Malumoti ohirin
Home / Jugrofia / RESPUBLIKAI AFRIKAI JANUBI

RESPUBLIKAI AFRIKAI JANUBI

raj

RESPUBLIKAI  AFRIKAI JANUBI, davlatest dar Afrikai Janubi. Dar Shimol bo Botsvana va Rodeziyai Janubi (Zimbabve), dar Shimoli Sharq bo Mozambik va Svazilend, dar Shimoli Garb bo Namibiya (Afrikai Janubi-Garbi) hamsarhad ast. Az Garb uqyonusi Atlantik, az Sharq uqyonusi Hind ihota kardaast. Masohatash 1221 hazor kilometr2. Aholiash 33 million naf. (1983). Poytakhtash — shahri Pretoriya, qarorgohi parlament— shahri Keyptuan. Az jihati mamuri  ba 4 muzofot taqsim shudaast: Kapa, Natal, Noranji va Transvaal. Badi Jangi duyumi jahonb Respublikai Afrikai Janubi RAJ  Namibiyaro gayriqonuni gasb kard va az soli 1949 onro chun muzofoti khud idora mekunad.

Sokhti davlati. Respublikai Afrikai Janubi RAJ davlati fa-shistiyu najodparasti burjuaziyai anglisiyu afrikoi dar asosi qonuni repressivi huquq va ozodihoi burjuazi-demokratiro barham dodaast, nisbat ba aholii bisyormillionai gayrievropoi siyosati apartkheydro meguzaronad. In siyosat bo konstitutsiyai hozirai Respublikai Afrikai Janubi RAJ, ki 1961 qabul shuda bud, ba hukmi qonun darovarda shudaast.

Sardori davlat — prezident ba muhlati 7 sol, parlament ba muhlati 5 sol intikhob karda meshavad, ki on az senat va palatai majlisho iborat ast. Faqat grajdanhoi safedpuste, ki sinnashon ba 18 rasidaast, huquqi ovozdihi dorand.

Muvofiqi programmai ba bantustonho juddo kardani territoriyai Respublikai Afrikai Janubi RAJ, ki qismi tarkibii siyosati apartkheyd ast, dar rayonhoi «siyohpuston» az rui nishonahoi qabilavi ba nom 10 bantuston barpo karda shud, ki onho mustamlikahoi dokhilii imperializmi Afrikai Janubi meboshand; har kadomi onhoro general-komissar, ki uro prezidenti Respublikai Afrikai Janubi RAJ tain menamoyad, idora mekunad.

Tabiat. Relefi Respublikai Afrikai Janubi RAJ asosan az pushtakuhu pahnkuhho iborat ast, ki onho ba pastii sohil va past-khamii Karrui Kalon nisheb shuda meravand. Dar. Janub kuhhoi Kapa (balandiash 2326 metr) voqeand. Dar Sharq kamari kuh khele barjasta ast va on kuhhoi Ajdar nom giriftaast (kuhi Qullai Katkin, 3660 metr). Iqlimash tropiki, dar Janub subtropiki. Harorati miyonai mohona dar pahnkuh az 7— 10*Selsiya to 18—27*Selsiya, borishoti solona 150—750 millimetr.  Dar subtropikho harorati miyonai mohona 13—21°Selsiya, borishoti solona to 700 millimetr. Dar sohili sharqi va nishebihoi sharqii kuhhoi Ajdar borishoti solona 1000—2000 millimetr. Dar sohili uqyonusi Atlantik borishoti solona qarib 100 millimetr. Daryohoi kalon: Noranji (bo shokhobash Vaal) va Limpopo. Dar sohili sharqi — savannai muqarrari, janubtari 30* a. sh.— beshahoi subtropiki va buttahoi hameshasabz, dar nishebihoi kuhho — beshahoi subtropikii mussoni. Dar nohiyahoi dokhili — savannahoi ba biyobon tabdilyofta, nim-biyobonhoi buttagi va biyobonho. Olami hayvonoti Respublikai Afrikai Janubi RAJ az dakholati odamon khele tagyir yofta, aksari hayvonho tanho dar mamnugohhoi kalontarini Kryuger, Kalakhari-Gemsbok boqi mondaand.

