Malumoti ohirin
Home / Jugrofia / BOKhTAR

BOKhTAR

bokhtarBOKhTAR (sobiq Kommunisti), nohiya dar viloyati Khat­lon. 17 noyabri 1980 tasis yoftaast. Masohatash 578,9 km2. Aholiash 232 hazor nafar (2013). Az markazi nohiya to markazi viloyati Khatlon shahri Kurgonteppa 8 kilometr, to shahri Dushanbe 100 kilometr. 3 jamoati shahrak (Bokhtariyon, Bustonqala, Ismoili Somoni), 5 jamoati dehot (Oriyon, Zargar, Sarvati Istiqlol, Mehnatobod, Navbahor) dorad. Mar­kazi nohiya shahraki Ismoili Somoni (to 13 noyabri 1998 shahraki Oktyabr). Bokhtar az soli 1937 to soli 1959 nohiyai Oktyabri sobiq viloyati Kurgonteppa, az soli 1959 to 06.1.1965 shahraki Oktyabri nohiyai Kurgonteppa, to 17 oktyabri 1980 shahraki Oktyabri nohiyai Vakhsh, to 12 marti 1992 nohiyai Kommunisti bud. Bo qarori Shuroi Olii Jumhurii Tojikiston baroi buzurgdoshti arzishhoi mil­li va posi merosi tarikhi az 12 marti 1992 nohiyai Kom­munisti nomi Bokhtarro girift.

Hududhoi Bokhtari kununi tayi asrhoi miyona va minbad aslan tobei Khatlon va hokimoni Qubodiyon buda, tarikhan dar hududi shahrhoi qadimii Vakhsh, Levakand va Halovard mavqe doshtaast. Istakhri dar «Mamoliku-l-masolik» hududhoi shahrhoi Halovardu Levakand va digar dehotu shahrakhoi atrofi onro dar fosilai dumanzilai kanorai rudi Vakhshob qalamdod kardaast. Muallifi «Hududu-l-olam» navishtaast, ki mintaqai Vakhsh va dehoti atrofi on pahnovare obodon va purfaqz buda, Halovard mavzei bo kishtu varz va khushhavo, Levakand makoni gusfandoni vahshi budaast. Dar zamoni Guriyon in mintaqa az tobeoti davlati mazkur bud. Mintaqai Bokhtar va dehoti atrofi on bar asari ikhtilofu hangomahoi tarikhi va davlatdorihoi minbada zeri tobeiyati hokimoni Khat­lon, Vakhsh va Qubodiyon qaror doshtand va dertar dar ahdi davlatdorii Mangitiyon ba hududhoi Amorati Bukhoro dokhil gashtand. Badi obyorii zaminhoi vodii Vakhsh va rivojyobii pakhtakori dar ahdi Shuravi Bokhtar khele obod shuda, ba makoni parvarishi pakhtai mahinnakh va istekhsolu korkardi on tabdil yoft.

Hududi nohiya, asosan, dar vodii Vakhsh joygir buda, sathash hamvor va iborat az pushtavu adirhost. Balandiash az sathi bahr 400-1200 metr. Iqlimash khushki subtropiki. Harorati miyonai iyul 24-30°S, yanvar 0-1 °S. Borishoti so­lona 250-300 mm. Daryoi asosiash Vakhsh. Khoki hududi nohiya, asosan, khokistarrangi ravshan, khokistarrangi muqarrari va margzorist. Dar pastivu domanakuhho nabototi biyoboniyu nimbiyoboni, dar balandihoi ziyoda az 800 metr rustanihoi dashti meruyand. Dar sohilhoi rudi Vakhsh ahyonan tugayzor ba nazar merasad.

Bokhtar aslan nohiyai kishovarzi buda, sohai muhimmi khojagidorii onro pakhtakori, makhsusan, navhoi mahinnakh, tashkil medihad. Hamchunin, gallakori (gandum, jav, juvorimakka, sholi va gayra), bogu tokparvari, sabzavotkori, limuparvari, kishti ziroathoi khuroki chorvo, pilaparvari, zanburparvari, chorvodoriyu parandaparvari taraqqi kardaand.

Nohiya 561 khojagii dehqoni (fermeri), 7 khojagii yorirason, 5 khojagii davlati, 10 shirkati kishovarzi dorad. Maydoni umumii zaminhoi kishovarzi 17948 gektar (2012), az jumla, zaminhoi obi 17948 gektar, az hamin hisob zamini pakhta 12501 gektar, gallavu juvorimakka 2774 gektar, sabzavot 651 gektar, poleziho 189 gektar, kartoshka 189 gektar, bogzor 200 gektar, tokzor 9 gektarro tashkil medihand. Zaminho, asosan, az nahri Vakhsh obyori meshavand. Chorvodori yake az sohahoi mu­him buda, sarshumori chorvo dar khojagihoi dehqoni chu­nin ast (soli 2012, ba hisobi sar): gov 3929, gusfandu buz 10983, asp 105, paranda 3575.

