ТУРГЕНЕВ Иван Сергеевич (9. 11. 1818, Орёл—3. 9. 1883, Буживал наздикии Париж, мадфун дар Петербург), нависандаи рус. Дар Университетхои Москва ва Петербург тахсил кард. Солхои 1838—10 тахсилро дар хорича давом дод. Асари аввалини Тургенев драмаи «Степо» (1834, нашр. 1913) мебошад. Солхои 30 асри 19 шеърхояш дар журнали «Совроменник» чоп шуданд. …

«ТУРКЕСТАНСКИЕ ВЕДОМОСТИ» («Ведомостхои Туркистон»), аввалин газетаи расмии хукумати подшохии рус дар Осиёи Миёна. Аз 28 апрели 1870 то 15 декабри 1917 нашр шудааст. Аз соли 1871 хафтае як бор (1000 нусха) ва аз соли 1903 хафтае се шумора (1500 нусха) мебаромад. И. Усмонов.

ТУВАЛУ (Тuvalu), давлатест дар кисми чанубу гарби укёнуси Ором, дар Полинезия. Масохаташ 26 км2. Ахолиаш беш аз 10 хазор нафар (1983), асосан полинезихо. Забони расми — англиси. Аксари диндорон ба дини протестанти эътикод доранд. Марказаш Фунафути. Сардори давлат — маликаи Англия, аз номи у генерал-губернатор хукмронй мекунад. Органи конунбарор — …

ТУЛАКИ НОЙИ САМАРКАНДИ (соли таваллуд ва вафот номаълум), охангсоз, машшок ва хофизи асри 17 точик. Дар махалли Мулиёни Самарканд таваллуд шудаасг. Тулаки Нойи Самарканди илмхои бадеъ, фалсафа, ахлок ва риёзиётро омухта буд ва мусикиро дуст медошт. Вай найнавози мохири замонаш буд. «Савти Нои», «Амали Тулак», «Накши Нои» таснифоти машхури уст, …

ТУНУКЧА, тупатунук, як навъ таоми милли, ки бештар дар районхои шимоли Точикистон ва баъзе нохияхои Узбекистон маъмул аст. Аз орд хамир шурида, заволаи майда мегиранд. Хар як заволачаи хамирро алохида бо тирак тунук карда, дар деги тафсон бо равган мепазанд. Тунукчаро бештар бо шурбо истеъмол мекунанд. Бинобар хушхур буданаш барои …

ТУГМАЧАГУЛ, мубофак, панирак (Маlvа), гиёхи як ё бисёрсолаест аз оилаи тугмачагулхо. Тугмачагул эсосан чун алафи бегона дар назди бошишгох, киштзору бог, баъзан дар пахтазору чангал месабзад. Дар Точикистон 8 намуди тугмачагул вомехурад: М. mauritiana (асосан дар нохияхои шимоли ва чануби республика, баъзан дар Помири Гарби нуму меёбад. Растании ороиши ва …

ТУЛЯРЕМИЯ, шадидтария бемории сироятии хайвонот ва одам, ки бактерияи Тrancisella tularensis ба вучуду меорад. Манбаи сироят асосан юрмонхои касал мебошанд. Туляремия дар ШМА, СССР, Канада, Япония, Швеция, Норвегия, Франция ва дигар мамлакатхои Нимкураи шимоли дучор мешавад. Туляремия ба одам бевосита аз хояндахо ва харгушхои касал ё мурда ё ба воситаи …

ТУНГ, дарахти тунг (Аleurites), як чинси дарахтони хазонрезро гуянд (аз оилаи зарбатихо). То 10 , м кад мекашад. Дар СССР (Закавказия) тунги Форд (А. fordii) ва тунги япони (А соrdata)-ро мепарваранд. Ба Гурчистон тунги Фордро соли 1929 овардаанд. Тунг яке аз бехтарин растанихои равгандор мебошад. Аз тухми тунги Форд (чини) …

ТУНДА, пунбак, номи дигари мугча.

ТУНДАК, номи дигари таратевак.