Aholi. Qarib 72% aholi az khalqhoi afrikoii oilai bantuzabon iborat meboshad; bushmenho va gottentotho niz zindagi mekunand. Qarib 10% aholi duragaho, ziyoda az 16% safedpuston, qarib 2% hindiho meboshand. Zabonhoi rasmi — afrikoi va anglisi, ziyoda az 50% afrikoiho ba dinu oini mahalli etiqod dorand, aholii boqimonda — asosan nasroni. Aholii gayrievropoi taqib karda meshavad. Baroi istiqomati afrikoiho va odamoni najodashon gunogun dar shahrho lokasiyaho —gettoho judo karda shudaand, ki kalontarini on Soueto (dar nazdikii shahri Yokhannesburg) meboshad. Dar Respublikai Afrikai Janubi RAJ 16 shahr hast, ki aholii onho ziyoda az 100 hazor nafar meboshad, Shahrhoi kalon: Durban, Keyptaun, Yokhannesburg, Pretoriya, Port-Elizabet.

Ocherki tarikhi. Avvalin sokinoni Respublikai Afrikai Janubi RAJ gottentotho (khud koykoy guyand) va bushmenho (san), inchunin khalqhoi bantu budapd. Saravval Shirkati gollaidii Ost-Indiya ba mustamlika kardani RAJ shuru namud va soli 1652 dar territoriyai on kolopili Kaparo barpo pamud, ki dar on afrikaner-ho (burho) hukmron shudand. Dar okhiri asri 18 va avvali asri 19 koloniyai Kaparo Britaniyai Kabir zabt kard. Muborizai khalqhoi Afrika bar ziddi mustamlikadoroni istilogar dar asri 17 az isyoni qabilahoi gottentothoi sohibikhtiyor va gulomoni shurishgar ogoz yoft. Janghoi bayni qabilai kosa va mustamlikadoroni evropoi (changhoi Kafr) az okhiri asri 18 to okhiri asri 19 davom kard. Ziddiyathoi bayni burho va hukumatdoroni anglis, inchunin bekor karda shudani gulomdori (1834), ki khojagii burho bar on asos yofta bud, dar okhiri solhoi 30 asri 19 ba on ovarda rasond, ki ommai vasei burho az koloniyai Kapa ba shimoli mamlakat kuchida, zaminhoi aholii mahalliro zabt namuda, respublikahoi khudro tashkil kardand. Yake az on respublikaho Natal bud, ki onro Britaniyai Kabir soli 1843 zerdast kard, respublikahoi digar solhoi 50 ba davlati ozodi Noranji va Transvaal muttahid karda shudand. Tez shudani bozori almosu tillo (okhiri solhoi 60 va miyonai solhoi 70) boisi ba in mahal kuchidani shumorai ziyodi evropoiyon gardida, ba taraqqiyoti sanoati madani kuhi, savdo, sokhtmoni rohi ohan musoidat kard. Britaniyai Kabir solhoi 70—80 asri 19 territoriyai sohibikhtiyori bantuyoni Afrikai Janubiro istilo namuda, ba muqobili qabilahoi zulu, kosa, basuto janghoi shadid sar kard. Kushishhoi chandinkaratai mustamlikadoroni Angliya, ki respublikahoi burhoro zerdast kar-dani meshudand, ba jangi anglisho va burho (1899—1902) ovarda rasond. Anglisho Transvaal va Davlati ozodi Noranjiro zabt kardand. Soli 1910 koloniyai Angliya va sobiq respublikahoi burho ba dominioni Ittifoqi Afrikai Janubi (IAJ) dar hayati Britaniyai Kabir muttahid shudand. Dar mamlakat rejimi na-jodparasti va segregasiyai (judokunii) aholii gairievropoi muqar-rar gardid. Hukumati L. Bota (1910 —19) yak qator tadbirhoi poymolkunandai huquqhoi najodiro ba amal barovard. Qonuni soli 1913 oid ba zamin, ki hududi zaminhoi bantuhoro muqarrar karda bud, ba afrikoiho berun aa rezervatho zamin doshtanro man kard va dar amal barshinai afrikoihoro, ki dar zaminhoi fermerhoi safedpust zindagi mekardand, qonuni gardond.

