ENDOKRINOLOGIYa

ENDOKRINOLOGIYa (az endo… yun. krino — judo mekunam va …logiya), ilmest, ki sokhtu faoliyati gadudhoi usorai dokhili (endokrini), gormonhoi onho hosilkarda, rohhoi paydoishi gormonho va tasiri onhoro ba organizmi odam va hayvonot meomuzad. E.-i kliniki kasalihoi dar natijai vayronshavin kori gadudho, patogenez, tashkhisu peshgiri va muolijai amrozi gadudhoi usorai dokhiliro tadqiq menamoyad. E. chun ilmi mustaqil dar miyonai a. 19 ba vujud omad. Dar inkishofi E. sahmi olimoni nemis K. Bazedov, A. Bertold, Y. Mering, anglis T. Addison, fransavi K. Bernar, rus L. V. Sobolev, soveti I. P. Pavlov, M. M. Zavadovskiy va dig. kalon ast. S. 1947 Jamiyati ilmii umumiittifoqii endokrinologho tasis yoft, ki on az s. 1975 ba Assosiasiyai baynalkhalqii endokrinologho (tasisash I960) dokhil shudaast.

Masalahoi E. dar j. «Problemi endokrinologii i gormonoterapii» (az s. 1955) nashr meshavand.

Dar Tojikiston s-hoi 1928—55 yak qator ekspedisiyahoi ilmi tashkil karda shud, ki maqsadi onho omuzishi daraja va dinamikai chogari endemi (mahalli) dar shahr va rayonhoi respublika bud. S. 1959 dar Dushanbe avvalin dispanseri eiddijogar tasis yoft. Dar In-ti davlatii tibbii Tojikiston s. 1975 kafedrai endokrinologiya tashkil shud, ki on alhol markazi respublikavii taddiqoti ilmi oid ba bemorihoi endokrini meboshad. S. 1964 Jamiyati ilmii respublikavii endokrinologho tasis yoft.

E. S. Qosimova.