Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

АБУТАЙИБИ ТОХИР, (861, Марв -913, Бухоро), мусикишиноси форсу точик. Аз донишмандони илми мусичии ахди Сомониён. Асосхои амали ва назариявии мусикиро назди Абулаббоси Сарахси (вафот 899), Ахмади Сарахси (вафот 901), Абулаббоси Бах­тиёр (вафот 920) омухтааст. Дар омузишу таргиби осори хаттии пахлави, шарху тафсири асархои донишман­дони Юнони Кадим – Арасту, Афлотун, Никомах, …

ЭНТЕРИТ (аз юн. enteron — руда), илтихоби рудаи борикро гуянд, ки дар натичаи аз хурок захролудшави, сироят ва г. ба вучуд меояд. Бештар илтихоби тамоми рудаи борик якчоя бо гастрит ва колит (гастроэнтероколит, энтероколит) мушохда мешавад. Садои шикам, дарди гирди ноф, дилбехузури, бекуввати, исхол (асосан хангоми энтероколит) зухуроти асосии Э.-и …

ЭНДОПАРАЗИТХО паразитхои даруни, организмхои паразитро гуянд, ки дар дохили узвхои хайвоноту растани ва хучайрахои чудогонаи онхо (паразитхои дохилихучайрави) зиндаги мекунанд. Э. дар байни занбуругхо, бактерияхо, инчунин аксар навъу синфхои хайвонот (ба истинои хорпустхо, китфпойхо ва хордадорхо) вомехуранд.

ЭРМИТАЖ дар Ленинград (аз Франс, ennitage — хилватгох), яке аз музейхои калоптарини бадеи ва мадани-таърихии чахон. С. 1764 бо коллекцияи махсуси Екатерина» II, ки иборат аз 225 мусаввара буд, бунёд шуда, с. 1852 тамошои он ба омма муяссар гардид. Дар Э. коллекцияи ёдгорихо» таърихии даврахои ибтидои, Шарки Кадим, Мисри Кадим, …

ЭНДОСКОПИЯ (аз эндо… ва .„скопил), усули ба воситаи асбобхои бо системахои оптики ва рушноидиханда чихозонида муоина кардани шошадон, сурхруда, меъда ва диг. узвхои дохилиро гуянд. Э.-ро баъд аз карахткунии чои дард ё умуми (наркоз) мегузаронанд. Э.-и муосир дар ташхиси бармахали бисьёр беморихо ахамияти калон дорад.