Davrai badi tashakkuli Ittifoqi Afrikai Janubi IAJ av-ji harakati korgari bud.  Solhoi 1909 —10 Partiyai leyboristii Afrikai Janubi tasis yofta, korgaroni safedpustro muttahid kard. Dar muboriza bar ziddi sistemai zulmu asorat soli 1912 dar zaminai «kongresshoi mahalli” Kongressi mahallii Afrikai Janubi tasis yoft (az soli 1925 Kongressi millii Afrika, KMA) nomida meshavad. Soli 1915 Ligai internatsionalii sotsialisti tashkil shud, ki on baroi internatsionalizm dar harakati korgari, bar ziddi siyosati hukumati Ittifoqi Afrikai Janubi IAJ mubo-riza meburd. Soli 1921 Partiyai Kommunnstii Afrikai Janubi — nakhustin dar Afrika partiyai proletarii sernajod tasis yoft. Badi dar Germaniya muqarrar gardidani diktaturai fashisti (1933) dar Ittifoqi Afrikai Janubi IAJ harakati fashisti vusat yoft, tasiri tashkiloti millatchiyoni ashadii burho «Bruderbond» («Ittifoqi barodaron») va gayra purquvvat gardid. Soli 1948 badi ba sari hokimiyat omadani Partiyai millatchigi (tasisash 1913), ki siyosati apartkheydro rasman elon kard, reaksiya khelo quvvat girift. «Qonun oid ba pakhsh namudani kommunizm» (1950) faoliyati Partiyai kommunistiro man kard. Soli 1955 bo kushishi tashki-lothoi taraqqiparvar Kongressi khalqhoi Afrikai Janubi davat va dar on programmai umumi — Khartiyai ozodi qabul karda shud. In programma purra barham dodani poymolkunii huquqhoi najodi va aznavsozihoi demokrati va ijtimoiyu iqtisodiro taqozo dosht. Soli 1959 baroi afrikoiho zuran bantustonho — rezervatsiyaho barpo kardand, ki huquqi khudidorakunii onho mahdud ast. Kongressi millii Afrika KMA az soli 1960 dar pinhonkorist. Soli 1961 zeri fishori mamlakathoi Afrikayu Osiyo — azoyoni Ittihodi Britaniya, ki bar ziddi rejimi najodparasti dar Ittifoqi Afrikai Janubi  IAJ muboriza meburdand, hukumati Ittifoqi Afrikai Janubi IAJ majbur shud az hayati Ittihod baroyad va mamlakatro Respublikap Afrikai Janubi ( RAJ) elon namoyad. Bar khilofi qarori Assambleyai Generalii TDM (1906) Ittifoqi Afrikai Janubi RAJ istiloi gayriqonunii Namibiyaro davom medihad. Doirahoi irtijoii Garb ba didani chorahoi qatii ziddi Respublikai Afrikai Janubi RAJ mone meshavand. Solhoi 70 muborizai siyosi  va korpartoihoi mehnatkashoni Respublikai Afrikai Janubi RAJ, ki ba on Partiyai Kommunistii Afrikai Janubi PKAJ va Kongressi millii Afrika KMA rohbari mekunand, boz ham avj girift.

