СОБУН

  СОБУН, намакхои кислотахои чарбии калонмолекула (нигаред Кислотахои карбон). Дар истехсолот ва рузгор омехтаи намакхои дар об халшавандаи кислотахои карбониро бо баъзе моддахои дигар, ки дорои хосияти тозакунианд, Собун (ё Собуни моли) меномаид. Асоси ин омехтахоро одатан намакхои натрийдори (баъзан калий ва аммоний) кислотахои чарбии сер ва носере, ки дар молекулаашон 12—18 атоми карбон доранд (стеарин, палмитин, миристин, лаурин ва олеин), ташкил медиханд. Аксар намакхои кислотахои нафтени ва зифтро ба Собун мансуб медонанд. Бино ба маълумоти Плинии калон хануз галлхо ва римихои кадим хокистари растани, охак ва ишкорхои табииро бо чарбу омехта Собун тайёр менамуданд. Баъзе маълумотхо оид ба Собун дар асархои духтури рими Гален (асри 2 милод) низ дида мешаванд. Вале Собунро чун воситахои козури нисбатан баъдтар истифода мебурдаги шуданд. Саноати собунпази асри 19 бунёд гардид. Саноати собунпазии хозира навъхош гуногуни Собунро тайёр мекунанд. Аз чихати истифода Собунхо се хел (Собунии чомашуи, Собунии дастшуи ва Собуни техники) ва аз чихати консистенсия бошад, онхо сахт, моеъ, перм ва хокамонанд мешаванд.

Собунро бо рохи ба чарбухои нейтралн таъсир намудани ишкори хуранда ё нейтрализатсияи кислотахои чарби бо ишкорхои хуранда ё худ карбонатдор хосил мекунанд. Ашёи асосии истехсоли Собун  чарбуи хайвоноту растанихо, кислогаи чарбии синтези, канифол, кислотахои нафтени ва гайра мебошанд. Дар обхои дурушт кобилияти шуяндагиаш суст мешавад, чунки дар ин холат намакхои дар об халнашавандаи калсий ва магний хосил мешаванд.