Варзиш

САЛТО (италияви Salto —чахиш), с а л т о -м а р т а л е, дар в а р з и ш ва с и р к, аз чои ист ё давида ба боло чахида, дар хаво як ё якчанд бор дар холати муаллак чарх задани варзишгар ё артистро …

ФУТБОЛ (англиси fоо1bаll, аз fооt— пой ва bаll — туб), як навъи спортро гуянд, ки дар он бозии командахои спорти (дар хар як команда 11 нафар бозингар) дар майдони махсуси (100—110 м 64—75 м) аз ду тарафаш дарвозадор сурат мегирад. Максади бози бо пой ва дигар узвхои бадан (ба гайр …

УСТОДИ ВАРЗИШ, дар СССР унвонхои зерини спорти таъсис шудаанд: 1) Устоди спорти СССР, соли 1935 бо карори Совети Олии физкултураи назди КИМ-и СССР мукаррар гардидаст. Ин унвон ба варзишгароне дода мешавад, ки дар мусобикахои расми меъёру талаботи Низомномаи умумииттифокии спортро ичро кардаанд. Дар РСС Точикистон бештар аз 1400 нафар (январи …

УНВОНХОИ СПОРТИ, номхои фахриро гуянд, ки барои комёбихо дар мусобикахои байналхалки, милли, расми ва ичрои меъёру талаботи спорт, фаъолияти самарабахши педагоги, трепери ва довари медиханд. Дар СССР чунин Унвонхои спортии фахри мукаррар шудаанд: Устоди Хизматнишондодаи Спорт, Тренери Хизматнишондодаи СССР, Гроссмейстери СССР, Устоди спорти СССР-и класси байналхалки, Устоди спорти СССР, Довари …

УНИВЕРСИАДА, бозихои спортии умумичахонии студентон, ки соли 1924 тъсис шуд. Бо ташаббуси Федерасияи умумичахонии спортсменхои университетхо гузаронида мешавад. Аз соли 1960 ин чониб солхои ток бозихои спортии бахорона ва солхои чуфт бозихои спортии зимистона барпо мегарданд. Шиори Универсиада: «Илм — Спорт-Дусти-Сулх». Студентони совети дар Универсиада аз соли 1957 иштирок мекунанд. …

ТИББИ СПОРТИ, мачуи тадбирхои назоратист, барои бехдошти саломати ва сари вакт ошкор намудани бемории варзишгар. Истилохи Тибби спорти нисбатан нав буда, онро ба ивази «назорати духтури» истифода менамоянд. Тибби спорти аз таъсири мутакобилан илми тиб (гигиена, анатомия, физиология, биохимия, терапия, чаррохия ва гайра) ва фанхон спорти (назария ва методикаи тарбияи …

ТЕННИСИ РУИ МИЗ, пинг-понг, як навъ бозии опортии руимизист. Охири асри 19 дар Англия ба вучуд омада, ибтидои асри 20 дар бисёр мамлакатхо пахн шудааст. Тениси руи мизро аввалхо «пинг-понг» мегуфтянд, баъди таъсиси Федерасияи байналхалкии тениси руи миз (1926) номи хозираро гирифт. Тениси руи миз мизи рангаш сабзи сиёхтоб (274×152 …

ТЕННИС, лаун-теилис (англиси — маргзор, алафзор ва tennis, эхтимол, аз Фоавсави tеnеz — апа ба шумо, бигиред), як навъ бозии спортист. Хариф бо ракетка тубчаро мезанад ва аз болои садди тури метузаронад, харифи дигар онро ба ракетка бармегардонад. Агар тупча ба замин афтад, харифе, ки зада гардонда натавонист, бохта хисоб …

ТАШКИЛОТИ БАЙНАЛХАЛКИИ СПОРТ, ташкилоти умумичахони ва регионалии гайрихукуматии байналхалки дар сохаи физкултура, тарбияи чисмони ва спорт. Ташкилотхои спортии милли дар баъзе мавридхо ташкилотхои байналхалки ва баъзан шахсони алохида аъзоёни Ташкилоти байналхалкии спорт ба шумор мераванд. Ташкилоти байналхалкии спорт ба универсали (масалан, Совети байналхалки, тарбияи чисмонию спорт) ва махсус — аз …

ТАРБИЯИ ЧИСМОНИ, тарбияи бадан, чараёни ичтимоию педагогист, ки ба солимии шахс ва инкишофи арганизми у нигаронида шудааст. Дар СССР тарбияи чисмони кисми таркибии тарбияи коммунисти буда, ба ташаккули хаматарафаи одами нав мадад мерасонад. Асоси усулхои тарбияи чисмонии советиро «Ба мехнат ва мудофиаи СССР тайёр» ташкил мекунад. Воситахои асосии тарбияи чисмони …