Partiyahoi siyosi, tashkilotho va ittifoqhoi kasaba. P a r t i ya i millatgaroi (az soli 1948), partiyai hukmron. Soli 1913 tasis yoftaast. Manfiathoi doirahoi reaksionii burjuaziyai kaloni sano-ati, moliyavi va burjuaziyai dehotro himoya menamoyad. P a r t i ya i millatgaroi  mujaddad. Soli 1969 khodimoni ultrarost tasir kardand. Partiyai progressivi-federali (PPF). Soli 1977 dar natijai muttahid shudani Partiyai progressivi-reformisti bo gruppirovkai az sobiq Partiyai muttahida judoshuda tasis yoftaast. Partiyai navi respublikavi (PNR). Tasisash 1977. Partiyai Kommunistii Afrikai Janubi (PKAJ). Tasisash 1921. Az soli 1950 pinhonkorost. Kongressi m i l l i i  A f r i k a (Kongressi millii Afrika KMA) — partiyai revolyutsioni-demokratii aholii Afrika. Tasisash 1912. Az soli 1960 pinhonkor ast. Baron barham dodani rejimi najodparasti va tashkili davlati domokratii sernajod muboriza mobarad. Kongressi panafrikoi, tasisash soli 1959. Tashkiloti khalqiiAzaniya, tasisash soli 1978. K o m i t e t i dahnafar. Kongressi ittifoqhoi kasabai Afrikai Janubi (SAKTU) — ittihodiyai ittifoqhoi kasabai taraqqiparvar, ki baroi yagonagii tamomi mehnatkashoni mamlakat muboriza mebarad. Tasisash 1955. Dar amal man karda shudaast. Konfederatsiyai Respublikai Afrikai Janubi R A J (tasisosh 1957) va Soveti ittifoqhoi k a s a-bai Afrikai Janubi (tasisash 1954) asosan ittifoqhoi kasabai rost va reformistii aristokratiyai korgarii safedpustro muttahid mekunad.

Khojagi. Respublikai Afrikai Janubi RAJ mamlakati industrialiyu agrari buda, dar Afrika yake az davlathoi az jihati iqtisodi taraqqikardaest. Dar iqtisodiyoti mamlakat kapitali monopolistii khoriji va mahalli roli asosi mebozad. Sanoati madani kuhi yake az sohahoi asosii khojagii khalq meboshad. Respublikai Afrikai Janubi RAJ dar bayni mamlakathoi kapitalisti va taraqqikunanda az jihati istikhroji tillo, metallhoi guruhi platina, khromit, madani mangan, surma, almosi zargar joi yakumro megirad. Inchunin uran, mis, asbest, vanadiy, nikel, nuqra va gayra istikhroj karda meshavad.  Angishtsang asosi zakhirai suzishvoriyu energetika meboshad; ziyoda az 98% quvvai elektrro Gidro Elektrostansiya GES-ho istehsol menamoyad (119,7 milliard kiloVattsoat, soli 1982).  Dar Afrika nakhustin stansiyai elektrikii atomi sokhta meshavad (1980).  Az sohahoi sanoat moshinsozi va korkardi metall (istehsoli tajhizoti sanoati kuhi, kranhoi borbardor va gayra), metallurgiyai siyoh va ranga, khimiya, bofandagi va sanoati khurokvori beshtar taraqqi kardaand. Mar-kazhoi asosii sanoati: Yokhannesburg, Pretoriya, Fanderbeylpark, Keyptaun, Durban, Port-Elizavet-Xojagii qishloq manbai asosii zindagii aholii mahalli meboshad. Khojagihoi sermahsuli safedpuston va dar bandustonho hojagihoi kammahsuli afrikoiho mavjudand. Qarib 40% zamin ba khojagihoi fermeri, ki har kadom ziyo-da az 4 hazor gektar zamin dorad, mansub ast. Zaminhoi kishtshavanda 10— 15%, ziroathoi bisyorsola qarib 1%, margzoru charogohho 70% territoriyaro tashkil mekunad. )ziroathoi asosii khojagii qishloq: juvorimakka, gandum, nayshakar. Bogdori va tokparvari (asosan dar janubi garbi muzofoti Kapa), sitrusparvari (Transvaal) rivoj yoftaand. Chorvodori niz taraqqi kardaast. Soli 1982 in qadar sar chorvo bud (ba hisobi million sar): gov — 12,2, buzu gusfand — 37,0. Parrandaparvari niz rivoj yoftaast. Tuli rohi ohan 23 hazor kilometr (1981). Darozii rohi avtomobilgard 186 hazor kilometr, az on jumla rohi asfaltpush 4 hazor kilometr. Bandarhoi kalon: Durban, Richards-Boy, Saldanya, Keyptaun, Port-Elizabet. Ba khorija tillo, ashyoi minerali, khurokvori, sanghoi qimatbaho va mahsuloti zargari, metall eksport karda meshavad. Respublikai Afrikai Janubi RAJ asosan bo Britaniyai Kabir, Shtathoi Muttahidai Amerika, Respublikai FederativiiGermaniya, Yaponiya va Fransiya savdo mekunad. Vohidi pul-r e n d i Afrikai Janubi.

