Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

САФЕДАХО, протеинхо, моддахои органикии калонмолекулаи табииеро гуинд, ки аз аминокислотахо таркиб ёфта дар сохту фаъолияти организмхо мавкеи мухим доранд. Фридрих Энгелс Сафедахоро заминаи шакли билогии харакати материя донистааст. Махз ба туфайли Сафедахо дар организм мубодилаи моддахо ва табдили энергия ба вучуд меояд. Сафедахо функсияхои мухими физиологиро адо мекунанд. Пеш аз …

САХАЛИН, чазираест дар сохили шаркии Осиё, дар хайати вилояти Сахалини Республикаи Советии Федеративии Сотсиалистии Россия РСФСР. Аз Шимол ба.Чануб (аз дим.- Елизавета то дим. Крильон) ба масофаи 948 километр тул кашидааст. Бараш ба хисоби миёна такрибан 100 километр. Масох. 76,4 хазор километр2. Бо бахрхои Охота ва Япоп ихота шудааст. Сахалинро …

САХАЛИН, вилоятест, дар хайати Республикаи Советии Федеративии Сотсиалистии Россия РСФСР, 20 октябр 1932 ташкил шудааст. Масохаташ 87,1 хазор километр9. Ахолиаш 685 хазор нафар (1984). Сахалин 17 райони чаъмури, 19 шахр ва 34 посёлкаи типпи шахр дорад. Марказаш — шахри Южно-Сахалинск, Сахалин бо ордени Ленин мукофотонида шудааст (1967). Табиати вилоятро нигаред, …

САХАРОЗА, канди найшакар ё лаблабу, яке аз мухимтарин дисахаридхост, ки дар хамаи растанихои фотосинтезкунанда мавчуд аст. Моддаи кристаллии беранги дар об халшаванда; I гудозиш 185—186*Селсия. Аз таъсири кислота ба осони гидролиз шуда глюкоза ва фруктоза хосил мекунад. Сахароза аз чумлаи карбогидратхоест, ки ба хуби дар растанихо хазм мешаванд; карбогидратхои дар …

САЪБА, номи ду намуди паррандаест аз катори гунчишкхо. Дарозии танаш 12 сантиметр, кисми пеши сараш сурх, болу думаш сиёх. Дар миёнаи болаш холи зард ва дар интихои болу думаш холи сафед дорад; тахтапушт ва китфаш хокистарранги сурхчатоб; шикамаш сафед. Нулаш гулобитоб. Дар Европа, Осиёи Гарби, Африкаи Шимолу Гарби, дар Иттифоки …