МАМЛУКХО – чанговарони гулом (аз чумлаи туркхо, гурчихо, черкасхо ва дигар халкхои Кавкоз дар Миср), ки аз онхо навкарони хокимони сулолаи Айюбиён (солхои 1171—1250) тайёр карда мешуданд.  Худи калимаи «Мамлук» аз забони араби гирифта шуда маънояш «банда» ё «гулом» мебошад. Дар таърих соли 1250 сипахсолорони Мамалукхо Айюбиёнро сарнагун карда, хокимиятро …

МАМБА (Dendroaspis), чинси морхои захрдорест аз оилаи аспидхо. Морхои Мамба 4 намуд дорад ва дар Африка пахн шудааст, ки дарозиаш аз 2 то 4 метр, рангаш асасан сабзча, баъзан холхои сиёх (гайри сиёх мамба — D. polylepis) дорад. Бештар дар дарахту бутта дучор меояд. Морхои Мамба тухм мегузоранд. Хайвони майда баъди …

ЛОШАХУРХО (Silphidae), оилаи гамбускхо. Дарозии танаашон аз 6 то 40 мм. Кирминаи онхо пахни серхаракат буда, ба хараки хоки монанд аст. Зиёда аз 500 (80 намудаш, дар Точикистон муайян карда нашудааст) намуди Лошахурхо дар хаман китъахо, асосан дар мамлакатхои иклимашон муътадил пахн гаштаанд. Бисьёрии Лошахурхо лошахоро мехуранд (масалан, гурковакхо), баъзеашон …

ЛИАНАХО (аз фаронсави «liane», «Lier» — бастан) ин гурухи растанихое, ки кобилияти танаашонро мустакилона рост (дар холати амуди) нигох доштан надоранд ва растанихои ба дигар, харсанг, девор ва гайраро чун такягох истифода мебаранд, мебошанд. Ба забони точики Лианаро ин хамон алафи Печак, Зардпечак ва монанди хаминхоро меноманд.  Аксари Лианахо растанихои …

МАОРИФИ САНИТАРИ – ин як сохаи нигахдории тандурусти ва илми тиб аст, ки масъалахои назарияви ва амалии баланд бардоштани маданияти санитарии ахолиро кор карда мебарояд. Вазифахои Маорифи санитари аз таргибу ташвики донишхои тибби ва гигиени, андешидани тадбирхои пешгирии беморихо, тарбия намудани малакахои гигиени ва гайра иборатанд. Максади Маорифи санитари баланд …

МАНОРАИ КОНИБОДОМ – ин ёдгории меъмории охири асри 19 ва аввали асри 20. Дар маркази шахр вокеъ аст. Баландин хозираи Манораи Конибодом— 15 м. Диаметри асосаш — 4,2 м. Пойдевораш пасти бисёртарка. Дар дохилаш зинапояи морпеч дорад, ки онро даричхо равшан мекунанд. Руи манораро накшхои фаровони хандаси, ки аз хиштхои …

МАНГИТИЯ – сулолаи амирони Бухоро аз кабилаи Мангитхо. Солхои 1753—1920 хукмрони кардаанд. Баъд аз сулолаи Аштархониён ба сари хокимият омаданд. Давраи хукмронии Мангития аз вакти ба тахт нишастани Мухаммадрахимхон (1753) огоз ёфт. Баъд аз вафоти у наберааш (фарзанди духтараш) Фозилтура ба тахт нишаст, вале дар амал идори Хокимият дар дасти …

МАЛАЙХО, гурухи халкхои Осиёи Чанубу Шарки, ки баромадании, забон ва хусусиятхои маданию маишиашон умумист. Тибки маълумоти омори соли 2017 Малайхо асосан дар Малайзия (15,2 млн.) ва Сингапур (0,7 млн.) зиндаги мекунанд. Кисми зиёди малаизабонон (8,8 млн.) дар Индонезия сокинанд. Забони Малайхо ба якчанд шева чудо мешавад. Эътикодмандон пайрави дини исломанд …

МАЙДОНИ МАГНИТИ – майдони дорои кувваест, ки ба зарядхои электрии мутахаррик ва чисмхои дорои лахзаи магнити новобаста ба холати харакати онхо таъсир мекунад. Нокили чараёндор, чисмхои зарядноки мутахаррик ё магнитноккардашуда манбаъхои Майдони  магнити мебошанд. Дар хамаи мавридхо сабаби умумии пайдошавии Майдони магнити харакати заррахои электри мебошанд. Азбаски дар табиат зарядхои озоди …

МАЙДОНИ СУРХ – майдони марказии шахри Москва (дар назди Кремл) мебошад. Майдони Сурхро кисми шакии деворхои Кремл, бинои Универмаги давлати, маъбади Василий Блаженный, бинои Музеи давлатии таърих ихота кардаанд. Майдони Сурх асри 15 пас аз калъабандии касри Кремл шакл гирифт. Сараввал Торг (хамчун маркази савдо), аввали асри 16— Троицкая (аз …