БОРИС ГОДУНОВ (такрибан 1552-13.04.1605), шохи рус аз соли 1598. Писари боярин Годунов Ф. И. Уро чамъомади умумидавлати шох интихоб карда буд. Яке аз заминдорони калон. Бо ташаббуси у баруйхатгирии замин (1580—90) анчом дода шуд. Баъди муборизахои шадиди дарбори хукмрони мутлаки давлати гардид. Соли 1597 хукуки харида озод кардани дехконони гуломшударо …

БОРОДИН Сергей Петрович (25.9.1902, Маскав – 22.6.1974, Тошканд), нависандаи рус. Хатмкардаи Институти олии адабию бадеии ба номи В. Я. Брюсов (1926). Дар экспедитсияхои бостоншиноси ва мардумшиноси (этнографи) ширкат доштааст (1923 – Бухоро, 1925-26 – Самар­канд). Дар Шарки Дур (1928), Казокистон (1929), Точикис­тон (1931), Арманистон (1933) зиндаги карда, барои эчоди асархо …

БОРИЧА (Ferula gummosa), як навъ гиёхи худруй (то 1 м кад мекашад). Барги серпашм, гули майдаи заъфарон ва хушагули чатршакл дорад. Май – июн гулу мева мекунад. Борича рустании монокарп аст, яъне, як бор гулу мева карда, баъд тамоман мехушкад. Танхо дар алафзори минтакаи даштии Осиёи Маркази (Копетдоги Туркманистон) меруяд; …

БОРОДУЛИН Ригор Иванович (таваллуд 24.2.1935, дехаи Вересовкаи нохияи Ушачи вилояти Витебски Белоруссия), шоир ва тарчумони белорус. Нависандаи халкии Бе­лорус (1992). Баъди хатми Донишгохи давлатии Белоруссия дар муассисахои нашаротии «Белорус» ва «Мастаская литература» («Адабиёти бадеи»), г. «Советская Белоруссия» («Белоруссияи Совети»), мачалахои «Бярозка» («Тус»), «Полимя» («Шуъла») кор кардааст. Узви ИН Белоруссия, узви …

БОРИШОТи атмосфери, обест дар холати моеъ ё сахт, ки аз абр меборад (борон, барф, жола) ё бевосита дар сатхи замину ашёи руйи он ба туфайли конденсатсияи бухори оби таркиби хаво пайдо мешавад (яхча, кирав, шабнам). Боришотро бо асбобхои махсуси боришсанч бо мм чен мекунанд. Микдори Боришот вобаста ба арзи чугрофиёи, …

БОРОН, бориши атмосферие, ки аз абрхо ба намуди катрахои моеъи кутрашон аз 0,5 то 6-7 мм меафтанд. Катрахои кутрашон зиёда аз 6-7 мм хангоми ба Замин афтидан ба катрахои хурд таксим мешаванд. Катрахои чудогонаи Борон дар сатхи моеъ халкахоро ба вучуд оварда, дар сатхи чисмхои хушк пайи тар мемонанд. Шиддати …

БОРИ, ал-Бори (араби – созанда, офаранда ва офаридгор), яке аз номхои Худованд. Вожаи Бори дар Куръон се бор (ду бор дар сураи Бакара, ояти 54 ва як бор дар сураи Хашр, ояти 24) ва дар суннати набави дар хадиси асмоуллох омадааст. Ихтилофи назари муфассирон дар маънои он аз ирчои калима …

БОРОНСАНЧ, боронсанчи Третяков, дастгох барои чен кардани боришоти моеъ ва дигар катрахои намноки аз фазо фурурехта. Боронсанч аз зарфи филиззии устувонашакли баландиаш 40 см, гунчоишаш 500 см2 буда, дар фосилаи 17 см аз таги он хочиз (диафаграмма)-и кифшакли сурохдор барои пешгирии бухоршавии боришот пайваст шудааст. Дар зери хочиз сурохи нулборик …

БОРКАШОНИ, хамлу накл, дар хукуки граждани, навъи ухдадории марбут ба хамлу накли бор, багоч ва мусофиркашони, ки дар асоси шартномаи дахлдор анчом дода мешавад. Хусусияти шартхои хамлу накли бор, багоч ва мусофиркашони тавассути наклиёти алохида, инчунин масъулияти тарафхо оид ба чунин хамлу накл, агар дар Кодекси граждании Точикистон, оинномахо ва …

БОРН Макс (11.12.1882, Бреслау – 5.1.1970, Гёттинген), физик ва риёзидони олмони ва англис, яке аз асосгузорони механикаи кванти. Дар лабораторияи Ч. Лармор ва Ч. Ч. Томсон кор кардааст (1907-08, Кембрич). Доираи тахкикоти Борн асосан татбики назарияи квантии А. Эйнштейн дар чисмхои сахт ва сохти атом, назарияи риёзии механикаи кванти ва …