаш банд-банди сероб, баргаш шакл, гулаш майдаи дучинса, байзашакли сиёхтоб. Моххои—сентябр гул, сентябр—ноябр мева мекунад. Асосан дар шуразамини нимбиёбонхои Иттифоки Республикахои Советии Сотсиалисти Союз Советских Социалистических Республик СССР меруяд. Дар Точикистон бештар дар шуразаминхои вилоятхои Ленинобод (Ашт, Конибодом) ва Кургонтеппа …

САРНАЙ, саркамиш, эриантус (Епап1Ьиз), гиёхи бисёрсолаест аз оилаи хушаихо. Пояаш 3 метр кад мекашад, хушагулаш хеле калони тугшакл аст. Такрибан 25 намуди Сарнай дар кишвархои бахри Миёназамин, нохияхои субтропики ва тропикии Осиё ва Америка меруяд. Дар Иттифоки Республикахои Советии Сотсиалисти Союз Советских Социалистических Республик СССР (аз чумла дар Точикистон) факат …