Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ТРОПИКХО (аз юнони tropekos) — доираи гардиш), доирахои параллелй, доирахои параллелии фарази, ки дар сатхи кураи замин аз экватор 23°27′ шимолтар ва чанубтар мегузаранд. Шимолтар аз акватор тропикхои шимоли (ё мадори Саратон), чанубтар тропикхои чануби (ё мадори Чади) вокеъ гаштаанд. Дар рузи инкилоби тобистонаи Офтоб (нигаред Инкилоби Офтоб) 21 е …

ТУВА, Республикаи Автономии Советии Сосиалисти (Тыва Автономнунг Совет Сосиалистич. Республика), дар хайати РСФСР. 10 октябр 1961 таъсис ёфтааст. Масохат 170,5 хазор км2. Ахолиаш 276 хазор нафар (1984) ; асосан тувагихо ва русхо. Ахолии шахри 44%. 13 район ва 5 шахр дорад. Пойтахташ шахри Кизил. Дар куххои Сибири Чавуби, болооби дарёи …

ТРИБУНАЛИ ХАРБИ, дар СССР судхои махсусеро номанд, ки чнноятхои харби ва дигар чиноятхоро дар асоси конун дида мебароянд ва дар Куввахои Мусаллахи СССР адолати судиро баркарор менамоянд. Трибунали харбии революсиони соли 1918 дар назди Советхои харбии революсионии армияхо, фронтхо ва республикахо ташкил ёфта, дар давраи чанги граждани, интервенсияи харбии солхои …

ТРОПОСФЕРА (юнони tropos—тагйирот ва сфера), кисми поёнтарин ва аз руи масса калонтарини атмосфераи Замин аст, ки дар он харорат бо афзудани баланди паст мешавад. Тропосфера дар арзхои кутбй то 8—10 км, дар арзхои васатй то 10—12 км ва дар арзхои тропики то 16—18 км пахност. Дар арши тропосфера стратосфера чойгир …

ТУВАГИХО (худ тыва, тывалар гуянд), миллат, ахолии асосии РАСС Тува. Шумораашон 166 хазор нафар (1979). Такрибан 20 хазор нафар дар РХМ зиндаги мекунад. Ба забони туваги гап мезананд. Байни диндорон ламаизм ва шаманизм пахн аст. Аз чихати антропологи мугулсуратанд. То дигаргунсозии сосиалисти дар нохияхои биёбони ва кухию биёбони бо чорводорию …