Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

TAKhTI TOQDIS (nomi qasr, joi lashkar), 1) ohangi qadimii marosimi, ki Borbadi Marvi baroi Khusravi Parviz tasnif kardaast; 2) ohangi panjum az ohanghoi sigonai Borbadi Marvi; 3) gushai sozi dar shubahoi «Nuhuft» va «Humoyun» («Duvozdahmaqom»); 4) gushai musiqi dar maqomi «Segoh» (Eron), ki bayni shokhahoi musiqii «Shohkhitoi» va «Rangi dilkusho» …

TATUM, tatm, totum, tutum, sumoq, sumokh (Vus sonana), butta yo darakhti khurdest az oilai tatumiho. Az 1 to 5 m qad mekashad. Bargash murakkab (az 4—8 juft bargchahoi bayzashakl yo neshtarshakl iborat), parshakl (daroziash 15—23 sm, barash to 9 sm). Gulash mayda, safedtob, yakjinsa, khushagulash tugshakl. Donaash gurdashakli zaytunii jigarrang …

TASSI Garsen de Marsel (1794, Parij— 1878, hamon jo), sharqshinosi fransavi. Tassi— muallifi chandin asarhoi ilmi roje ba «adabiyoti Sharq. Vay zabonhoi arabi, forsi, turki va sanskritro khub medonist. Dar du asari Tassi «Tarikhi zabon va adabiyoti hindi» (1837), «Zabon va adabiyoti hindi az soli 1850 to 1873» (1873) az …

TAU-LEPTON, lepton, leptoni vaznin, leptoni massaash —1,807 GeV yo khud 3536 me (me — massai elektron). Onro soli 1975 yak guruh fizikhoi Stanford tahti rohbarii M. Perl az tahlili natijai barkhurdi dastahoi hamgiri elektroni (e) va pozitroni (e+) daryoftand; e- + e+ -+ e-+ + e+- – + zarrahoi neytrali. …

TASTATURA (nemisi Tasbalur, az Tae — klavisha, knopka, tugma), raqamchini tugmavi, jihozest baroi chidani raqamho (nomeri telefon) dar apparatu kommutatorhoi telefon, asbobhoi nazorativu ozmoishi va gayra. Tastatura odatan 10 tugmai raqami (baroi chidani raqamhoi dahi) va chand tugmai yorirason (baroi chidani harfho) dorad. Hangomi fishurdani tugma ba olati qabul (masalan, …