Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ
ПРОГРАММАСОЗИИ АССОТСИАТИВИ, мачмуи усулхои далли масъалахои ахбориву мантикист, ки ба амали гардонидани программавии алокаи ассотсиативии байни санадхои дар олатнуи хофиза (ОХ)-и хисобмошинхои раками (ХМР) махфуз гардида асос меёбанд; фасли программасози барои ХМР аст, ки дар адабиёти хорича бо номхои зерин маълуманд: коркарди фехристии санадхо, усули укдавии ташкили санадхо, усули адресонии занчири, усули калимахои идоракунанда. Дар мавриди коркарди мантикии ахбори объектхои гуногун, ки хайат ва микдорашон дар просесси хал тагйир ёфта меистанд ва пешаки хачми санадхои ОХ-и хисобмошинро муайян кардан имкопнопазир аст, Программаи ассотсиативиро истифода мебаранд.
Дар Программаи ассотсиативи фехрист гуфта гурухи санадхоеро меноманд, ки аз руи ягон аломаташон мучтамеъ шудаанд. ОХ-и хисобмошин фехристи пай дар пай (санадхо дар ячейкахо бо нишондоди пай дар пайи адресхо Чой мегиранд) ё фехристи занчири (санадхо тавассути адресхои алока мучтамеъ шудаанд) дорад. Адреси алока якчоя бо узви фехрист махфуз аст ва мавкеи ояндаи фехристро нишон медихад. Дар ин маврид аъзои фехрист дар ОХ озод бошад хам шохаи тахтфехристро нишон медихад. Мачмуи фехристро якчоя бо шохахои тахтфехрист структураи фехрист меноманд. Афзалияти усули занчирии ташкили фехрист дар он аст, ки аз чои дилхохи фехрист (бидуни чой ивазкунандаи аъзои бокимонда) метавон аъзохои навро дохил ё худ аъзохои нодаркорро хорич кард. Яке аз дигаргунии усули занчирии ташкили фехрист усули лонави ва усули гирехи (укдави) мебошад Дар мавриди истифода бурдани усули л о н а в и аъзои як фехрист дар ячейкахои ОХ мураттаб чой мегиранд. Дар ин маврид дар калимахои фехристи танхо адреси навиштачоти объектхое нишон дода мешаванд, ки аъзои хамон як фехрист мебошанд. Усули укдав и и сохтани фехрист барои ташкили структурахои серфехрист мусоидат мекунад. Дар фехристхои укдави аз хар кадом узви фехрист ба бисёр аъзои дигар гузаштан мумкин аст. Дар ин маврид хар як аъзо чун укдаи буриши фехристхои зиёде хизмат мекунад.
Ад.: Китов А. И., Программирование информационно-логических задач, М., 1967.
Т. Хаитов, Х. Начмиддинов.