Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ШАКЛ, дар математика, бисёрузваи якчанд тагйирёбандаро гуянд, ки дарачаи узвхои он якхелаанд (дарачаи якузваи (вормул) -ро меноманд). Назарияи Шакл дар геометрияи алгебрави, назарияи ададхо, геометрияи диффереициали, механика ва диг. сохахои математика истифода мешавад. Шаклро вобаста ба адади тагйирёбандахо бинарй (т = = 2), тернари (гп — 3) ва г., вобаста …

ШАМШЕРБОЗИ, навъи спортро гуянд, ки мувофики коидахои махсуси расми бо яроки сарди спорти—рапира, шпага ва шамшер гузаронида мешавад. Дар он варзишгарон бо либоси махсуси химоякунанда, никобхои турин ва дастпушакхо баромад мекунанд. Шамшерзи бо дар байни халкхои Осиёи Миёна аз кадим маълум аст. С. 1952 дар РСС Точикистон федерацияи Шамшербози ташкил …

ШАКЛ ВА МАЗМУН, категорияхои фалсафиеро гуянд, ки дар ягонагии диалектики вучуд дошта, мазмун тамоми унсурхои таркиби ва чихати асосии ин ягонагиро фаро мегирад, шакл бошад, тарзи фарохам омадани мазмун ва алокамандии нисбатан устувору зарурии унсурхои таркибии онро ифода мекунад. Ин категорияхоро аввалин шуда намояндагони фалсафаи атикаи Юнон тадкик намуда буданд. …

ШАМШЕРГИЁХ (Cladium maris-cus), гиёхи бисьёрсолаест аз оилаи решаихо. Дар бехаш чим хосил мешавад. Решапояаш мустахкам, сернавда. Пояаш сербарг, то 200 см кад мекашад. Баргаш дурушт, борик (бараш 5—15 мм), шамшершакл. Хушагулаш сершумор, чатршакл ё чорубакмонанд. «Чормагзак»-аш байзашакл, чилодор. Моххои июнь — июль гулу мева мекунад. Асосан дар хамворихо, сохили дарьёхо, …

ШАКЛПАРАСТИ, дар сохахои гуногуни фаъолияти инсон афзалияти шакл нисбат ба мазмунро гуянд. Дар санъат он шакли «сирф»-ро ягона унсури асосии эчодии бадеи медонад. Маёли шаклпарасти дар а. 19 мушохида мешуд. Лекин он дар санъати буржуазии а. 20 дар чараёнхои кубизм, дадаизм, петтризм ва г. зохир гардид. Эстетикаи марксисти-ленини ва танкиди …