SAN-FRANSISKO , shahrest dar sohili uqyonusi Oromi Shtathoi Muttahidai Amerika, dar shtati Kaliforniya. Markazi muhimi naqliyot, tijorat, sanoat, moliya va madaniyati mamlakat. Dar nimjazirai kambaru serteppai bayni uqyonusi Orom va khaliji San-Fransisko voqe ast. Aholiash 674 hazor nafar (1980), bo atrofash 3,1 million nafar). San- Frasisko kalontarin bandari Shtathoi Muttahidai Amerika dar sohili uqyonusi Orom, uzeli rohi ohan va rohhoi shossei transkontinenti ast. 3 aeroport dorad. Sohahoi muhimi sanoatash: moshinsozi va korkardi metall (kishtisozi, az jumla kishtihoi harbi, istehsoli tajhizoti elektroni va gayra), khurokvori, korkardi neft, khimiya, poligrafi, metallurgiyai siyoh. Dar in jo pravleniyai 5 banki kalontarini Shtathoi Muttahidai Amerika, bazai harbii bahrii Shtathoi Muttahidai Amerika, verfhoi tamiri kishtihoi harbii bahri va dar Alameda bazai havoii aviasiyav bahri voqe gashtaand.
Dar San-Fransisko markazi tibbii Universiteti Kaliforniya, Universiteti San-Fransisko, Universiteti «Golden-Geyt” («Darvozai Tillo»), konservatoriya va digar maktabhoi oli, Akademiyai Fanhoi Kaliforniya, Instituti tadqiqoti ilmii tibbi, kitobkhonahoi kalontarin, muzeyho mavjudand.
Soli 1776 dar joi hozirai San-Fransisko, dehai tijoratii ispanho ba vujud omad, ki on dertar Yerba Buena nom girift. Soli 1846 dar rafti jangi Ispaniyayu Amerika (1846—1948) Yerba-Buenaro qushunhoi amerikoi ishgol namudand; az soli 1847 San-Fransisko nom), girift. Shahr pas az zilzilai soli 1906 qarib tamoman az nav sokhta shud. Binohoi muhtashami osmonbus — Markazi jamiyat (1910—1920), Qasri sanoei nafisa (1915), gospitali Maymonid (1946), «Banki Amerika», «Transamerika korporeyshen”, «Binoi baynalkhalqi», mehmonkhonai «Kholidey-inn» (1955—70), inshoothoi muhimi injeneri — kuprukhoi San-Fransisko — Oklend (1936, tulash qarib 13 kilometr), «Darvozai Tillo* (1937, tulash 1280 metr) ba vujud oma- dand. San-Fransisko markazi kaloni harakati korgarist. Soli 1945 dar in jo konferensiyai baynalkhalqi shuda guzasht, ki dar on Tashkiloti Davlathoi Muttahida (TDM) tasis yoft. San-Fransisko markazi kaloni turizm buda, ba in jo sole besh az 1,6 million sayyohon meoyand.