Malumoti ohirin

KhAFIF

KhAFIF (arabi sabuk), nomi yake az bahrhoi farii aruz. Rukni solimi khafif foilotui/mustafilun/ foilotui (—V /V—/—V)
buda, navhoi gunogunash az omezishi rukni asli (foilotun) va 8 zihofi bahri ramal (makhbun — failotun; makhbuni mahzuf — failun; makhbuni maqsur — failon; aslam — falun; aslami musabbag — falon; mushaas —mafulun; majhuf — fa; majhufi musabbag — fo va aihofi makhbun — mafoilun (az ruk- ni aslii bahri rajaz mustafilun) ba vujud meoyand. Mamultarin vaznhoi khafif inhoyand: 4. khafifi musaddasi makhbun:(—V /V—V—/UU )
Sabzaho nav damida, yor nayomad,
Toza shud bogu on nigor nayomad.
(Jomi).
2. Khafifi musaddasi makhbuni mahzuf:
(—V /V—V—/UU—)
Olim on kas buvad, ki bad nakunad,
Na biguyad ba khalqu khud nakunad.
(Sadi).
3. Khafifi musaddasi makhbuni maqsur:
(—V /V—V—/UU )
Nekbakht on kase, ki dodu bikhurd, Shurbakht on kn u nakhurdu nadod.
(Rudaky).
4 Khafifi muoaddasi makhbuni aslam:
(—V /V—V—/ )
Hunar omuz, k-az khunarmandi,
Darkushoi kuni, na darbandi.
(Nizomi).
5. Khafifi musaddasi makhbugi aslami musabbag:
(—V /V—V—/— )
Ham zabonro fasohat az ilm ast,
Ham bayonro malokhat az ilm ast.
(Binoi).
6. Khafifi musaddasi majhufi musabbag:
(—V /V—V—/ ~)
Gamza chun tir, zulf chun kir,
Chashm purkhob, zulf purtob.
Shoironi fors-tojik dar shakli musaddasi Khafif beshtar asarho ofaridaand: «Haft paykar»-i Nizomi, «Hasht bihisht»-i Khusravi Dehlavi, «Silsilat-uz-zahab»-i Jomi va gayra
Adabiyot: Sirus B., Aruzi tojiki, Dushanbe, 1963; Zehni T.. Sanati sukhan, Dushanbe. 1979. S. Imronov.

Инчунин кобед

SATO

SATO, asbobi musiqii torist, ki bo kamoncha menavozand. Sato dar bayni tojikoi, uzbekho, eroniyon, afgonho …