ShAUMYaN Stepan Georgievich (13. 10. 1878, Tbilisi—20. 9. 1918), khodimi Partiyai kommunisti, yake az rohbaroni harakati revolyusioni dar Kavkaz, jurnalist va munaqqidi adabi. Azoi Partiyai kommunisti az s. 1900. Yake az rohbaroni Komiteti ittifoqii kavkazii RSDRP. Vakili sezdhoi 4-um (1906) va 5-umi
(1907) RSDRP, badtar yake az muassisoni tashkiloti bolshevikii Boku. Muassis va muharriri bisyor gazetayu jurnalhoi bolsheviki. S. 1911 azoi Komissiyai rossiyagii davati Konferensiyai 6-umi (pragagii) umumvrossiyagii RSDRP (1912). Dar konferensiya bevosita nomzad ba azoii KM partiya intikhob shud. Az s. 1914 rohbari tashkikiloti bolshevikii Boku. S. 1915 azoi Byuroi kavkazii RSDRP intikhob gardid. Badi Revolyusiyai fevrali 1917 raisi Soveti Boku. Vakili Sezdi 1-umi Umumirossiyagii Sovetho, azoi KIMU. Dar Sezdi 6-umi RSDRP (b) azoi KM intikhob shud. Okt. 1917 ba Sezdi 1-umi tashkilothoi bolshevikii Kavkaz rohbari kard. SKKh-i RSFSR dek. hamon sol uro komissari favqulodai RSFSR oid ba korhoi Kavkaz tain namud. Marti 1918 ba kori pakhsh namudani isyoni ziddisovetii muzofotchiyoni Boku rohbari kard; az mohi apr. raisi SKKh va komissari Boku oid ba korhoi khoriji bud. Interventhoi anglis va eserho uro dar qatori 26 komissari Boku parrondand. Shaumyan oid ba masalahoi nazariyai marksisti-lenini, falsafa, sanat va adabiyot asarho ofaridaast.
Ad.: Barsegyan X. A., S. G. Shaumyan, M., 1975.