Dar nohiya soli 2011-um 212 tonna gusht, 792 tonna shir, 5300 dona tukhm, 24,6 tonna pashm, 19,3 tonna asal, 13607 tonna sabzavot, 5024 tonna poleziho, 580 tonna mevajot, 629 tonna angur, 4086 tonna kartoshka, 10056 tonna galladona, 29520 tonna pakhta istehsol shudaast. Soli khonishi 2011-12 dar nohiya litsey, kollej, gimnaziyai davlati, 9 muassisai tomaktabi, maktab-internati khususii kudakoni yatim, maktabi musiqi, maktabi prezidenti baroi talabagoni bolayoqat, inchunin, 67 maktab, az jumla 57 maktabi tahsiloti miyonai umumi, 5 maktabi tahsiloti umumii asosi, 8 maktabi ibtidoi faol buda, dar onho 48137 nafar talaba tahsil mekardand. Dar Bokhtar soli 2012 bemorkhonai markazi, 2 bemorkhonai raqami, 3 bemorkhonai mintaqavi, 20 markazi salomatai dehoti, 39 bungohi tabbi, 12 dorukhona, Markazi tashakkuli tarzi hayoti solim, Markazi muboriza bar ziddi bemorihoi sil, Markazi solimii reproduktavi, Markazi peshgirii pahnshavii bemorihoi SPID, Markazi bemori­hoi pustu zuhravi, Markazi tibbi oilavi, Markazi bemori­hoi tropiki, Markazi davlatii nazorati behdoshti (sanita­riyu epidemiologi) faoliyat doshtand, ki dar onho 107 dukhturi malumotiolidor va 468 kormandi malumoti miyonai tibbidor ba mardum khidmat merasondand. Dar hududi nohiya 13 muassisai sanoati, 8 korkhonai binokori, 10 muassisai khidmatrason, 2 muassisai khuroki umumi, 24 tolori varzish, 2 havzi shinovari. 109 maydoni varzish, varzishgohi marka­zi, maktabi varzish, muassisai naqliyoti, khojagii manziliyu kommunali, khojagii ob, Assotsiatsiyai istifodabarandagoni ob, bakhshhoi alokai JS «Tojiktelekom», bakhshi Departa­menti davlatii «Pochtai Tojikiston», korkhonahoi nonpazi, khonahoi khidmati maishi, 34 nuqtai savdoi khususi faoliyat dorand.

Korkhonahoi sanoatii nohiya: zavodi non, korkhonai khu­susii istehsoli khishti «Siddiq», JMM «Kontinental», matbaa, JDMM «Resandai Khatlon», JDMM «Ganji Vakhsh», JMM «Sitorai Sharqi Ozod», KVD «Aeroport», korkhonahoi korkardi pakhtai «Bakhtiyor», «Zargari Tojiddin», «Fayzali Saidov», JDMM «Koton-Asror» va «Koton-Suhrob», JDMM «Faroz» (korkardi reshai shirinbiya). Az hududi nohiya rohi ohani Tirmiz – Kurgonteppa meguzarad. Aeroporti shahri Kurgonteppa dar hududi Bokhtar voqe ast. Nohiya shubai farhang, 26 kitobkhona (doroi 155,5 hazor nuskha kitob), 8 kokhi farhang va guruhi khidmatrasonii hunarii nazdi shubai farhang dorad. Ruznomai nohiyavi  –  «Bokhtar» (az soli 1931 nashr meshavad).

Adabiyot: Ensiklopediyai sovetii tojik. Jildi 8. Dushanbe, 1988; Goibov G. Tarikhi Khatlon az ogoz to imruz. Dushanbe, 2006; Fayzullohi Muhammadi. Kur­gonteppa nigini Vakhshonzamin. Dushanbe, 2007; Muhabbatov X., Rahimov M. Geografiyai Tojikiston. Dushanbe, 2011; Shinosnomai nohiyai Bokhtar. Bokhtar, 2012.

B. Abdurahmonov, Sh. Tosheva

Инчунин кобед

Dehai SAFEDORON

SAFEDORON, dehaest dar Soveti qishloq Hakimii rayoni Komsomolobodi Respublikai Sovetii Sotsialistii Tojikiston. Territoriyai sovkhozi «Chorsada». …