Nigahdorii tandurusti. Soli 1971 tavallud ba 1000 sokini najodi ekvatori 35,6, favt 13,4, favti kudakon ba 1000 kudaki navzod 122,1 nafar bud; baroi hindiho muvofiqan 33,8, 8,8 va 20,9 meboshad. Kasalihoi sil, tifi haspador va gayra pahn shudaand.

Soli 1973 dar Respublikai Afrikai Janubi RAJ  788 muassisai tabobatii doroi 156,2 hazor kat (6,4 kat ba 1 hazor sokin) bud. 12 hazor dukhtur (1 dukhtur ba 2 hazor sokin), 1,7 hazor dukhturi dandon, 4,8 hazor farmasevt va digar kor mekardand. Dukhturonro 5 fakulteti universitetho tayyor mekunand.

Maorif. Maorifi Respublikai Afrikai Janubi RAJ az rui nishonahoi irqi tashkil karda shudaast; kudakoni safedpust, najodi ekvatori, bantu va hindi (khalqi mahalli) dar maktabhoi gunogun az rui programma va kitobhoi darsii makhsus talim megirand. Baroi bachagoni safedpust talimi hatmii 9-sola (ae 7 to 16-sola) jorist. Soli 1976 baroi tamomi afrikoiho (az 7 to 11-sola) talimi hatmii 4-sola, baroi bachagoni najodi ekvatori va hindiho talimi gunogunmuhlat (dar muzofoti Natal az 7 to 16-sola, dar muzofoti Kapa az 7-to 14-sola) jori karda shudaast. Dar muassisahoi tomaktabi asosan kudakoni safedpust tarbiya meyoband.

