МОНАДА

МОНАДА (аз юн. monados — вохид, ягона), мафхумеро гуянд, ки дар як катор системахои фалсафи барои ифодаи унсурхои муайяни хасти истифода мешавад. Дар фалсафаи атика аввалин шуда пифагориён Монадаро ба сифати принципи ибтидоии таъбири олам истифода бурдаанд. Монада дар фалсафаи ахди нав аз тарафи Николаи Кузани ва Бруно инкишоф дода шудааст. Монада мафхуми асосии тамоми системаи фалсафаи Г. Лейбницро ташкил медихад. Мувофики акидаи Г. Лейбниц Монада нахустчавхари одди ва фаъол буда, табиати маънани дорад ва тамоми оламро дар худ тачассум менамояд. «Монадахо – як навъ чой мебошанд. Лейбниц— идеалист аст. Материя бошад чизест аз кабили хастии дигари чой ва ё ширеше, ки дар байни монадахо робитаи индуньёии чисмони барпо менамояд» (Ленин В. И., Ас., ч. 38, сах. 402).