Soli 1975 dar Respublikai Afrikai Janubi RAJ in qadar maktabi davlati bud: 2.386 maktab baroi 871.401 khonandai safedpust, 2.270 maktab baroi 820.386 khonandai najodi ekvatori va hindi, 11.823 maktab baroi 3.699.000 khonandai bantu. Maktabhoi khususi: 57 maktab baroi 44.076 khonandai safedpust, 1.310 maktab baroi 216.639 khonandai najodi ekvatori, 173 maktab baroi 53.511 khonandai hindi, 416 maktab baroi 80.904 khonandai bantu. S. 1973 dar 26 kolleji tekhniki 19.571 studenti safedpust, dar 5 kolleji tekhniky 2.841 studenti najodi ekvatori va dar 1 kolleji tekhniki 6.978 studenti hindi, dar 2 kolleji tekhniki  va 42 omuzishgohi hunarmandi 4600 khonandai bantu (1974) tahsil mekardand. Soli 1975 dar 23 kolleji pedagogi 11.611 studentoni safedpust va dar 16 kolleji pedagogi 5.108 studenti najodi ekvatori, dar 38 kollej 14.680 studenti bantu tahsil kardand, ki in kollejho muallim tayyor mekunand. Malumoti oli dar 16 universitet doda moshavad. Universitethoi  kalontarin: Universiteti  Pretoriya (tasisash 1908), Universiteti Stollenbos (tasisash 1918), Universiteti Vitvatersrand dar Yokhannesburg (tasisash 1922), Universiteti Keyptaun (tasisash 1829). Muzeyho va nigoriston: Muzei milli dar Blumfoiteyn, Muzei tarikhi tabiati Afrikai Janubi dar Keyptaun, Muzei tarikhi madaniyati Afrikai Janubi dar Keyptaun, Nigoristoni milli va gayra. Kitobkhonahoi kalon: Kitobkhonai ommavii Keyptaun, Kitobkhonai ommavii Respublikai Afrikai Janubi RAJ dar Blumfonteyn, Kitobkhonai shahrii Keyptaun, Kitobkhonai universiteti Keyptaun va gayra.

Matbuot, radio va televizion. Muvofiqi malumothoi rasmi soli 1977 dar Respublikai Afrikai Janubi RAJ ziyoda az 20 gazetai kaloni harruza az chop mebaromad. Gazetahoi harruzai bonufuz ba zaboni afrikoi: «Transvaler» («01e Tgavzuag» az soli 1937), «Faderland» («GMe Uabeg-1ashZ» az 1914), «Bryuger» («Okhe Vig-£eg» az 1915) va gayra. Hamai in gazetaho nuqtai nazari partiyai millat-chigiro himoya mekunand. Gazetahoi harruzae, ki ba zaboni anglisi chop meshavand: «Rand denli meyl» («Napb aPu MaI» az 1902). «Star» («Te 81ag» az 1887). «Argus» («To Agdiz» az 1857) va gayra. Barnomahoi radioro shirkati radioshunavonii Respublikai Afrikai Janubi RAJ meshunavonad, tasisash 1936. Televizion az yanvari 1976 kor mekunad.

Adabiyot. Asosan ba zaboni anglisi va afrikansi, inchunin ba zabonhoi khalqhoi bantu inkishof yoftaast. Folklori Respublikai Afrikai Janubi RAJ az eposi qahramoni, afsonaho, zarbulmasal va maqolaho iborat ast. Nasri O. Shrayner (1855—1920) bar ziddi mustamlikadori nigaronida shuda bud. Dar romanhoi T. Mofolo (1877—1948), J-Dube (vafot 1946), R. Zlomo (tavallud 1901) va sherhoi B. U. Vilakazi (1906—47) tarikhi khalqhoi bantu, goyai muttahidshavii onho inikos yoftaand. YOddoshthoi nakhustmuhojiron, sherhoi S. Ya. Dyu Tua (1847— 1911), romanhoi F. E. Sellirs (1865 —1940) ba tarikhi burho bakhshida shudaand.  Peshravihoi ijtimoiyu iqtisodi, harakathoi korgari shavqu havasi navisandagonro ba hayoti khalq afzud: Y. van Bryuggen (1881—1957), P. Skhuman (tavallud 1904), N. van Veyk Lauv (tavallud 1906), antifashist E. Krikhe (tavallud 1910) ba nazm tobishhoi grajdani dodand. Navisandahoi taraqqiparvar A. Psiton (tavallud 1903), J. Koup (tavallud 1913), E. Mpakhlele (tavallud 1919), P. G. Abrakhams (tavallud 1919), N. Gordimer (tavallud 1923), A. La Guma (tavallud 1925) va digar bar ziddi najodparasi va nobarobarhu-quqii ijtimoi muboriza meburdand.

Memori va sanati tasviri.

Dar territoriyai Respublikai Afrikai Janubi RAJ az davrahoi qadim rasmhoi rui kharsangho boqi mondaand. Memori dar miyonai asri 17 dar koloniyai Kada inkishof yoft, ki in jo dar asrhoi 17—18 posyolkaho dar raviyai memorii gollandi va dar okhiri asri 18 bo uslubi Renessanii fransavi sokhta shudand. Dar asri 19 shahrho bosurat bunyod yofta binohoi onho bo uslubi zklektizm sokhta meshudand (to ibtidoi asri 20). Solhoi 1920 binosozii funksionalisti ba miyon meoyad. Az solhoi 30 memori bo uslubi memorii evropoi va amerikoi inkishof meyobad. Kraal namudi asosii poselkai khalqi meboshad (dar markaz — qura baroi chorvo, dar atrofi on boshad, binohoi istiqomati va khojagi joygirand). Sanati tasviri zeri tasiri ejodiyoti sanatkoroni evropoi, ki az okhiri asri 18 dar Respublikai Afrikai Janubi RAJ kor mekardand, tashakkul yoftaast. J. Sekoto, Kekana rassomoni namoyontarin mebo-shand. Dar Respublikai Afrikai Janubi RAJ maktabi rassomii Ndaleni vujud dorad. Dar mamlakat hunarhoi zerin mamuland: korkardi metall, kuloli, charmgari.

Musiqi. Madaniyati musiqii Respublikai Afrikai Janubi RAJ az osori musiqii sokinoni tahjoii Afrikai Janubi, aholii safedpust va hindiho iborat ast. Namudhoi kuhnai musiqii bushmenhovu gottentotho va sanati muosir (surudhoi zulu, kosa, ansambli ksilofonchiyon va gayra) vujud dorand. Siyosati doirahoi hukmroni apartkheyd ba peshravii madaniyati millii Respublikai Afrikai Janubi RAJ imkoniyat namedihad.

Teatr. Sanati teatri dar asosi marosimhoi maishiyu dini, musiqi, raqsu surudhoi qadimae, ki dar dehot mahfuz mondaand, tashakkul yoftaast. Dar asarhoi musiqii zamonavii baroi teatr ejodkardai bastakoron ananahoi milli idoma yoftaand. Dastahoi teatri aa havaskoroni badei tashkil yoftand. Dar spektaklhoi «King-Kong», «Ruz ba shab ivaz meshavad» va gayra muborizai ziddi tahqir va millatchigi ini kos yoftaand.

Mavzui asarhoi teatr Respublikai Afrikai Janubii RAJ zid-diyathoi tezu tundi fojiavi buda, ba on professionalizmi dramaturgi khos ast. Dar musiqii in spektaklho shaklhoi navi sanati musiqii zamonavii Afrika bo shaklhoi operai Evropa zich aloqamand meboshad. Spektakli «King-Kong»-1 Machkiz (1959) asari behtarini sahnavii Respublikai Afrikai Janubi RAJ meboshad. Sanati Respublikai Afrikai Janubi RAJ dar sharoiti khele dushvor (dar- davrai muborizai ziddi siyosati najodparastii hukumat) inkishof meyobad. Artistoni afrikoi bar ziddi na-jodparasti muboriza mebarand.

Kino. Avvalin filmhoi badeii beovozi «Kolonistho» (1916) va «Ramzi qurboni» (1918) az bobi Afrikai Janubiro istilo namudani burho va anglisho hikoyat mekardand. In filmho monandi filmhoi minbadai  Respublikai Afrikai Janubi RAJ afzaliyati istilogaroni safedpustro targib menamoyand. Filmhoi tarikhii «Dindaka» (1967) va «Majuba» (1968) namunai propagandai imperialisti meboshand.

Инчунин кобед

Dehai SAFEDORON

SAFEDORON, dehaest dar Soveti qishloq Hakimii rayoni Komsomolobodi Respublikai Sovetii Sotsialistii Tojikiston. Territoriyai sovkhozi «Chorsada». …